ნორმატიული აქტის შესწორების უფლება
საქართველოს სახალხო დამცველს
მოქალაქე ნიკოლოზ ნიკოლაძის
რეგისტრაციის ადგილი თბილისი მისამართის
გარეშე. პირადი ნომერი
და ტელეფონის ნომერი
მითითებულია ხელმოწერასთან
ერთად (მიზანშეწონილია
განცხადების ჯერ ამობეჭვდა,
ფაილის ჩამოტვირთვის
გარეშე, მერე მისი
დასკანირება და შემდგომ
განაცხადის სკანირებული
ფაილით რეგისტრაციის
პროცესის უზრუნველყოფა)
განცხადება
ყოველდღიურ რეჟიმში საქართველოს კანონმდებლობით სარგებლობს საქართველოს მრავალი მოქალაქე, რომელთაც შიდა ეროვნული ნორმების თუ საერთაშორისო სამართლით გათვალისწინებული რეგულაციებით სარგებლობს კვლევითი საქმიანობის განხორციელებისას, გარიგების დასადებად, ადმინისტრაციული პროცესის წარმოებისას, სასამართლო დავის წარმოებისას, საპროცესო უფლებებით სარგებლობისა თუ სხვა მიზნით. გარდა იმისა, რომ აქვს მნიშვნელობა მათ შესახებ ინფორმაციის დროული ფლობისა, ასევე, მასში შეტანილი ცვლილებების თაობაზე. ალბათ კვალიფიციური იურისტებიც დამეთანხმებიან, რომ რიგ შემთხვევაში თითოეულ სიტყვას, მის და სასვენი ნიშნის მდებარეობას წინადადებაში სხვადასხვაგვარი გადაწყვეტილების გამოტანაც კი შეუძლია.
ამასთან,საქართველოს კანონმდებლობა ერთობ უცნაურ გარემოებას ადგენს. საქართველოს იუსტიციის მინისტრის 2011 წლის ბრძანებაში (
მართვის ავტომატური საშუალებების გამოყენებით ნორმატიული აქტის (ნორმატიული აქტის პროექტის) შედგენის, მიღების (გამოცემის), გაგზავნის, აღრიცხვის, სისტემატიზაციისა და გამოქვეყნების წესი) ამდაგვარი რა უნდა ეწეროს - მაცნე უფლებამოსილია განახორციელოს ნორმატიულ აქტში რედაქციული სახის შეცდომის გასწორება, რაც გულისხმობს ტექსტში ორთოგრაფიული და პუნქტუაციური შეცდომ(ებ)ის გასწორებას, რითაც არ შეიცვლება ნორმატიული აქტის შინაარსი.
აქ ასევე მხედველობაში უნდა მივიღოთ ის, რომ მაცნეს სავარაუდოდ არ ექნება სამართლებრივი აქტის ამდაგვარად შეფასების კომპეტენცია. ასევე, ის, რომ ნორმატიული აქტების შესახებ საქართველოს ორგანული კანონით რამდენადაც ვიცი ამდაგვარი უფლებამოსილება არაა გათვალისწინებული არც ერთი ადმინისტრაციული, თვითმართველი თუ სხვა ორგანოების მიმართ.
შესაბამისად, ხალხის მიერ არჩეული საკანონმდებლო ორგანოს მიერ განხილული და მიღებული აქტის ან სხვა ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ მიღებული ნორმატიული აქტის შესწორება არაგონივრული უნდა (მიზანშეწონილია საფუძვლების შესახებ ინფორმაციის საქართველოს იუსტიციის სამინისტროსთანაც გადამოწმება) იყოს სხვა ორგანოს მიერ, მითუმეტეს თუ არც საკანონმდებლო აქტით ამდაგვარი დელეგირება არაა გათვალისწინებული.
ხსენებული ორგანული კანონის თანახმად, თუ
უფლებამოსილი სახელმწიფო ორგანოს (თანამდებობის პირის) მიერ მიღებულია ისეთი გადაწყვეტილება, რომელიც საქართველოს კონსტიტუციისა და სხვა საკანონმდებლო აქტის მიხედვით - ნორმატიული აქტი ან მისი ნაწილი ძალას კარგავს
იწვევს მისი იურიდიული ძალის დაკარგვას (ამ ჩანაწერისადმი ადრე არ მიმიქცევია ყურადღება, სასურველია გადამოწმებულ იქნეს ნორმაც).
საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსითაც რამდენადაც ვიცი არაა განსაზღვრული ადმინისტრაციულ სამართლებრივი აქტის (და არა ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ სამართლებრივი აქტი) შესწორების შესაძლებლობა. სხვა სახის სამართლებრივ აქტებთან შეცდომების გასწორებასთან დაკავშირებით ნორმა ვერ მოვიძიე.
ეს საკითხი ვფიქრობ, რომ არამხოლოდ ჩემთვის წარმოადგენს გამოწვევას (სამართლიანი ადმინისტრაციული წარმოების, სამართლიანი სასამართლო დავის, შესაწტყვისი საპროცესო უფლებებით სარგებლობისა და პროფესიული განვითარების კუთხით). აღნიშნულთან დაკავშირებით საქართველოს პარლამენტში ორი სხვადასხვა საკანონმდებლო წინადადება მაქვს წარდგრნილი. იხილეთ www.parliament.ge კანონმდებლობის ჩანართში ჩემი მონაცემებით წარდგენილი განცხადებები.
ზემოხსენებულიდან გამომდინარე, გთხოვთ, შეაფასოთ ზემოხსენებული და მასთან დაკავშირებული სამართლებრივი აქტის კონსტიტუციის მეორე თავის ქვემოაღნიშნულ და ამ თავის სხვა ნორმებთან შესაბამისობა.
საქართველოს კონსტიტუციის შესაბამისად,
=> ყველას აქვს ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ მასთან დაკავშირებული საქმის გონივრულ ვადაში სამართლიანად განხილვის უფლება.
=> ყოველ ადამიანს აქვს უფლება თავის უფლებათა დასაცავად მიმართოს სასამართლოს. საქმის სამართლიანი და დროული განხილვის უფლება უზრუნველყოფილია.
=> ყველას აქვს საკუთარი პიროვნების თავისუფალი განვითარების უფლება.
მე პირადად არ გამოვრიცხავ, რომ იუსტიციის მინისტრის ხსენებული ნორმის მიღების მომენტისათვის ნაციონალურ მოძრაობას უკვე ეცოდინებოდა, რომ დროებით მაინც მოუწევდა ხელისუფლების დათმობა, ვფიქრობ რომ ხსენებული ცვლილება გახდებოდა ის ინსტრუმენტი, რომელიც ელ სისტემაში მონაცემთა დაფიქსირება ისე კომხდარიყო, რომ მათი დანაშაულებრივი ქმედებების ხასიათი შემსუბულიყო. შესაბამისად, თუ რეგულაცია მრავალჯერ დამუშავებული არაა (შესაბამისად ზეპირად არ იცის ჩანაწერით გათვალისწინებული ნორმა) უფლებამოსილი ორგანოს მიერ, უმჯობესია მატერიალური ფორმით არსებული ვერსიის მოპოვება და ხელმძღვანელობა.
=====
გთხოვთ, საპასუხო ინფორმაცია მომაწოდოთ იმავე ფორმითაც (ელ. ფოსტასთან ერთად), რა ფორმითაც მოცემული განცხადება ჩემგან იქნა წარმოდგენილი, ასევე პდფ ფორმატში, მოთხოვნილი ინფორმაციის ძირითად ტექსტში ასახვის ფორმით.
=====
შესაძლო საფრთხეების შემცირების/ არიდების მიზნით, გთხოვთ, უზრუნველყოთ:
æ მიღებული ან ვებ გვერდის მეშვეობით გაცნობილი შეტყობინების/ წარმოდგენილი დოკუმენტის/ თანხმლები წერილების/ წინა, ამ თუ შემდგომი განცხადების (ასეთის არსებობისას) ვირუსზე და სხვა შესაბამის ხარვეზის აღმომჩენ პროგრამებზე შემოწმება.
