ემიგრანტების პოლიტიკური უფლებები

Currently waiting for a response from Public Defender (Ombudsman) of Georgia, they should respond promptly and normally no later than (details).

ნიკოლოზ ნიკოლაძე

საქართველოს სახალხო დამცველს

მოქალაქე ნიკოლოზ ნიკოლაძის
რეგისტრაციის ადგილი თბილისი მისამართის
გარეშე. პირადი ნომერი
და ტელეფონის ნომერი
მითითებულია ხელმოწერასთან
ერთად (მიზანშეწონილია
განცხადების ჯერ ამობეჭვდა,
ფაილის ჩამოტვირთვის
გარეშე, მერე მისი
დასკანირება და შემდგომ
განაცხადის სკანირებული
ფაილით რეგისტრაციის
პროცესის უზრუნველყოფა)

განცხადება

პირველ რიგში აღვნიშნავ, რომ პრაქტიკა/ სტაჟირების პერიოდსაც თუ ჩავთვლით, დაახლოებით 20 წლიანი სამუშაო გამოცდილება გამაჩნია საკონსულო მიგრაციის სფეროში. თუ რას უნდა მოიცავდეს უცხოეთში მყოფ საქართველოს მოქალაქეთა ზრუნვა და მფარველობა საკმაოდ გათავისებული მაქვს. 2022 წლის სახალხო დამცველობის კონკურსისასაც კი - წარმოვადგინე ხედვა, რომ სახალხო დამცველის აპარატის უფლებამოსილება გაზრდილიყო ქვეყნის ფარგლებს გარეთ მყოფ პირთა დაცვის ფარგლებში, რადგან ვიცოდი რა, რომ ის სახელმწიფო, რომელიც თავად არამართლზომიერად შეუზღუდავს უცხოეთში მყოფებს უფლებებს და შესაძლებლობებს, ის მათი უფლებების ეფექტურად დაცვის ქმედებების განხორციელების საჭიროებასაც გაუწევდა იგნორირებას.

წარმოვიდგინოთ ემიგრირებული ქართველები, რომლებიც არიან საქართველოში მყოფთა არასახარბიელო მდგომარეობის, ისევე, მათი გაუსაძლისი მდგომარეობის. მათი პრობლემები მხოლოდ და მხოლოდ არჩევნების წინ ახსენდებათ. საქართველოში შექმნილი პოლიტიკური სიტუაცია მათ უკეთესობის იმედს არ აძლევს. მრავსლი მათგანი იქნება მის წინა ცოდნას, უცხოეთში მიღებული გამოცდილებაც დაუმატა და აქვს ამბიცია იმისა, რომ ქვეყნისათვის რაიმე სასიკეთო გააკეთოს. სანაცვლოდ, ხელისუფლება აქეთ თრგუნავს მათ და მოუწოდებს ზოგ შემთხვევაში 10 ათასი კილომეტრი დაფაროს და
=> 4 წელიწადში ერთხელ ჩამოვიდეს საქართველოში ხმის მისაცემად.

ეხლა კი დავსვათ კითხვა, როდის ვნახეთ ირაკლი ზარქუა და მისი წინამორბედი ბექა ოდიშარია უცხოეთში მიგრანტებთან შეხვედრილი (მე ეს არ მახსენდება, თუ იყო ამდაგვარი რამ მომიტევეთ).

როგორც საზოგადოდ ცნობილია, საქართველოს საზღვარგარეთ ჰყავს მილიონიდან მილიონ ნახევრამდე საქართველოს მოქალაქე, რომლებიც ქვეყნის ფარგლებს გარეთ აღმოჩდნენ იძულებით - გაურბოდნენ რა ქვეყანაში არსებულ ეკონომიკურ სიდუხჭირეს, უპერსპექტივობას, პოლიტიკურ დევნას თუ სიკვდილის შიშს, ამასთან, ამ ფონზე მათ შეძლეს რთულ პირობებთან შეგუება და არა მხოლოდ საკუთარი თავის გადარჩენა, არამედ ასევე საქართველოში მყოფი ნათესავებზე ზრუნვაც უწევთ. საქართველოს მოქალაქეთა ოჯახების დიდი ნაწილის თითო წევრი მაინცაა ნამყოფი ემიგრანტად, აღარაფერს ვამბობ ნათესავების და მეგობრების მხრიდან.

მათ ფულად გზავნილებს მნიშვნელოვანი წვლილი შეაქვთ საქართველოს ეკონომიკაში. რეალური მონაცემები გაცილებით მეტი იქნება, რადგან ვეჭვობ თანხის გამოტანება ხელზეც ხორციელდებოდეს.

საგულისხმოა, რომ 2008-2016 წლებში იფუნქციონირა დიასპორის საკითხებში სახელმწიფო მინისტრის აპარატმა, რომლის საქმიანობის ყველაზე მნიშვნელოვან მიღწევათა შორის როგორც ლევილის მამულის საქართველოსათვის გადმოცემის საკითხი იყო, ასევე, უცხოეთში გარდაცვლილი საქართველოს მოქალაქის გადმოსვენების ხარჯების ანაზღაურების სამართლებრივი საფუძვლების შექმნა იყო. მას შემდეგ რაც დიასპორის საკითხები საგარეო საქმეთა სამინისტროს უფლებამოსილებას მიეკუთვნა საქმიანობის დეპარტამენტის დონეზე განხორციელების გზით 2016-2025 წლებში, მე ამდაგვარი სახის დიასპორული მიღწევები აღარ მახსენდება. 2025 წელს დიასპორის საკითხთა დეპარტამენტმა ცალკეულად სტრუქტურული ერთეულის სახით ფუნქციონირება შეწყვიტა (იხილეთ საგარეო საქმეთა სამინისტროს დებულება) და საკონსულო დეპარტამენტთან გაერთიანდა, ერთი სამართველოს შექმნის ფორმით. ერთის მხრივ აღნიშნული კარგი იქნება ინფორმაციის გაცვლის და კოორდინაციისთვის, თუმცა, ვეჭვობ, რომ მნიშვნელოვანი დიასპორული საკითხების გადასაწყვეტად პრიორიტეტის მინიჭება გართულდება.

