პირადი ელ ფოსტის/ მიმოწერის უსაფრთხოება და ელჩების დანიშვნა/ უფლებამოსილების გაგრძელების საკითხი
საქართველოს სახალხო დამცველს
მოქალაქე ნიკოლოზ ნიკოლაძის
რეგისტრაციის ადგილი თბილისი მისამართის
გარეშე. პირადი ნომერი
და ტელეფონის ნომერი
მითითებულია ხელმოწერასთან
ერთად (მიზანშეწონილია
განცხადების ჯერ ამობეჭვდა,
ფაილის ჩამოტვირთვის
გარეშე, მერე მისი
დასკანირება და შემდგომ
განაცხადის სკანირებული
ფაილით რეგისტრაციის
პროცესის უზრუნველყოფა)
განცხადება
საკითხი პირველი - 1) ბოლო ორი თუ სამი თვის განმავლობაში რამდენჯერმე მოგმართეთ თხოვნით რათა გეწარმოებინათ საქმე ამა თუ იმ ნორმის კონსტიტუციის მეორე თავთან შესაბამისობის კუთხით. ზოგიერთი მათგანი დასრულდა (როგორც მივხვდი ჩემს მიერ საჭირო გარემოებების არასაკმარისად მითითების გამო) და ზოგის მიმართ კვლავ მიმდინარეობს განხილვა.
აქვე, ზემოაღნიშნულ მომართვებთან მიმართებით გამაჩნია შემდეგი თხოვნები:
შესაძლოა ხელისუფლებამ ჩემდამი განხორციელებული დევნის პირობებში, ევროპელთა მითითებით, რამე ისეთი მოიფიქროს, რის გამოც ელ. ფოსტაზე წვდომა შემიფერხოს (მაგალითად ძველ ელ ფოსტაზე შესვლას თითქმის ვეღარ ვახერხებ) და შესაბამისად ხსენებული ტიპის მომართვებზე პასუხები მიზანშეწინილად მიმაჩნია პასუხი იმდაგვარად გამოიგზავნოს, რომ askgov.ge-ზეც საჯაროდ გამოქვეყნდეს (მათ შორის უკვე მოწერილი პასუხები) და ასევე, გამომდინარე იქიდან, რომ ხელისუფლება კანონმდებლობას ისე ცვლის, როგორც მის მდგომარეობას აწყობს - კარგი იქნებოდა პასუხები ასევე მაქსიმალურად გაჯერებულიყო საერთაშორისო სამართლებრივი ნორმებით, ევროპულ სასამართლოთა პრეცენდენტული გადაწყვეტილებებით და საქართველოს სასამართლოთა გადაწყვეტილებებით.
მსურს, რომ მე თუ ვერა, სხვამ ვისაც ნამდვილად ადარდეს ქართველის კაცის და ქვეყნის ბედი, მან მაინც შეძლოს მისი გაცნობა, საჭიროებისამებრ განვრცობა და საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოში განსახილველად საჩივრის შეტანა.
სამწუხაროდ, ამჟამად ხელი არ მეწიფება, რომ ამ მხრივ მხარდაჭერა გაგიწიოთ, რადგან ვერ ვახერხებ შესატყვისი მასალის მოსაპოვებლად სათანადო ძიების პროცესს და ძველი საფუძვლების შესახებ მონაცემები დაზუსტებით არ მახსოვს.
საკითხი მეორე - 2)
ჩემი უფლებების დაცვის პროცესში, მაშინ როდესაც არ სახელმწიფო ორგანოები ერიდება მასობრივად მტკიცებულებების წაშლის პროცესს, განსაკუთრებით ღირებული გახდა მონაცემთა უსაფრთხოების უზრუნველყოფა. ამ პროცესში კი ასევე მნიშვნელოვანია თუგინდ იმ ინფორმაციის დაცულობაც, რომელიც ელექტრონულად ინტერნეტ სივრცეში (ელ. ფოსტის ინბოქსი) ინახება. მართალია, როგორც წესი კიბერ თავდასხმების შესახებ ჩვენ ვიგებთ, რომ სამიზნეს წარმოადგენს სახელმწიფო ორგანო, თუმცა, ეს როდის არის ყოველთვის ასე. ასე მაგალითად, რამდენიმე თვის წინ, შესაძლოა ივნისში ინტერნეტში და მედიაშიც გავრცელდა ინფორმაცია, რომ გაჟონილია (მოპარულია) ვებ-გვერდებზე შესვლის თითქმის 16 მილიარდი მონაცემი, მათ შორის, პაროლები (Facebook-ის, Google-ის, Instagram-ის, Apple-ის და სხვა ტექნოლოგიური პლატფორმების ანგარიშგების დეტალები, მათთან წვდომა კი