æ მიღებული შეტყობინების/ განაცხადის ჯერ ამობეჭვდა/ განცხადების სკანირების (საჭიროებისამებრ ცალკე კომპიუტერის გამოყოფა) პროცესის უზრუნველყოფა და
შემდგომში კი საქმისწარმოების მიზნით მისი რეგისტრაცია (სასურველია ამჯერადაც ზემოხსენებულ ხარვეზბზე შემოწმება);
æ .განაცხადზე სარეგისტრაციო მონაცემების (შტამპის) დატანის შემდგომ (თუ ეს გათვალისწინებულია საქმისწარმოების წესით), დოკუმენტის სკანირებული ვერსიის მოწოდება;
æ ელ. ფოსტის საპასუხო შეტყობინების კორესპონდენციის რეკვიზიტებით დასათაურება ან/და მათი ელ ფოსტის გზავნილში ტექსტური სახით აღნიშვნა;
æ განცხადების დამუშავება იმ კომპიუტერულ მოწყობილობაში, რომელსაც არ აქვს კავშირი სპეციფიფიურ მონაცემთა ბაზებთან, აუდიო-ვიდეო და ფოტო ფაილებთან;
æ საქმისქ წარმოების პროგრამაში არსებული ჩანაწერის პერიოდული შემოწმებაც (საჭიროებისამებრ ჩემი განცხადებებისპ დასალმუშავებლად ცალკე კომპიუტერული მოწყობილობის გამოყოფა).
æ ცნობისათვის: პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ საქართველოს კანონის თანახმად, მონაცემების უსაფრთხოების დაცვის მიზნით მონაცემთა დამუშავებისას მიღებული უნდა იქნეს ისეთი ტექნიკური და ორგანიზაციული ზომები, რომლებიც სათანადოდ უზრუნველყოფს მონაცემთა დაცვას, მათ შორის, უნებართვო ან უკანონო დამუშავებისგან, შემთხვევითი დაკარგვისგან, განადგურებისგან ან/და დაზიანებისგან.
===========
სამართალწარმოების ინტერესების დასაცავად კანონით ან კანონით დადგენილი წესით აღიარებულია სახელმწიფო საიდუმლოებად. საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 42-ე მუხლის თანახმად, ინფორმაციის გასაიდუმლოება დაუშვებლობასთან დაკავშირებით მოცემულია რამდენიმე თემატური სფერო და მის დასკვნით, ბოლო "ნ" პუნქტში კი აღნიშნულია, რომ ყველას ააქვს უფლება ასევე იცოდეს ყველა სხვა ინფორმაცია, რომელიც კანონით გათვალისწინებულ შემთხვევებში და დადგენილი წესით არ არის მიჩნეული სახელმწიფო, კომერციულ ან პროფესიულ საიდუმლოებად ან არ წარმოადგენს პერსონალურ მონაცემებს. სახელმწიფო საიდუმლოების შესახებ საქართველოს კანონის მე-6 და მე-7 მუხლები (თუ რა შეიძლება ან არ შეიძლება მიეკუთვნებოდეს სახელმწიფო საიდუმლოებას).
==========
პირი პასუხს აგებს მხოლოდ იმ საიდუმლოების გამხელისათვის, რომლის დაცვაც მას ევალება სამსახურებრივად ან სამოქალაქო გარიგებით და რომლის გამხელა აშკარა, პირდაპირ და არსებით საფრთხეს უქმნის კანონით დაცულ სიკეთეებს. პირი თავისუფლდება პასუხისმგებლობისაგან, თუ საიდუმლოების გამხელა მიზნად ისახავდა საზოგადოების კანონიერი ინტერესების დაცვას და დაცული სიკეთე აღემატება მიყენებულ ზიანს.
==========
ცნობისათვის: საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს 29/12/2011 158 ბრძანებით საკანონმდებლო მაცნესთვის რედაქციული სახის შეცდომის გასწორების შესაძლებლობა. შესაბამისად, მიზანშეწონილია საქმის შესწავლისას უფლებამოსილი ადმინისტრაციული ორგანოდან სამართლებრივი აქტების შესახებ გამოთხოვილი ინფორმაციით/ დოკუმენტაციით ხელმძღვანელობა.