ადმინისტრაციულ-ფინანსური და საკადრო რესურსების შემცირების ფონზე, ვხედავთ არათუ ემიგრაციის პრობლემების მოგვარებას, არამედ ხელისუფლების მხრიდან მათი უფლებების შეზღუდვის ფაქტებს.

უცხოური გავლენების რეგისტრაციის აქტის მიღება, სწორედ, რომ გახლეჩილ ოჯახებს შორის საჯარო პოლიტიკური მოსაზრებების გაცვლასაც კი უშლის ხელს თან იმ ფონზე, როდესაც ემიგრანტები აფინანსებენ ყველა მის ნათესავს, მეგობარს, თუგინდ მცირედითაც ვისზეც მიუწვდებათ ხელი.

პირადად მე უფრო მივესალმებოდი წინა ხელისუფლების სახელმწიფო პოლიტიკური თანამდრბობის პირთა (მინისტრი, მინისტრის მოადგილე, დეპუტატი), პოლიტიკურ თანამდებობის პირთა (მერი, საკრებულოს წევრი, რწმუნებული) და ასევე სამინისტროების დეპარტამენტების ხელმძღვანელობის და პროკურორთა იმდაგვარ დასანქცირებას, რომ 10 ან 20 წლის განმავლობაში თანამდებობაზე დანიშვნა შეზღუდვოდათ, რადგან უშუალოდ ყოველივე მათგანმა შექმნა რეპრესიული და არადემოკრატიულმა სისტემური მართველობა, თუმცა, ამ ფონზე (როდესაც გარკვეული პოლიტიკური ძალები უქმდება) ემიგრანტი კიდევ გარკვეული პერიოდი ვერ ჩამოყალიბდება თუ ვის მისცეს ხმა.

ამას გარდა, ხელისუფლებამ დაანონსა, რომ შემდეგი არჩევნებისას უცხოეთში საარჩევნო უბნები არ გაიხსნებოდა. შესაბამისად, გამომდინარე იქიდან რომ საქართველოში დაბრუნება (გარკვეული პერიოდით) მოითხოვს სამუშაოდან გათავისუფლებას, სატრანსპორტო ხარჯების გაღებას, საქართველოში მონატრებულ ნათესავებთან სამყოფი თანხის ფლობას, არალეგალურად ყოფნის შემთხვევაში უკან დაუბრუნებლობის რისკს... და სხვა ფაქტორების გამო, ისინი სავარაუდოდ აქტიური საარჩევნო უფლების რეალიზაციის გარეშე რჩებიან.

ცხადია, რომ არ ჰყავდეს ხელისუფლებას და მასთან დაკავშირებულ ოპოზიციურ ძალებს სიტუაციის სადავეები ხელთ (მათ შორის ან აქ მყოფი პირის ან უცხოეთში მყოფი პირის დაკომპრომეტირება) დიდი ალბათობით ამდაგვარ რისკებზე არ წავიდოდნენ. ერთ ერთ უარყოფით სამართლებრივ რეგულაციად ასევე უნდა მოვიხსენიოთ უცხოეთიდან საქართველოსთან მიმართებით შექმნილი გადაცემების თუ სიუჟეტების გარკვეულ რეეატრში დარეგიატრირების ვალდებულებაც (ზუსტად არ ფახსოვს ფორმულირება, თუმცა, იდეა იყო ის, რომ გადაცემები რომლებიც საქართველოსთვის შეიქმნებოდა ის ხალხიც აგენტებად დარეგისტრირებულიყვნენ. სწორედ ამ გამოწვევიდან გამომდინარე წარმოგიდგინეთ განცხადება საზოგადოებრივი მაუწყებლობის რესურსების მიგრანტებზე გაუვრცელებლობის კონსტიტუციურობასთან მიმართებით). თუმცა, გარდა ზემოხსენებული ფაქტორებისა, შესაძლოა უცხოეთში მყოფ პირს კანონმდებლობა არ აძლევს შესაძლებლობას, რომ იყოს პოლიტიკური პარტიის დამფუძნებელი. საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად:

=> სახელმწიფო ცნობს და იცავს ადამიანის საყოველთაოდ აღიარებულ უფლებებსა და თავისუფლებებს, როგორც წარუვალ და უზენაეს ადამიანურ ღირებულებებს;
=> საქართველოს კანონმდებლობა შეესაბამება საერთაშორისო სამართლის საყოველთაოდ აღიარებულ პრინციპებსა და ნორმებს. საქართველოს საერთაშორისო ხელშეკრულებას, თუ იგი არ ეწინააღმდეგება საქართველოს კონსტიტუციას ან კონსტიტუციურ შეთანხმებას, აქვს უპირატესი იურიდიული ძალა შიდასახელმწიფოებრივი ნორმატიული აქტის მიმართ.
=> ყველა ადამიანი სამართლის წინაშე თანასწორია. აკრძალულია დისკრიმინაცია რასის, კანის ფერის, სქესის, წარმოშობის, ეთნიკური კუთვნილების, ენის, რელიგიის, პოლიტიკური ან სხვა შეხედულებების, სოციალური კუთვნილების, ქონებრივი ან წოდებრივი მდგომარეობის, საცხოვრებელი ადგილის ან სხვა ნიშნის მიხედვით;
=> აზრისა და მისი გამოხატვის თავისუფლება დაცულია. დაუშვებელია ადამიანის დევნა აზრისა და მისი გამოხატვის გამო.
=> საქართველოს მოქალაქეებს უფლება აქვთ ორგანული კანონის შესაბამისად შექმნან პოლიტიკური პარტია და მონაწილეობა მიიღონ მის საქმიანობაში;
=> საქართველოს ყოველ მოქალაქეს 18 წლის ასაკიდან აქვს რეფერენდუმში, სახელმწიფო, ავტონომიური რესპუბლიკისა და ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების არჩევნებში მონაწილეობის უფლება. უზრუნველყოფილია ამომრჩევლის ნების თავისუფალი გამოვლენა;
=> საქართველოს ყოველ მოქალაქეს აქვს უფლება დაიკავოს ნებისმიერი საჯარო თანამდებობა, თუ იგი აკმაყოფილებს კანონმდებლობით დადგენილ მოთხოვნებს. საჯარო სამსახურის პირობები განისაზღვრება კანონით.
=> სახელმწიფო ზრუნავს უცხოეთში მცხოვრები თანამემამულეების სამშობლოსთან კავშირის შენარჩუნებასა და განვითარებაზე.
=> საქართველო მფარველობს თავის მოქალაქეს განურჩევლად მისი ადგილსამყოფლისა.