ჰაკერებმა უკვე მოიპოვეს). მოცემული რაოდენობის გამო, პირადად მე დეზინფორმაციად უფრო მივიჩნიე, ვიდრე ჭეშმარიტებად, რამეთუ მსოფლიოს მოსახლეობის რაოდენობის და მათი ინტერნეტზე ხელმისაწვდომობის და ასევე სხვადასხვა რეგიონში უცხო სახელმწიფოთა პლატფორმის თუ საკუთარის განვითარების პირობებში ხსენებელი ფაქტი არადამაჯერებლად მომეჩვენა, თუმცა, ზოგადად უფრო ვიწრო ზოლში და კონკრეტული ჯგუფის და პირის შემთხვევაში აქ არაფერი იქნებოდა გამოსარიცხი. ამ მხრივ კი საქართველოს არსებული რეალობაც უნდა შევაფასოთ. ლოგიკურია, რომ თუ შეიარაღების შეძენასთან ან საომარ საფრთხეებთან მიმართებით მზადების შესახებ ზოგადი თუ ელემენტალური ინფორმაცია ვრცელდება რიგით მოქალაქეს დაცულობის კუთხით ასევე შეიძლება შეექმნას კითხვა - რა ხდება ამ მხრივ კიბერუსაფრთხოების კუთხით. მე ნაკლებად მახსენდება შემთხვევა, როდესაც რომელიმე თანამდებობის პირი გამოსულიყოს და ეთქვას - რომ საზოგადოების უსაფრთხოებისთვის იხარჯება გარკვეული თანხა (შესაძლოა წინა წლებში არც იყო შესაბამისი ბიუჯეტი ამისათვის, თუმცა, ბოლო წლებია მზარდია). არც საერთაშორისო პარტნიორებისგან, მათ შორის ევროინტეგრაციის კუთხით მახსენდება ამდაგვარი მხარდაჭერა (მომიტევეთ თუ ვცდები). ერთადერთი შემთხვევა კი 2022 წელს გაერთიანებული სამეფოს პრემიერ მინისტრის ბორის ჯონსონის დაპირება იყო საქართველოს პრემიერ მინისტრისადმი (რომელიღაც საერთაშორისო ფორმატში), რომ საქართველოს გამოუყოფდა 5 მილიონ ფუნტ სტერლინგს. სავარაუდოდ განვითარებული ქვეყნები, რასაც ხარჯავენ ინფორმაციული უსაფრთხოების კუთხით ზღვაში წვეთია (მეტი უნდა დაიხარჯოს სახელმწიფო ბიუჯეტიდან, მეტი უნდა ვთხოვოთ დონორებს). ვეჭვობ, რომ ტექნოლოგიური განვითარების ტენდენციების გათვალისწინებით, ჩვენ ვცხოვრობთ სამყაროში, რომელიც გარდამავალი ეტაპია - თუ რა კუთხით განვითარდება ადამიანის უფლებების რეალიზაციის პროცესი. ამ ეტაპზევე თუ არ გამახვილდა ყურადღება ამაზე, შემდგომ საზოგადოებრივი მოთხოვნის ჩამოყალიბება შეუძლებელი იქნება. განვითარებული სახელმწიფოები (კომპანიები) საკუთარ მოქალაქეებს უქმნიან კომუნიკაციის სხვადასხვა პლატფორმას, მათ შორის ელ. ფოსტებს. ამ მხრივ განებივრებულნი არ არიან საქართველოსდამაგვარი ეკონომიკის თუ ამბიციების მქონე ქვეყნები. მისი მოსახლეობა იყენებს მსოფლიოში პოპულარულ ელ ფოსტის სისტემებს, რა დროსაც ზემოხსენებული თუ სხვა ხარვეზების აღმოჩენის შემთხვევაში, არც პასუხისმგებლობის ფიზიკური ან პოლიტიკურ-სამართლებრივი (დაუდგება კი სახელმწიფო ამდაგვარი დავისას მის მოქალაქეს) შესაძლებლობა არ აქვს და უმეტეს წილად ხსენებული მოცემულობა ჩვეულებრივ ფაქტად მიაჩნია. მე არ ვიცი საქართველოს კანონმდებლობა ამ მხრივ რას ამბობს, თუმცა, მიუხედავად იმისა, რომ არ ვიცი ზუსტად რა იგულისხმეს მისმა დამწერებმა, ყურადღებას მაინც მივაპყრობდი - საქართველოს კონსტიტუციის ქვემოაღნიშნულ ჩანაწერებს.
=> საქართველო მფარველობს საქართველოს მოქალაქეს მიუხედავად მისი ადგილსამყოფელისა;
=> ადამიანის პირადი სივრცე და კომუნიკაცია ხელშეუხებელია.
=> ყველას აქვს ინტერნეტზე წვდომისა და ინტერნეტით თავისუფლად სარგებლობის უფლება.