==========
გთხოვთ, საპასუხო წერილში დაშტრიხოთ ან არ მიუთითოთ ჩემი მისამართი, პირადი ნომერი, საპასუხო წერილში მიუთითეთ რეგისტრირებული განცხადების რეკვიზიტები, პასუხი მომაწოდეთ პდფ ფორმატში, ამასთან, მოთხოვნილი ინფორმაცია უმჯობესია მომაწოდეთ წერილის ძირითადი ტექსტის ნაწილის სახით, ვიდრე დანართის ფორმით.
========
ეს და მათ შორის ამ პორტალის მეშვეობით ან სხვა ფორმით წარმოდგენილი ჩემი წინა განცხადებები, მათ შორის 2025 წლის აგვისტოს მეორე ნახევრიდან მოყოლებული
პროგრამულად უფლებამოსილ ადმინისტრაციულ ორგანოში გაგზავნილი განცხადებები მიწოდებულია ყოველგვარი დანართი დოკუმენტის/ ფაილის/ კორესპონდენციის ასლის გარეშე.
=========
საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად, აზრისა და მისი გამოხატვის თავისუფლება დაცულია. დაუშვებელია ადამიანის დევნა აზრისა და მისი გამოხატვის გამო. სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლების შესახებ საქართველოს კანონის თანახმად, აზრი განიმარტება, როგორც შეფასებითი მსჯელობა, თვალსაზრისი, კომენტარი, აგრეთვე ნებისმიერი სახით ისეთი შეხედულების გამოხატვა, რომელიც ასახავს რომელიმე პიროვნების, მოვლენის ან საგნის მიმართ დამოკიდებულებას და არ შეიცავს დადასტურებად ან უარყოფად ფაქტს.
ხოლო მოწოდება კი განმარტებულია, როგორც განცხადება, რომლის ავტორიც მიზნად ისახავს ან აშკარად უშვებს გარკვეული ქმედების გამოწვევას.
==========
პირი პასუხს აგებს მხოლოდ იმ საიდუმლოების გამხელისათვის, რომლის დაცვაც მას ევალება სამსახურებრივად ან სამოქალაქო გარიგებით და რომლის გამხელა აშკარა, პირდაპირ და არსებით საფრთხეს უქმნის კანონით დაცულ სიკეთეებს. პირი თავისუფლდება პასუხისმგებლობისაგან, თუ საიდუმლოების გამხელა მიზნად ისახავდა საზოგადოების კანონიერი ინტერესების დაცვას და დაცული სიკეთე აღემატება მიყენებულ ზიანს.
==========
ცნობისათვის: საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს 29/12/2011 158 ბრძანებით საკანონმდებლო მაცნესთვის რედაქციული სახის შეცდომის გასწორების შესაძლებლობა. შესაბამისად, მიზანშეწონილია საქმის შესწავლისას უფლებამოსილი ადმინისტრაციული ორგანოდან სამართლებრივი აქტების შესახებ გამოთხოვილი ინფორმაციით/ დოკუმენტაციით ხელმძღვანელობა.
===========
გთხოვთ, საპასუხო წერილში დაშტრიხოთ ან არ მიუთითოთ ჩემი მისამართი, პირადი ნომერი, საპასუხო წერილში მიუთითეთ რეგისტრირებული განცხადების რეკვიზიტები, პასუხი მომაწოდეთ პდფ ფორმატში, ამასთან, მოთხოვნილი ინფორმაცია უმჯობესია მომაწოდეთ წერილის ძირითადი ტექსტის ნაწილის სახით, ვიდრე დანართის ფორმით.
==========
ეს და მათ შორის ამ პორტალის მეშვეობით ან სხვა ფორმით წარმოდგენილი ჩემი წინა განცხადებები, მათ შორის 2025 წლის აგვისტოს მეორე ნახევრიდან მოყოლებული
პროგრამულად უფლებამოსილ ადმინისტრაციულ ორგანოში გაგზავნილი განცხადებები მიწოდებულია ყოველგვარი დანართი დოკუმენტის/ ფაილის/ კორესპონდენციის ასლის გარეშე.
=========
პატივისცემით,
ნიკოლოზ ნიკოლაძე