"პოლიტიკური გაერთიანებების შესახებ" საქართველოს კანონის თანახმად,
=> პარტიის შექმნისა და მის საქმიანობაში მონაწილეობის უფლება საქართველოს ყოველი მოქალაქის კონსტიტუციური უფლებაა;
=> სახელმწიფო უზრუნველყოფს პარტიის უფლებებისა და კანონიერი ინტერესების დაცვას. დაუშვებელია სახელმწიფო ორგანოებისა და თანამდებობის პირთა ჩარევა პარტიის საქმიანობაში, გარდა კანონით გათვალისწინებული შემთხვევებისა.
=> დაუშვებელია პარტიის წევრობის შეზღუდვა რასის, კანის ფერის, ენის, სქესის, რელიგიის, ეროვნული, ეთნიკური და სოციალური კუთვნილების, წარმოშობის, ქონებრივი და წოდებრივი მდგომარეობის, საცხოვრებელი ადგილის მიხედვით;
=> პარტიის შესაქმნელად მოქალაქეთა არანაკლებ 300-კაციანი ჯგუფი წინასწარი ნებართვის გარეშე ატარებს პარტიის დამფუძნებელ ყრილობას (კონფერენციას, კონგრესს, ასამბლეას ან სხვ.). დამფუძნებელი ყრილობა იღებს პარტიის წესდებას. დამფუძნებელ ყრილობას ესწრება და მის ოქმს ამოწმებს ნოტარიუსი
=> პარტიის დამფუძნებელი ყრილობის ჩატარებიდან ერთი კვირის ვადაში საჯარო რეესტრის ეროვნულ სააგენტოს (უნდა) წარედგინოს შესაბამისი დოკუმენტები.

საგულისხმოა, რომ ნოტარიატის შესახებ საქართველოს კანონის თანახმად ახალდანიშნული ნოტარიუსი პირველი 3 წლის განმავლობაში სანოტარო საქმიანობას ახორციელებს მაღალმთიან დასახლებაში ან ისეთ დასახლებაში, სადაც სანოტარო მომსახურება სათანადოდ ხელმისაწვდომი არ არის. ამ კანონის მიზნებისათვის „მაღალმთიანი დასახლების“ სტატუსი განისაზღვრება „მაღალმთიანი რეგიონების განვითარების შესახებ“ საქართველოს კანონით დადგენილი წესით. იმ დასახლებათა (მათ შორის, მაღალმთიან დასახლებათა) ნუსხას, სადაც სანოტარო მომსახურება სათანადოდ ხელმისაწვდომი არ არის, განსაზღვრავს იუსტიციის მინისტრი ამ კანონის მე-16 მუხლის მე-5 პუნქტით დადგენილი წესით. ზემოხსენებული პუნქტით განსაზღვრული 3-წლიანი ვადის გასვლის შემდეგ ნოტარიუსს შეუძლია სანოტარო საქმიანობა იმავე დასახლებაში ან საქართველოს ნებისმიერ სხვა დასახლებაში გააგრძელოს.

ზემოხსენებული სამართლებრივი ნორმებით იკვეთება, რომ საქართველოს ნოტარიუს ქვეყნის ფარგლებს გარეთ მოქმედების უფლებამოსილება არ გააჩნია. უცხო სახელმწიფოებში მოქმედების უფლებამოსილებას, სახელმწიფოები მხოლოდ დიპლომატიურ წარმომადგენლობებს და საკონსულო დაწესებულებებს ანიჭებენ.

საკონსულო საქმიანობის შესახებ საქართველოს კანონით განსაზღვრულია ის სანოტარო მოქმედებები, რომელსაც საკონსულო თანამდებობის პირი ასრულებს,
ა) ადასტურებს/აუქმებს ანდერძს;
ბ) ადასტურებს/აუქმებს მინდობილობას/რწმუნებულებას;
გ) ამოწმებს დოკუმენტის ასლს ან/და დოკუმენტიდან ამონაწერს ან/და გასცემს დოკუმენტის ასლს;
დ) ამოწმებს დოკუმენტზე ხელმოწერის ნამდვილობას;
ე) ამოწმებს დოკუმენტის ერთი ენიდან მეორეზე თარგმანის სისწორეს;
ვ) ადასტურებს პირის ცოცხლად ყოფნის ფაქტს;
ზ) ადასტურებს განსაზღვრულ ადგილას პირის ყოფნის ფაქტს;
თ) ადასტურებს პირის ფოტოსურათზე გამოსახულ პირთან იგივეობას;
ი) ადასტურებს დოკუმენტის წარდგენის დროს;
კ) ასრულებს საზღვაო პროტესტს.

ამასთან, სანოტარო მოქმედებათა შესრულების წესის თანახმად, ნოტარიუსის ძირითადი ფუნქციები ასევე არის
ა) იმ აქტის (გარიგების, მოწმობის და სხვა.) შედგენა და დამოწმება/გაცემა, რომლის ნამდვილობისათვის საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილია გარიგების სანოტარო ფორმის დაცვა (სავალდებულო სანოტარო წესით დამოწმება);
ბ) იმ აქტის (გარიგება, მოწმობა და სხვა.) შედგენა და დამოწმება/გაცემა, რომლის ნამდვილობისათვის საქართველოს კანონმდებლობით სავალდებულო არ არის გარიგების სანოტარო ფორმის დაცვა, მაგრამ პირს სურს გარიგების დადება სანოტარო ფორმის დაცვით;
გ) ხელმოწერის ნამდვილობის დამოწმება, მათ შორის, გარიგებებზე, რომელთა ნამდვილობისათვის საქართველოს კანონმდებლობით სავალდებულო არ არის გარიგების სანოტარო ფორმის დაცვა;
დ) კანონით დადგენილ შემთხვევებში იურიდიული შინაარსის მქონე ფაქტის დამოწმება;
ე) პირის განცხადების დამოწმება;
ვ) დოკუმენტის დედანთან ან დამოწმებულ ასლთან ასლის (ფოტოასლის) შესაბამისობის, აგრეთვე, დოკუმენტიდან ამონაწერის ნამდვილობის დამოწმება;
ზ) დეპოზიტში იღებს დოკუმენტებს, ფულს, ფასიან ქაღალდებსა და ფასეულობებს;
თ) შესანახად იღებს დოკუმენტებს;
ი) სამემკვიდრეო საქმისწარმოება და სამკვიდრო მოწმობის გაცემა;
კ) სამართლებრივი კონსულტაციის გაწევა;
ლ) საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი სხვა ფუნქციების შესრულება.