მართალია არ ვიცი ეს მფარველობა მიესადაგება თუ არა, როგორც საქართველოში ისე მის ფარგლებს გარეთ საქართველოს მოქალაქეთა ინტერესების დაცვას (მიუხედავად იმისა, რომ Facebook-ის, Google-ის, Instagram-ის მოსარგებლე საკმაოდ ბევრი საქართველოს მოქალაქე იქნება), თუმცა, ჩვენ ვცხოვრობთ სახელმწიფოში, სადაც ელემენტალურ სარეკომენდაციო ხასიათის ინფორმაციის (ან ე.წ ფასვორდის შეცვლის ან კონკრეტულ პერიოდში არ შეცვლის შესახებ რეკომენდაცია, რომ გაეწიათ და ა.შ., სხვა ელ ფოსტაზე გადასვლის რეკომენდაცია და ა.შ.) გაცემის შესახებ არც ერთი სახელმწიფო ორგანო ტვირთულობს ვალდებულებას. აქვე, ფასვორდის ფლობა აძლევთ შესაძლებლობას, რომ შეაღწიონ სისტემაში და სისტემით მოსარგებლე პირის პერსონაკურ ჩანაწერებს გაეცნონ, ჩაასწორონ/ შეცვალონ, წაშალონ და ა.შ. ამ შემთხვევაში, პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული
მონაცემების უსაფრთხოების დაცვის მიზნით მონაცემთა დამუშავებისას მონაცემთა დაცვის, მათ შორის, უნებართვო ან უკანონო დამუშავების, შემთხვევითი დაკარგვის, განადგურების ან/და დაზიანების არიდების/ პრევენციის მიზნით ადმინისტრაციულ ტექნიკური ზომების მიღების ვალდებულება, მხოლოდ სახელმწიფო ორგანოებს და იმ კერძო ორგანიზაციებს რჩებათ, რომელთა ვებ გვერდიდან შესაძლებელია ფიზიკური (სავარაუდოდ საკუთარ თანამშრომელთა) თუ იურიდიული პირის ელ ფოსტაზე წვდომა. შესაბამისად, საქართველოს მოქალაქეთა მიმოწერა/ კომუნიკაცია მთლად ხელშეუხებელი შეიძლება არ აღმოჩნდეს.
European email providers
იხ. ბმული: https://european-alternatives.eu/categor...
კონსულტაციის ფარგლებში ჩემი კითხვაც მდგომარეობს იმაში თუ რა უფლებამოსილება და ვალდებულება შეიძლება გააჩნდეს სახელმწიფოს/ ადმინისტრაციულ ორგანოს ამ კუთხით პირთა დაცულობის უზრუნველსაყოფად (მათ შორის საერთაშორისო ნორმების, სასამართლოთა გადაწყვეტილების და ევროპული სასამართლოს პრეცენდენტულ საქმეთა გათვალისწინებით).
ასევე, მაუწყებლობის შესახებ საქართველოს კანონით განსაზღვრული მედიაწიგნიერება (ვერ მივხვდი რას ითვალისწინებს – მრავალფეროვანი მედიასაშუალებებისა და ტექნოლოგიების, აგრეთვე ინტერნეტის ეფექტიანი და უსაფრთხო გამოყენების, მათი მეშვეობით ინფორმაციის შექმნის, მიღების, დამუშავებისა და გადაცემის, მის მიღებასა და გადაცემაში ინტერაქტიული მონაწილეობის და ინფორმაციის აღქმის, გაგებისა და კრიტიკული შეფასების, აგრეთვე მედიაპროდუქციის (აუდიოვიზუალური ტელერადიოპროდუქცია, ელექტრონული და სოციალური მედიაპროდუქცია, მათ შორის, ფილმები, მუსიკალური კლიპები, გამოსახულებები, ვებგვერდები და სხვა პროდუქცია) შინაარსის და მრავალფეროვანი მედიაპლატფორმებისა და ტექნოლოგიების შექმნის, მათი ბუნების, გამოყენებისა და რეგულირების შესახებ სპეციალური ცოდნისა და უნარ-ჩვევების ერთობლიობა) გულისხმობს თუ არა საზოგადოების ინფორმირებას იმ ორგანიზაციულ ტექნიკური ზომების შესახებ ინფორმაციის მიწოდებას, რომელიც აუცილებელია პერსონალურ მონაცემთა დაცვის კუთხით?
განვაგრძობ ელ. ფოსტის თემატიკას და აღვნიშნავ, რომ არც თუ დიდი ხნის წინ საქართველოს ხელისუფლებამ თავად განაცხადა, რომ იმის გამო, რომ საფრთხეში თუ ზეგავლენის ქვეშ იმყოფებიან ჩვენი მოქალაქეები (ზუსტი ფრაზა არ მახსენდება) უცხოეთში საარჩევნო უბნები არ გაიხსნებოდა და ხმას სურვილისამებრ საქართველოდან მისცემდნენ ისინი. ლოგიკურად, ასეთ საფრთხედ რუსეთის ფედერაცია არ იქნა მიჩნეული, რამეთუ იქ ემიგრანტებს ხმის მიცემის შესაძლებლობა 2008 წლიდან მოყოლებული არ აქვთ (სამართლებრივი საფუძველი აქვს თუ არა ამას არ ვიცი), შესაბამისად - ის საფრთხეები ჩვენს მოქალაქეებს შეიძლება ექმნებოდეთ - როგორც ფიზიკურად, ასევე ფინანსურად/ ინფორმაციულად. ამ სიტუაციაში კი, როდესაც ინფორმაციულ ზეწოლასა და თავდასხმაზე შეიძლება იყოს საუბარი, ელ. ფოსტა ერთ ერთი ინსტრუმენტი უნდა იყოსამდაგვარი ზემოქმედების მოხდენის. თუმცა, არ უნდა გამოირიცხოს, რომ უცხო სახელმწიფოთა კომპანიების პროგრამებით გათვალისწინებულ ელ ფოსტაზე წვდომა შესაძლებელია უნებართვოდ მიეცეს დაინტერესებულ ორგანოს/ ორგანიზაციის წევრს თუ ამის პოლიტიკური ნებაც იარსებებს (ნავარაუდები არაა მხოლოდ ოპონენტის მონაცემებზე ხელმისაწვდომობა, თუმცა, პოლიტიკურ თვალთახედვაში ვინც ვერ ხვდება ის პირი კიდევ ნერად მოწყვლადია ასეთი საფრთხეებისგან) იგულისხმებოდეს.
ჩემი კონსულტაციით გათვალისწინებული კითხვაც მდგომარეობს იმაში, რომ დავაზუსტო - არსებობს თუ არა სახელმწიფოს პოზიტიური ვალდებულება (მათ შორის საერთაშორისო ნორმებიდან, ევროპული სასამართლოს პრეცენდენტული საქმეებიდან და საქართველოს სასამართლოთა გადაწყვეტილებიდან გამომდინარე). საკუთარი მოქალაქეებისთვის შექმნას ელექტრონული მიმოწერის იმდაგვარი სისტემა (კონკურენციიდან და რეგულირების არ ქონის პირობებში, სავარაუდოდ კერძო კომპანიებს ამის დაინტერესება არ ექნებათ), რომლითაც უზრუნველყოფილი იქნება მონაცემთა დაცულობის მინიმალური და გარანტირებული მოთხოვნები, რაზეც პასუხისმგებლობასაც აიღებს და უზრუნველყოფს გარე ფაქტორებიდან მომავალი საფრთხეების არიდება (თუგინდ ფასიანი მომსახურების სახით შეთავაზების გზით). თავისთავად ის არ უნდა იყოს სავალდებულო პლატფორმა, რამეთუ რეპრესიული მთავრობების პირობებში კიდევ უფრო ადვილი იქნება მონაცემებზე უნებართვო წვდომის შესაძლებლობა.
მე ვერ გერტყვით თუ რომელ სამართლებრივ აქტში უნდა იყოს განსაზღვრული სახელმწიფოს პასუხისმგებლობის შესახებ ფიზიკური პირის მიმოწერის და პერსონალური მონაცემების დაცულობის და ამ მხრივ მფარველობის უზრუნველყოფის შესახებ ინტერნეტ და ციფრულ სივრცეში, თუმცა, რასაც მე გავცნობილვარ არც ერთი სამართლებრივი აქტი ამას არ არეგულირებს. შესაბამისად, გთხოვთ შეაფასოთ კონსტიტუციის მეორე თავთან შესაბამისობის კუთხით.
====
საკითხი მესამე - 3)
იმ შემთხვევაში თუ ჩემს მიერ წარმოდგენილი სამართლებრივი ნორმები არასრულია ან არაშესატყვისია მომიტევეთ, არ მაქვს შესაბამის მონაცემებზე წვდომოს შესაძლებლობა.
საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად, საქართველოს პრეზიდენტი არის საქართველოს სახელმწიფოს მეთაური, ქვეყნის ერთიანობისა და ეროვნული დამოუკიდებლობის გარანტი. საქართველოს პრეზიდენტი არის საქართველოს თავდაცვის ძალების უმაღლესი მთავარსარდალი. საქართველოს პრეზიდენტი წარმოადგენს საქართველოს საგარეო ურთიერთობებში.
საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად, საქართველოს მთავრობა არის აღმასრულებელი ხელისუფლების უმაღლესი ორგანო, რომელიც ახორციელებს ქვეყნის საშინაო და საგარეო პოლიტიკას.
საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად, საქართველოს პრეზიდენტი საქართველოს პრეზიდენტი მთავრობის თანხმობით ახორციელებს წარმომადგენლობით უფლებამოსილებებს საგარეო ურთიერთობებში, აწარმოებს მოლაპარაკებებს სხვა სახელმწიფოებთან და საერთაშორისო ორგანიზაციებთან, დებს საერთაშორისო ხელშეკრულებებს, იღებს სხვა სახელმწიფოებისა და საერთაშორისო ორგანიზაციების ელჩების და სხვა დიპლომატიური წარმომადგენლების აკრედიტაციას; მთავრობის წარდგინებით ნიშნავს და ათავისუფლებს საქართველოს ელჩებს და დიპლომატიური წარმომადგენლობების ხელმძღვანელებს. საქართველოს პრეზიდენტის სამართლებრივი აქტი საჭიროებს პრემიერ-მინისტრის თანახელმოწერას. სამართლებრივი აქტი, რომელიც საჭიროებს თანახელმოწერას, ქვეყნდება და სამართლებრივ შედეგებს წარმოშობს მხოლოდ თანახელმოწერის შემდეგ.
საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად, საქართველოს მთავრობა არის აღმასრულებელი ხელისუფლების უმაღლესი ორგანო, რომელიც ახორციელებს ქვეყნის საშინაო და საგარეო პოლიტიკას.
საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად, საქართველოს კანონმდებლობა შეესაბამება საერთაშორისო სამართლის საყოველთაოდ აღიარებულ პრინციპებსა და ნორმებს. საქართველოს საერთაშორისო ხელშეკრულებას, თუ იგი არ ეწინააღმდეგება საქართველოს კონსტიტუციას ან კონსტიტუციურ შეთანხმებას, აქვს უპირატესი იურიდიული ძალა შიდასახელმწიფოებრივი ნორმატიული აქტის მიმართ.
დიპლომატიური ურთიერთობების შესახებ ვენის კონვენციის თანახმად, წარმგზავნმა სახელმწიფომ უნდა დააზუსტოს, რომ პირისთვის, ვისაც იგი წარადგენს სახელმწიფოში მისიის მეთაურად, გაცემულია ადგილსამყოფელი სახელმწიფოს აგრემანი. ადგილსამყოფელი სახელმწიფო არ არის ვალდებული, წარმგზავნ სახელმწიფოს მისცეს განმარტებები აგრემანზე უარის თქმასთან დაკავშირებით.
ადგილსამყოფელი სახელმწიფოს საგარეო საქმეთა სამინისტროს, ან მხარეთა მიერ შეთანხმებულ ნებისმიერ სხვა სამინისტროს, (ასევე) ეცნობება ა) მისიის წევრთა დანიშვნა, მათი ჩამოსვლა და მათი საბოლოო გამგზავრება ან მისიასთან დაკავშირებული მათი ფუნქციების შეწყვეტა. შესაძლებლობისამებრ, ჩამოსვლისა და საბოლოო გამგზავრების შესახებ იგზავნება წინასწარი შეტყობინება. მისიის მეთაურის მიერ ადგილსამყოფელ სახელმწიფოში თავისი ფუნქციების ამოქმედება დაწყებულად ითვლება, როდესაც იგი წარმოადგენს თავის რწმუნებათა სიგელს ან როდესაც იგი ადგილსამყოფელი სახელმწიფოს საგარეო საქმეთა სამინისტროს, ან სხვა სამინისტროს, რომელზეც შეიძლება შეთანხმდნენ მხარეები, აცნობებს თავისი ჩამოსვლის შესახებ და გადასცემს რწმუნებათა სიგელის ნამდვილ ასლს, ადგილსამყოფელ სახელმწიფოში დამკვიდრებული პრაქტიკის შესაბამისად, რომელიც ყველასთვის საერთო წესით გამოიყენება.
საქართველოს საერთაშიროსო ხელშეკრულებების შესახებ საქართველოს კანონის თანახმად, საქართველოს საერთაშორისო ხელშეკრულებას, თუ იგი არ ეწინააღმდეგება საქართველოს კონსტიტუციას, კონსტიტუციურ კანონსა და კონსტიტუციურ შეთანხმებას, აქვს უპირატესი იურიდიული ძალა შიდასახელმწიფოებრივი ნორმატიული აქტების მიმართ. ოფიციალურად გამოქვეყნებული საქართველოს საერთაშორისო ხელშეკრულების დებულებები, რომლებიც ადგენენ კონკრეტული ხასიათის უფლებებსა და მოვალეობებს და არ საჭიროებენ დამაზუსტებელი შიდასახელმწიფოებრივი ნორმატიული აქტის მიღებას, საქართველოში მოქმედებენ უშუალოდ.
დიპლომატიური სამსახურის შესახებ საქართველოს კანონის თანახმად, საგანგებო და სრულუფლებიან ელჩს, დიპლომატიური წარმომადგენლობის ხელმძღვანელს საქართველოს მთავრობის წარდგინებით თანამდებობაზე ნიშნავს საქართველოს პრეზიდენტი. საგანგებო და სრულუფლებიან ელჩს, დიპლომატიური წარმომადგენლობის ხელმძღვანელს საქართველოს მთავრობის წარდგინებით თანამდებობიდან ათავისუფლებს საქართველოს პრეზიდენტი. დიპლომატიურ წარმომადგენლობასა და საკონსულო დაწესებულებაში როტაციის წესით სამუშაო მივლინების თითოეული ვადა დიპლომატიური წარმომადგენლობის ხელმძღვანელისათვის და გენერალური კონსულისათვის არის 4 წელი. განსაკუთრებულ შემთხვევაში, მინისტრის გადაწყვეტილებით, დიპლომატიური თანამდებობის პირი/ადმინისტრაციული პერსონალი როტაციის წესით სამუშაო მივლინებით შეიძლება წარიგზავნოს 2 წლამდე ვადით.
მინისტრი უფლებამოსილია როტაციის წესით სამუშაო მივლინების ვადა დიპლომატიური წარმომადგენლობის ხელმძღვანელს საქართველოს პრემიერ-მინისტრთან შეთანხმებით გაუგრძელოს 1 წლამდე ვადით.
ჩემთვის უცნობია, საქართველოს მთავრობის რეგლამენტით დგინდება თუ არა ან რწმუნებათა სიგელის გადაცემის ან აგრემანის მიღების პროცედურული საკითხები ან თუნდაც საქართველოს ელჩის უფლებამოსილების ვადის გაგრძელების განხილვის პროცედურა (რამდენადაც ვიცი არა).
საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტროს დებულებით მოცემულია შემდეგი ჩანაწერი, მინისტრი ამოწმებს საქართველოს პრეზიდენტის მიერ ხელმოწერილ რწმუნებათა სიგელებს.