ამასთან, ზემოხსენებული წესის თანახმად, ნოტარიუსი, აგრეთვე სანოტარო მოქმედების შემსრულებელი სხვა პირი, ვალდებულია აწარმოოს სანოტარო რეესტრი, რომელშიც რეგისტრირდება მის მიერ შესრულებული ყველა სანოტარო მოქმედება, აგრეთვე დადგენილებები და კანონმდებლობით გათვალისწინებული სხვა მოქმედებები (აქტები). სანოტარო რეესტრი იწარმოება ელექტრონული ფორმით. სანოტარო რეესტრი ერთიანია მასში ჩართული ყველა ნოტარიუსისათვის. სანოტარო რეესტრში რეგისტრირებულ თითოეულ სანოტარო მოქმედებას ენიჭება უნიკალური სარეგისტრაციო ნომერი. სანოტარო რეესტრში სანოტარო მოქმედება რეგისტრაციაში ტარდება დოკუმენტზე ნოტარიუსის ხელმოწერისა და ბეჭდის დასმისთანავე, თუ ამ ინსტრუქციით სხვა რამ არ არის დადგენილი. ბათილია სანოტარო მოქმედება, რომელიც არ არის რეგისტრირებული რეესტრში, გარდა ამ ინსტრუქციით დადგენილი შემთხვევებისა.
ზემოხსენებული ნორმების შესაბამისად, შეუძლებელია, რომ პირობითად ფლორიდის შტატში/ აშშ საქართველოს ნოტარიუსმა, რომელსაც არ აქვს იქ სანოტარო ბიურო შეძლოს სანოტარო აქტის იმავე დღეს დარეგისტრირება. შესაბამისად, თეორიულადაც რომ ჩავთვალოთ შესაძლებლად უცხოეთში გამგზავრება, პრაქტიკაში იგი სანოტარო აქტს (ყრილობის ოქმს, წესდწბას და ა.შ.) ვერ დაარეგისტრირებს - შესაბამის ბაზებზე წვდომის უქონლობის გამო.
ამასთან, ზემოხსენებული წესით ასევე განსაზღვრულია თუ რა შემთხვევაში შეიძლება განხორციელდეს პირდაპირი ელექტრონული კომუნიკაცია.

გარიგება, რომელშიც მონაწილეობს ორი ან მეტი მხარე, შეიძლება დამოწმდეს საჯარო აქტის ფორმით ორი ან მეტი ნოტარიუსის მონაწილებით, პირდაპირი ელექტრონული კომუნიკაციის საშუალებების გამოყენებით, იმგვარად, რომ გარიგების მონაწილე ერთი ან რამდენიმე მხარე წარდგეს ერთ ნოტარიუსთან, ხოლო სხვა მხარე წარსდგეს შესაბამისად სხვა ნოტარიუსთან, თუ პირდაპირი ელექტრონული კომუნიკაცია იძლევა გარიგების ყველა მხარის და ნოტარიუსების ერთდროული პირდაპირი ვიზუალური კონტაქტის საშუალებას (ტელეკონფერენცია).
=> ნოტარიუსი ამოწმებს პირის განცხადებას, რომელიც მიღებულია კომუნიკაციის ელექტრონული საშუალებების გამოყენებით იმ შემთხვევაში, თუ ელექტრონული კომუნიკაცია სანოტარო მოქმედების შესრულებისას იძლევა განმცხადებლის და ნოტარიუსის პირდაპირი ვიზუალური კონტაქტის საშუალებას და განმცხადებლის პიროვნება ნოტარიუსისისათვის ცნობილია..
=> ნოტარიუსი უფლებამოსილია დაესწროს სამეწარმეო და არასამეწარმეო იურიდიული პირების მმართველი ორგანოების კრებებს (სხდომებს), რომლებიც ტარდება კომუნიკაციის ელექტრონული საშუალებების გამოყენებით და შეადგინოს კრების ოქმი იმ შემთხვევაში, თუ პირდაპირი ელექტრონული კომუნიკაცია იძლევა კრებაში გადამწყვეტი ხმის უფლებით მონაწილე ყველა პირის და ნოტარიუსის ერთდროული პირდაპირი ვიზუალური კონტაქტის საშუალებას (ტელეკონფერენცია) და კრებაში მონაწილეთა პიროვნება ნოტარიუსისათვის ცნობილია ან შესაძლებელია მათი იდენტიფიცირება და პირადობის დადასტურება...

ამას გარდა, სანოტარო მოქმედებათა შესრულებისათვის საზღაურისა და საქართველოს ნოტარიუსთა პალატისთვის დადგენილი საფასურის ოდენობები, მათი გადახდევინების წესი და მომსახურების ვადების შესახებ უფლებამოსილი ორგანოს მიერ დამტკიცებული დადგენილების თანახმად, პირი, რომლის თხოვნითაც სრულდება სანოტარო მოქმედება, ვალ­დებულია აანაზღაუროს სანოტარო მომსახურებასთან დაკავში­რე­ბუ­ლი საერთაშორისო სატელეფონო კავშირის, ფაქსის, ტელეფაქსის, საფოს­ტო გზავნილების, სატრანსპორტო, სანოტარო მოქმედების შესასრუ­ლებ­ლად აუცილებელი დოკუმენტებისა და ინფორმაციის გამოთხოვის, აგ­რე­თვე სანოტარო მომსახურების შედეგად დამოწმებული დოკუმენტის ან/და უფლების რეგისტრაციის ხარჯები. ეს მომსახურება გაიწევა პირთან წი­ნასწარი შეთანხმების საფუძველზე. თუ სანოტარო მოქმედება შესრულებულია სანოტარო ბიუროს გა­რეთ, საზღაურს ემატება ნოტარიუსსა და დაინტერესებულ პირს შორის შე­თანხმებით განსაზღვრული თანხა, რომელიც არ უნდა აღემატებოდეს 20 ლარს.