დიპლომატიური სამსახურის გავლის წესის თანახმად თანახმად,
=> დიპლომატიური წარმომადგენლობის ხელმძღვანელის თანამდებობაზე დანიშვნის/გათავისუფლების თაობაზე საქართველოს პრეზიდენტის განკარგულების გამოცემის შემდგომ, მისი როტაციის წესით სამუშაო მივლინებაში წარგზავნა/გამოწვევა ხორციელდება მინისტრის ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტით;
=> როტაციის წესით სამუშაო მივლინებაში პირის წარგზავნის შესახებ გადაწყვეტილებას იღებს მინისტრი სტრუქტურული ქვედანაყოფის ხელმძღვანელის წარდგინების ან შესაბამისი კომისიის რეკომენდაციის საფუძველზე;
=> დიპლომატიურ სამსახურში თანამდებობაზე დანიშვნა ფორმდება მინისტრის ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტით, რომელიც (ასევე) უნდა შეიცავდეს შემდეგ მონაცემებს: დ) თანამდებობაზე დანიშვნის თარიღი; ე) დანიშვნის ვადა – თუ პირი დანიშნულია განსაზღვრული ვადით.
ზემოხსენებულთან დაკავშირებით, გთხოვთ მომაწოდოთ საჯარო ინფორმაცია:
=> ეროვნული კანონმდებლობით გათვალისწინებული რომელი ნორმითაა გათვალისწინებული პრეზიდენტის მიერ რწმუნებათა სიგელების გადაცემა ან საიდან გამომდინარეობს ხსენებული უფლებამოსილება;
=> რომელ უპირატეს სამართლებრივ აქტს ეყრდნობა დიპლომატიური სამსახურის შესახებ საქართველოს კანონის თანახმად, საქართველოს ელჩისათვის უფლებამოსილების ვადის გაგრძელების შესაძლებლობა, რომელიც მოცემულია დიპლომატიური სამსახურის შესახებ საქართველოს კანონით
=> ვენის კონვენციით გათვალისწინებული
ჩამოსვლისა და საბოლოო გამგზავრების შესახებ წინასწარი შეტყობინების გაგზავნიდან გამომდინარე, ხომ არ აღიქმება საქართველოს ხელისუფლების მიერ, რომ ელჩისათვის გაცემული აგრემანით, ამავდროულად წინასწარი შეტყობინებით გათვალისწინებული ვადებით და პერიოდით უფლებამოსილების ცნობასაც გულისხმობს?
=> ხომ არ იწვევს ზემოხსენებული გარემოება სამართლებრივი აქტის ძალმოსილების დაკარგვას, ბათილობას ან/და საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსით გათვალისწინებულ სხვა შედეგებს.
ნორმატიული აქტების შესახებ საქართველოს კანონის თანახმად, მხოლოდ საქართველოს საკანონმდებლო აქტით შეიძლება განისაზღვროს:
ა) საკითხები, რომელთა გადაწყვეტაც საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად საქართველოს ორგანული კანონით ან საქართველოს კანონით არის გათვალისწინებული;
ბ) ძირითად უფლებათა და თავისუფლებათა განხორციელებისა და დაცვის პირობები და წესი, იურიდიული პასუხისმგებლობისა და იძულების ზომის გამოყენების საკითხები;
გ) სამოქალაქო რეესტრში შესატანი მოქალაქეთა პერსონალური მონაცემების ჩამონათვალი;
დ) იურიდიულ პირთა შექმნის პირობები და მათი საქმიანობის ზოგადი წესი;
ე) საკანონმდებლო, აღმასრულებელი და სასამართლო ხელისუფლების ორგანოთა შექმნისა და საქმიანობის წესი;
ვ) გადასახადებისა და მოსაკრებლების სახეები, სტრუქტურა და ოდენობა, მათი შემოღებისა და გადახდის წესი;
ზ) მასობრივი ინფორმაციის საშუალებათა სამართლებრივი სტატუსი;
თ) სახელმწიფო ხელისუფლებისა და მუნიციპალიტეტის ორგანოთა არჩევის წესი;
ი) სისხლის, სისხლის სამართლის საპროცესო, სამოქალაქო, სამოქალაქო სამართლის საპროცესო, ადმინისტრაციული, ადმინისტრაციული საპროცესო, სასჯელაღსრულების კანონმდებლობა, შრომის, სამეწარმეო კანონმდებლობა;
კ) საქართველოს მთავრობის სტრუქტურის, უფლებამოსილებისა და საქმიანობის წესი, აგრეთვე საქართველოს სამინისტროების, აღმასრულებელი ხელისუფლების სხვა სახელმწიფო უწყებების, სახელმწიფო კონტროლის უმაღლესი და სახელმწიფო კონტროლის სხვა ორგანოების შექმნის წესი;
ლ) სახელმწიფო ბიუჯეტის კანონის მომზადების, მიღებისა და ამოქმედების წესი;
მ) საქართველოს თავდაცვის ძალების რაოდენობის დამტკიცების წესი.