ამავე სამართლებრივი აქტის თანახმად, სამეწარმეო იურიდიული პირის მართვის ორგანოს კრების (სხდო­­მის) მიმდინარეობისა (მათ შორის, პირდაპირი ელექტრონული კო­მუ­­ნიკაციის საშუალებებით) და გადაწყვეტილებების შესახებ ოქმის შედ­გე­ნისათვის საზღაურის ოდენობა განისაზღვრება ნოტარიუსსა და დაინ­ტე­რესებულ პირს შორის შეთანხმებით. საზღაურის ოდ­ენობა არ უნდა აღემატებოდეს 500 ლარს.

აქვე, გაწეული დანახარჯების გათვალისწინებითაც, რომელიც სავარაუდოდ აღემატება საფასურის ოდენობას, ნოტარიიუსის იუარი სანოტარო მომსახურების გაწევაზე არ იქნება საფუძველს მოკლებული.

ზემოხსენებული სამართლებრივი აქტების მიმოხილვით, იკვეთება, რომ საქართველოს ნოტარიუსებს ტექნიკური შესაძლებლობა არ გააჩნიათ, რომ სანოტარო აქტი შეადგინონ ქვეყნის ფარგლებს გარეთ იმდაგვარად, რომ იმავე დღეს უზრუნველყოფილი იქნას მისი რეესტრში (მათ შორის წიმსწრებით) რეგისტრაცია. ამას გარდა, სამართლებრივი აქტით არც ისაა დაშვებული, რომ პოლიტიკური პარტიის ყრილობას დისტანციურად დაესწროს ნოტარიუსი და ამდაგვარი პროცესის ჩატარების შედეგად, წესდება, ყრილობის ოქმი თუ სხვა დოკუმენტი დამოწმდეს სანოტარო ბიუროში.

ლოგიკურად თუ ვიმსჯელებთ, ნოტარიუსის სანოტარო ბიუროს გარეთ მოქმედებაც უნდა განისაზღვროს იმ ფარგლებში, რა ფარგლებშიც მას შეუძლია სამემკვიდრეო საქმესთან დაკავშირებული საქმის წარმოება. ასევე, დავუშვათ და ქვეყნის ფარგლებს გარეთაც, რომ გაემგზავროს ნოტარიუსი სანოტარო მოქმედებების შესასრულებლად, იგი დიდი ალბათობით ვერ შეძლებს შესაბამისი შესაბამისი დოკუმენტაციის საქართველოში იმ დროში ჩამოტანას და რეგისტრაციის უზრუნველყოფას, რა ვადაცაა განსაზღვრული ოქმის გაფორმებიდან საჯარო რეესტრის ეროვნულ სააგენტოში პოლიტიკური პარტიის რეგისტრაციისთვის მიმართვისათვის.

ასევე, საკონსულო საქმიანობის შესახებ საქართველოს კანონით მოცემული შეზღუდული უფლებამოსილება, საკონსულო თანამდებობის პირს არ აძლევს უფლებამოსილებას დაესწროს პოლიტიკური პარტიის დაფუძნების თაობაზე შემდგარ ყრილობას და სანოტარო წესით გააფორმოს პარტიის დაფუძნებასთან დაკავშირებული დოკუმენტაცია. ამას გარდა, მხედველობაშია მისაღები ემიგრანტის ადგილსამყოფელ ქვეყანაში კანონიერი საფუძვლის გარეშე ყოფნა, რომელიც უზღუდავს სანოტარო აქტის გაფორმების შესაძლებლობას, აღარაფერს ვამბობ იმ ფაქტზე, რომ ამდაგვარი დოკუმენტაციის გაფორმების შესაძლებლობა მთელ რიგ ქვეყნებში ნოტარიუსებს არ გააჩნიათ.

ზემოხსენებული სამართლებრივი ნორმები ზღუდავს შესაძლებლობას, რომ ემიგრანტმა თავი იგრძნოს თანასწორ უფლებიანად, მიუხედავად მისი საცხოვრებელი ადგილისა, შექმნას პარტია უცხო სახელმწიფოში მყოფებთან ერთად ან თუგინდ შერეული ფორმით საქართველოში და უცხოეთში მყოფი პურების მიერ, ისარგებლონ პასიური საარჩევნო უფლებითროგორც იმ სუბიექტის წარმომადგენლები, რომელსაც ყველაზე მეტად ენდობიან, დაიკავონ საჯარო თანამდებობა და მათ შორის იმსჯელოს, გამოხატოს მოსაზრებები პარლამენტის ტრიბუნიდან და გადაწყვიტოს საკითხები, როგორც სახელმწიფო პოლიტიკური თანამდებობის, პოლიტიკური თანამდებობის პირი.

ვფიქრობ, რომ ამ გამოწვევის გასაბათილებლად, საჭიროა, რომ ნოტარიუსებს ასევე მიენიჭოთ პოლიტიკური პარტიების დაფუძნებასთან დაკავშირებით საქმიანობის დისტანციურად განხორციელების უფლებამოსილება, ისევე, როგორც საკონსულო თანამდებობის პირებს პოლიტიკური გაერთიანებების შესახებ საქართველოს კანონით განსაზღვრული დოკუმენტების სანოტარო წესით გაფორმების უფლებამოსილება.

ამას გარდა, სათუოა მოქალაქეთა პოლიტიკური ფაერთიანების შესახებ საქართველოს ორგანული კანონით საჯარეო რეესტრის ეროვნული სააგენტოსათვის 7 დღის ვადაში მიმართვის შესაძლებლობა და გონივრულობა, რამეთუ ზოგ შემთხვევაში საქართველოში გამომგზავრების დაგეგმვა (მითუმეტეს, როდესაც დამოკიდებული ხარ არანაკლებ 300 პირის შეკრებაზე, წინმსწრებით სამგზავრო საჰაერო ტრანსპორტის ბილეთის შეძენა რისკის შემცველია) გაცილებით მეტ დროს მოითხოვს. შესაბამისად, შესაძლოა საქართველოში მყოფი პირისათვის ეს ვადა საკმარისი იყოს, თუმცა, უცხოეთიდან პირის გამომგზავრება ან დაზღვეული ფოსტით მასალების გამოგზავნა უფრო მეტ დროს მოითხოვს. შესაბამისად, ზემოხსენებული მდგომარეობა ასევე უთანასწორობას ქმნის.

არის კიდევ ერთი საკითხი, ნოტარიუსი უფლებამოსილია, რომ კონსულტაცია გაუწიოს პირს მის მიერ განსახორციელებელ ქმედებებთან მიმართებით. ამასთან, საკონსულო თანამდებობის პირის მიერ გასაწევი კონსულტაციის ფარგლები სავარაუდოდ შემოფარგლულია საკონსულო საქმიანობის შესახებ საქართველოს კანონის მე-12 მუხლით, რომლის თანახმადაც საკონსულო თანამდებობის პირი საქართველოს ფიზიკური ან იურიდიული პირის მოთხოვნის შემთხვევაში აწვდის მას ინფორმაციას ადგილსამყოფელი სახელმწიფოს კანონმდებლობის, სოციალური დაცვის, სამედიცინო დახმარების, შრომითი საკითხების, მიგრაციისა და ადგილსამყოფელ სახელმწიფოში ყოფნის სამართლებრივი საფუძვლების შესახებ. საკონსულო თანამდებობის პირი საქართველოს ფიზიკურ და იურიდიულ პირებს აწვდის შესაბამის ინფორმაციას ადგილსამყოფელ სახელმწიფოში არსებული იურიდიული (საადვოკატო) ბიუროების, ქართული ენის თარჯიმნების, ქართული სკოლების, სათვისტომოებისა და ეკლესიების ადგილმდებარეობის თაობაზე, ასევე აძლევს მათ რჩევებს ადგილსამყოფელი სახელმწიფოს ჩვეულებების, ტრადიციების, უსაფრთხოებისა და სხვა აუცილებელი საკითხების შესახებ.

აქვე, მიუხედავად იმისა, რომ საკონსულო საქმიანობის შესახებ საქართველოს კანონით ჯერ კიდევ 2012 წელს განისაზღვრა საკონსულო თანამდებობის პირის მიერ სანოტარო მოქმედებების შესრულების წესი ერთობლივი ბრძანებით მიღება, ამდაგვარი სამართლებრივი აქტი, რამდენადაც ვიცი იუსტიციის მინისტრსა და საგარეო საქმეთა მინისტრს შორის ჯერ კიდევ ხელმოწერილი არაა. ამასთან, იმ შემთხვევაში თუ განისაზღვრება საკონსულო თანამდებობის პირის მიერ პოლიტიკური გაერთიანებების შესახებ საქართველოს ორგანული კანონით განსაზღვრული დოკუმენტების სანოტარო წესით შესრულება და წარმომადგენლობითი უფლებამოსილება კონსტიტუციის მეორე თავთან შესაბამისობის მოყვანის მიზნით, თანასწორობის მიზნებიდან გამომდინარე ასევე აუცილებელი იქნებანოტარიუსისთვის დამახასიათებელ უფლებამოსილების ფარგლებში ამ კუთხით მაინც საკონსულო თანამდებობის პირისათვის კონსულტაციების გაწევის უფლებამოსილების განსაზღვრაც.

ცნობისათვის, საკონსულო ურთიერთობების შესახებ ვენის კონვენციის მე-5 მუხლის თანახმად, საკონსულო ფუნქციას ასევე წარმოადგენს acting as notary and civil registrar and in capacities of a similar kind, and performing certain functions of an administrative nature, provided that there is nothing contrary thereto in the laws and regulations of the receiving State. შესაბამისად, იქ სადაც არ არსებობს წინააღმდეგობრივი სამართლებრივი ნორმები ადგილსამყოფელ ქვეყანაში, საკონსულო თანამდებობის პირის მიერ პარტიის დაფუძნებასთან დაკავშირებული დოკუმენტების სანოტარო წესით დამოწმების უფლებამოსილება საკონსულო საქმიანობის შესახებ საქართველოს კანონითაც შესაძლებელია, რომ განისაზღვროს.

ისინი ნამდვილად არ შექმნიან პარტიას, რომლის მიზანი იქნება საქართველოს კონსტიტუციური წყობილების დამხობა ან ძალადობით შეცვლა, ქვეყნის დამოუკიდებლობის ხელყოფა, ტერიტორიული მთლიანობის დარღვევა ან რომელიც ეწევა ომის ან ძალადობის პროპაგანდას, აღვივებს ეროვნულ, ეთნიკურ, კუთხურ, რელიგიურ ან სოციალურ შუღლს. დაუშვებელია პოლიტიკური პარტიის შექმნა ტერიტორიული ნიშნით. მათ მიერ დაფუძნებული პარტია არ იქნება რეგიონული ან ტერიტორიული ნიშნის მიხედვით შექმნილი. მისი წევრები იქნებიან, როგორც უცხოეთში მყოფი პირები, ასევე, მათი ნათესავები, მეგობრები და მხარდამჭერები საქართველოში. ისინი სრულად დააკმაყოფილებენ პოლიტიკური გაერთიანების შესახებ საქართველოს ორგანული კანონით გათვალისწინებულ მოთხოვნებს.