ზემოხსენებული სამართლებრივი ნორმების მიხედვით ვფიქრობ, რომ შეიძლება იკვეთებოდეს ელჩების უფლებამოსილების ვადის გაგრძელებისა და ამ უფლებამოსილების საგარეო საქმეთა სანინისტროს პრეროგატივა და პროცედურის დასაშვებობა. ასევე არ იკვეთება რწმუნებათა სიგელების ხელახლა გადაცემის საჭიროება. კარგი იქნებოდა თვითონ ელჩის დანიშვნის, გათავისუფლებსა და უფლებამოსილების ვადის გაგრძელების სამართლებრივი აქტების მატერიალური ფორმის დოკუმენტითაც გეხელმძღვანელათ. გთხოვთ განცხადებაში მოყვანილი საკითხები შეაფასოთ კონსტიტუციის მეორე თავთან შესაბამისობის კუთხით.
ცნობისათვის: საქართველოს მთავრობისთვის დეკემბრის პირველ კვირაში წარდგენილი ჩემი ფაქტიურად ანალოგიური შინაარსის განცხადება GOV 1 25 00034029 12/12/2025-ს წარედგინა საგარეო საქმეთა სამინისტროს.
=====
გთხოვთ, საპასუხო ინფორმაცია მომაწოდოთ იმავე ფორმითაც (ელ. ფოსტასთან ერთად), რა ფორმითაც მოცემული განცხადება ჩემგან იქნა წარმოდგენილი, ასევე პდფ ფორმატში, მოთხოვნილი ინფორმაციის ძირითად ტექსტში ასახვის ფორმით.
=====
შესაძლო საფრთხეების შემცირების/ არიდების მიზნით, გთხოვთ, უზრუნველყოთ:
æ მიღებული ან ვებ გვერდის მეშვეობით გაცნობილი შეტყობინების/ წარმოდგენილი დოკუმენტის/ თანხმლები წერილების/ წინა, ამ თუ შემდგომი განცხადების (ასეთის არსებობისას) ვირუსზე და სხვა შესაბამის ხარვეზის აღმომჩენ პროგრამებზე შემოწმება.
æ მიღებული შეტყობინების/ განაცხადის ჯერ ამობეჭვდა/ განცხადების სკანირების (საჭიროებისამებრ ცალკე კომპიუტერის გამოყოფა) პროცესის უზრუნველყოფა და
შემდგომში კი საქმისწარმოების მიზნით მისი რეგისტრაცია (სასურველია ამჯერადაც ზემოხსენებულ ხარვეზბზე შემოწმება);
æ .განაცხადზე სარეგისტრაციო მონაცემების (შტამპის) დატანის შემდგომ (თუ ეს გათვალისწინებულია საქმისწარმოების წესით), დოკუმენტის სკანირებული ვერსიის მოწოდება;
æ ელ. ფოსტის საპასუხო შეტყობინების კორესპონდენციის რეკვიზიტებით დასათაურება ან/და მათი ელ ფოსტის გზავნილში ტექსტური სახით აღნიშვნა;
æ განცხადების დამუშავება იმ კომპიუტერულ მოწყობილობაში, რომელსაც არ აქვს კავშირი სპეციფიფიურ მონაცემთა ბაზებთან, აუდიო-ვიდეო და ფოტო ფაილებთან;
æ საქმისქ წარმოების პროგრამაში არსებული ჩანაწერის პერიოდული შემოწმებაც (საჭიროებისამებრ ჩემი განცხადებებისპ დასალმუშავებლად ცალკე კომპიუტერული მოწყობილობის გამოყოფა).
æ ცნობისათვის: პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ საქართველოს კანონის თანახმად, მონაცემების უსაფრთხოების დაცვის მიზნით მონაცემთა დამუშავებისას მიღებული უნდა იქნეს ისეთი ტექნიკური და ორგანიზაციული ზომები, რომლებიც სათანადოდ უზრუნველყოფს მონაცემთა დაცვას, მათ შორის, უნებართვო ან უკანონო დამუშავებისგან, შემთხვევითი დაკარგვისგან, განადგურებისგან ან/და დაზიანებისგან.
===========
სამართალწარმოების ინტერესების დასაცავად კანონით ან კანონით დადგენილი წესით აღიარებულია სახელმწიფო საიდუმლოებად. საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 42-ე მუხლის თანახმად, ინფორმაციის გასაიდუმლოება დაუშვებლობასთან დაკავშირებით მოცემულია რამდენიმე თემატური სფერო და მის დასკვნით, ბოლო "ნ" პუნქტში კი აღნიშნულია, რომ ყველას ააქვს უფლება ასევე იცოდეს ყველა სხვა ინფორმაცია, რომელიც კანონით გათვალისწინებულ შემთხვევებში და დადგენილი წესით არ არის მიჩნეული სახელმწიფო, კომერციულ ან პროფესიულ საიდუმლოებად ან არ წარმოადგენს პერსონალურ მონაცემებს. სახელმწიფო საიდუმლოების შესახებ საქართველოს კანონის მე-6 და მე-7 მუხლები (თუ რა შეიძლება ან არ შეიძლება მიეკუთვნებოდეს სახელმწიფო საიდუმლოებას).