ზემოხსენებულის გათვალისწინებით გთხოვთ, შეაფასოთ ჩემს მიერ მოყვანილი სამართლებრივი აქტები და მისი ნორმები განცხადებაში დაფიქსირებულ კონსტიტუციის ნორმებთან და კონსტიტუციის მეორე თავის სხვა ნორმებთან მიმართებით.
=====
გთხოვთ, საპასუხო ინფორმაცია მომაწოდოთ იმავე ფორმითაც (ელ. ფოსტასთან ერთად), რა ფორმითაც მოცემული განცხადება ჩემგან იქნა წარმოდგენილი, ასევე პდფ ფორმატში, მოთხოვნილი ინფორმაციის ძირითად ტექსტში ასახვის ფორმით.
=====
შესაძლო საფრთხეების შემცირების/ არიდების მიზნით, გთხოვთ, უზრუნველყოთ:
æ მიღებული ან ვებ გვერდის მეშვეობით გაცნობილი შეტყობინების/ წარმოდგენილი დოკუმენტის/ თანხმლები წერილების/ წინა, ამ თუ შემდგომი განცხადების (ასეთის არსებობისას) ვირუსზე და სხვა შესაბამის ხარვეზის აღმომჩენ პროგრამებზე შემოწმება.
æ მიღებული შეტყობინების/ განაცხადის ჯერ ამობეჭვდა/ განცხადების სკანირების (საჭიროებისამებრ ცალკე კომპიუტერის გამოყოფა) პროცესის უზრუნველყოფა და
შემდგომში კი საქმისწარმოების მიზნით მისი რეგისტრაცია (სასურველია ამჯერადაც ზემოხსენებულ ხარვეზბზე შემოწმება);
æ .განაცხადზე სარეგისტრაციო მონაცემების (შტამპის) დატანის შემდგომ (თუ ეს გათვალისწინებულია საქმისწარმოების წესით), დოკუმენტის სკანირებული ვერსიის მოწოდება;
æ ელ. ფოსტის საპასუხო შეტყობინების კორესპონდენციის რეკვიზიტებით დასათაურება ან/და მათი ელ ფოსტის გზავნილში ტექსტური სახით აღნიშვნა;
æ განცხადების დამუშავება იმ კომპიუტერულ მოწყობილობაში, რომელსაც არ აქვს კავშირი სპეციფიფიურ მონაცემთა ბაზებთან, აუდიო-ვიდეო და ფოტო ფაილებთან;
æ საქმისქ წარმოების პროგრამაში არსებული ჩანაწერის პერიოდული შემოწმებაც (საჭიროებისამებრ ჩემი განცხადებებისპ დასალმუშავებლად ცალკე კომპიუტერული მოწყობილობის გამოყოფა).
æ ცნობისათვის: პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ საქართველოს კანონის თანახმად, მონაცემების უსაფრთხოების დაცვის მიზნით მონაცემთა დამუშავებისას მიღებული უნდა იქნეს ისეთი ტექნიკური და ორგანიზაციული ზომები, რომლებიც სათანადოდ უზრუნველყოფს მონაცემთა დაცვას, მათ შორის, უნებართვო ან უკანონო დამუშავებისგან, შემთხვევითი დაკარგვისგან, განადგურებისგან ან/და დაზიანებისგან.
===========
გთხოვთ, ამ პორტალის მეშვეობით ჩემს განცხადებებზე პასუხი მომაწოდოთ როგორც askgov.ge-ზე ასევე ჩემს ელ. ფოსტაზე. გთხოვთ, თუ ეს არაა გათვალისწინებული პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ საქართველოს კანონმდებლობით ან სხვა უპირატესი ძალის მქონე სამართლებრივი აქტით ამ პორტალზე არსებული ჩემი განცხადებები, წარმოდგენილი/ მიღებული ჩემი მომართვები არ წაშალოთ თუ კანონით ამის შესაძლებლობა ჩემი ნებართვის გარეშეც განახორციელოთ იგი.
========
განცხადება წარმოდგენილია როგორც ჟურნალისტური საქმიანობის განმახორციელებელი პირის მიერ. სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლების შესახებ საქართველოს კანონის თანახმად, მედია განმარტებულია, როგორც მასობრივი კომუნიკაციის ბეჭდვითი ან ელექტრონული საშუალება, მათ შორის, ინტერნეტი. საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად, ყოველ ადამიანს აქვს უფლება თავისუფლად მიიღოს და გაავრცელოს ინფორმაცია. მასობრივი ინფორმაციის საშუალებები თავისუფალია. ცენზურა დაუშვებელია. სახელმწიფოს ან ცალკეულ პირებს არა აქვთ მასობრივი ინფორმაციის ან მისი გავრცელების საშუალებათა მონოპოლიზაციის უფლება.
========
საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად, ყველას აქვს უფლება კანონით დადგენილი წესით გაეცნოს საჯარო დაწესებულებაში მასზე არსებულ ან სხვა ინფორმაციას ან ოფიციალურ დოკუმენტს, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც იგი შეიცავს კომერციულ ან პროფესიულ საიდუმლოებას ან დემოკრატიულ საზოგადოებაში აუცილებელი სახელმწიფო ან საზოგადოებრივი უსაფრთხოების ან სამართალწარმოების ინტერესების დასაცავად კანონით ან კანონით დადგენილი წესით აღიარებულია სახელმწიფო საიდუმლოებად. საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 42-ე მუხლის თანახმად, ინფორმაციის გასაიდუმლოება დაუშვებლობასთან დაკავშირებით მოცემულია რამდენიმე თემატური სფერო და მის დასკვნით, ბოლო "ნ" პუნქტში კი აღნიშნულია, რომ ყველას ააქვს უფლება ასევე იცოდეს ყველა სხვა ინფორმაცია, რომელიც კანონით გათვალისწინებულ შემთხვევებში და დადგენილი წესით არ არის მიჩნეული სახელმწიფო, კომერციულ ან პროფესიულ საიდუმლოებად ან არ წარმოადგენს პერსონალურ მონაცემებს. სახელმწიფო საიდუმლოების შესახებ საქართველოს კანონის მე-6 და მე-7 მუხლები (თუ რა შეიძლება ან არ შეიძლება მიეკუთვნებოდეს სახელმწიფო საიდუმლოებას).
========
საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად, აზრისა და მისი გამოხატვის თავისუფლება დაცულია. დაუშვებელია ადამიანის დევნა აზრისა და მისი გამოხატვის გამო. სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლების შესახებ საქართველოს კანონის თანახმად, აზრი განიმარტება, როგორც შეფასებითი მსჯელობა, თვალსაზრისი, კომენტარი, აგრეთვე ნებისმიერი სახით ისეთი შეხედულების გამოხატვა, რომელიც ასახავს რომელიმე პიროვნების, მოვლენის ან საგნის მიმართ დამოკიდებულებას და არ შეიცავს დადასტურებად ან უარყოფად ფაქტს.
ხოლო მოწოდება კი განმარტებულია, როგორც განცხადება, რომლის ავტორიც მიზნად ისახავს ან აშკარად უშვებს გარკვეული ქმედების გამოწვევას.
==========
პირი პასუხს აგებს მხოლოდ იმ საიდუმლოების გამხელისათვის, რომლის დაცვაც მას ევალება სამსახურებრივად ან სამოქალაქო გარიგებით და რომლის გამხელა აშკარა, პირდაპირ და არსებით საფრთხეს უქმნის კანონით დაცულ სიკეთეებს. პირი თავისუფლდება პასუხისმგებლობისაგან, თუ საიდუმლოების გამხელა მიზნად ისახავდა საზოგადოების კანონიერი ინტერესების დაცვას და დაცული სიკეთე აღემატება მიყენებულ ზიანს.
==========
ცნობისათვის: საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს 29/12/2011 158 ბრძანებით საკანონმდებლო მაცნესთვის რედაქციული სახის შეცდომის გასწორების შესაძლებლობა. შესაბამისად, მიზანშეწონილია საქმის შესწავლისას უფლებამოსილი ადმინისტრაციული ორგანოდან სამართლებრივი აქტების შესახებ გამოთხოვილი ინფორმაციით/ დოკუმენტაციით ხელმძღვანელობა.
===========
გთხოვთ, საპასუხო წერილში დაშტრიხოთ ან არ მიუთითოთ ჩემი მისამართი, პირადი ნომერი, საპასუხო წერილში მიუთითეთ რეგისტრირებული განცხადების რეკვიზიტები, პასუხი მომაწოდეთ პდფ ფორმატში, ამასთან, მოთხოვნილი ინფორმაცია უმჯობესია მომაწოდეთ წერილის ძირითადი ტექსტის ნაწილის სახით, ვიდრე დანართის ფორმით.
==========
ეს და მათ შორის ამ პორტალის მეშვეობით ან სხვა ფორმით წარმოდგენილი ჩემი წინა განცხადებები, მათ შორის 2025 წლის აგვისტოს მეორე ნახევრიდან მოყოლებული
პროგრამულად უფლებამოსილ ადმინისტრაციულ ორგანოში გაგზავნილი განცხადებები მიწოდებულია ყოველგვარი დანართი დოკუმენტის/ ფაილის/ კორესპონდენციის ასლის გარეშე.
=========