========
==========
პირი პასუხს აგებს მხოლოდ იმ საიდუმლოების გამხელისათვის, რომლის დაცვაც მას ევალება სამსახურებრივად ან სამოქალაქო გარიგებით და რომლის გამხელა აშკარა, პირდაპირ და არსებით საფრთხეს უქმნის კანონით დაცულ სიკეთეებს. პირი თავისუფლდება პასუხისმგებლობისაგან, თუ საიდუმლოების გამხელა მიზნად ისახავდა საზოგადოების კანონიერი ინტერესების დაცვას და დაცული სიკეთე აღემატება მიყენებულ ზიანს.
==========
ცნობისათვის: საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს 29/12/2011 158 ბრძანებით საკანონმდებლო მაცნესთვის რედაქციული სახის შეცდომის გასწორების შესაძლებლობა. შესაბამისად, მიზანშეწონილია საქმის შესწავლისას უფლებამოსილი ადმინისტრაციული ორგანოდან სამართლებრივი აქტების შესახებ გამოთხოვილი ინფორმაციით/ დოკუმენტაციით ხელმძღვანელობა.
===========
გთხოვთ, საპასუხო წერილში დაშტრიხოთ ან არ მიუთითოთ ჩემი მისამართი, პირადი ნომერი, საპასუხო წერილში მიუთითეთ რეგისტრირებული განცხადების რეკვიზიტები, პასუხი მომაწოდეთ პდფ ფორმატში, ამასთან, მოთხოვნილი ინფორმაცია უმჯობესია მომაწოდეთ წერილის ძირითადი ტექსტის ნაწილის სახით, ვიდრე დანართის ფორმით.
==========
ეს და მათ შორის ამ პორტალის მეშვეობით ან სხვა ფორმით წარმოდგენილი ჩემი წინა განცხადებები, მათ შორის 2025 წლის აგვისტოს მეორე ნახევრიდან მოყოლებული
პროგრამულად უფლებამოსილ ადმინისტრაციულ ორგანოში გაგზავნილი განცხადებები მიწოდებულია ყოველგვარი დანართი დოკუმენტის/ ფაილის/ კორესპონდენციის ასლის გარეშე.
=========
========
საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად, აზრისა და მისი გამოხატვის თავისუფლება დაცულია. დაუშვებელია ადამიანის დევნა აზრისა და მისი გამოხატვის გამო. სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლების შესახებ საქართველოს კანონის თანახმად, აზრი განიმარტება, როგორც შეფასებითი მსჯელობა, თვალსაზრისი, კომენტარი, აგრეთვე ნებისმიერი სახით ისეთი შეხედულების გამოხატვა, რომელიც ასახავს რომელიმე პიროვნების, მოვლენის ან საგნის მიმართ დამოკიდებულებას და არ შეიცავს დადასტურებად ან უარყოფად ფაქტს.
ხოლო მოწოდება კი განმარტებულია, როგორც განცხადება, რომლის ავტორიც მიზნად ისახავს ან აშკარად უშვებს გარკვეული ქმედების გამოწვევას.
==========
პირი პასუხს აგებს მხოლოდ იმ საიდუმლოების გამხელისათვის, რომლის დაცვაც მას ევალება სამსახურებრივად ან სამოქალაქო გარიგებით და რომლის გამხელა აშკარა, პირდაპირ და არსებით საფრთხეს უქმნის კანონით დაცულ სიკეთეებს. პირი თავისუფლდება პასუხისმგებლობისაგან, თუ საიდუმლოების გამხელა მიზნად ისახავდა საზოგადოების კანონიერი ინტერესების დაცვას და დაცული სიკეთე აღემატება მიყენებულ ზიანს.
==========
ცნობისათვის: საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს 29/12/2011 158 ბრძანებით საკანონმდებლო მაცნესთვის რედაქციული სახის შეცდომის გასწორების შესაძლებლობა. შესაბამისად, მიზანშეწონილია საქმის შესწავლისას უფლებამოსილი ადმინისტრაციული ორგანოდან სამართლებრივი აქტების შესახებ გამოთხოვილი ინფორმაციით/ დოკუმენტაციით ხელმძღვანელობა.
===========
გთხოვთ, საპასუხო წერილში დაშტრიხოთ ან არ მიუთითოთ ჩემი მისამართი, პირადი ნომერი, საპასუხო წერილში მიუთითეთ რეგისტრირებული განცხადების რეკვიზიტები, პასუხი მომაწოდეთ პდფ ფორმატში, ამასთან, მოთხოვნილი ინფორმაცია უმჯობესია მომაწოდეთ წერილის ძირითადი ტექსტის ნაწილის სახით, ვიდრე დანართის ფორმით.
==========
ეს და მათ შორის ამ პორტალის მეშვეობით ან სხვა ფორმით წარმოდგენილი ჩემი წინა განცხადებები, მათ შორის 2025 წლის აგვისტოს მეორე ნახევრიდან მოყოლებული
პროგრამულად უფლებამოსილ ადმინისტრაციულ ორგანოში გაგზავნილი განცხადებები მიწოდებულია ყოველგვარი დანართი დოკუმენტის/ ფაილის/ კორესპონდენციის ასლის გარეშე.
=========
პატივისცემით,
ნიკოლოზ ნიკოლაძე