პატივისცემით,

ნიკოლოზ ნიკოლაძე

საქართველოს სახალხო დამცველის აპარატი, Public Defender (Ombudsman) of Georgia

გაცნობებთ, რომ  უფლების სავარაუდო დარღვევის შესწავლის მიზნით, საქართველოს
სახალხო დამცველის აპარატში დაწყებულია საქმისწარმოება 2025 წლის 10
დეკემბრის N11361/25 განცხადების საფუძველზე. 

განცხადების განხილვის შედეგები, გეცნობებათ დამატებით.

 

══════════════════════════════════════════════════════════════════════════

ვისგან: ნიკოლოზ ნიკოლაძე <[მოთხოვნის #3793 ელ-ფოსტა]>
გაგზავნილი: ოთხშაბათი, 10 დეკემბერი, 2025 09:12
ვის: საქართველოს სახალხო დამცველის აპარატი <[სახალხო დამცველის აპარატი მოთხოვნის ელ-ფოსტა]>
თემა: საჯარო ინფორმაციის მოთხოვნა - ემიგრანტების პოლიტიკური უფლებები
 
საქართველოს სახალხო დამცველს

მოქალაქე ნიკოლოზ ნიკოლაძის
რეგისტრაციის ადგილი თბილისი მისამართის
გარეშე. პირადი ნომერი
და ტელეფონის ნომერი
მითითებულია ხელმოწერასთან
ერთად (მიზანშეწონილია
განცხადების ჯერ ამობეჭვდა,
ფაილის ჩამოტვირთვის
გარეშე, მერე მისი
დასკანირება და შემდგომ
განაცხადის სკანირებული
ფაილით რეგისტრაციის
პროცესის უზრუნველყოფა)

განცხადება

პირველ რიგში აღვნიშნავ, რომ პრაქტიკა/ სტაჟირების პერიოდსაც თუ ჩავთვლით,
დაახლოებით 20 წლიანი სამუშაო გამოცდილება გამაჩნია საკონსულო მიგრაციის
სფეროში. თუ რას უნდა მოიცავდეს უცხოეთში მყოფ საქართველოს მოქალაქეთა ზრუნვა
და მფარველობა საკმაოდ გათავისებული მაქვს. 2022 წლის სახალხო დამცველობის
კონკურსისასაც კი - წარმოვადგინე ხედვა, რომ სახალხო დამცველის აპარატის
უფლებამოსილება გაზრდილიყო ქვეყნის ფარგლებს გარეთ მყოფ პირთა დაცვის
ფარგლებში, რადგან ვიცოდი რა, რომ ის სახელმწიფო, რომელიც თავად
არამართლზომიერად შეუზღუდავს უცხოეთში მყოფებს უფლებებს და შესაძლებლობებს,
ის მათი უფლებების ეფექტურად დაცვის  ქმედებების განხორციელების საჭიროებასაც
გაუწევდა იგნორირებას.

წარმოვიდგინოთ ემიგრირებული ქართველები, რომლებიც არიან საქართველოში მყოფთა
არასახარბიელო მდგომარეობის, ისევე, მათი გაუსაძლისი მდგომარეობის. მათი
პრობლემები მხოლოდ და მხოლოდ არჩევნების წინ ახსენდებათ. საქართველოში
შექმნილი პოლიტიკური სიტუაცია მათ უკეთესობის იმედს არ აძლევს. მრავსლი
მათგანი იქნება მის წინა ცოდნას, უცხოეთში მიღებული გამოცდილებაც დაუმატა და
აქვს ამბიცია იმისა, რომ ქვეყნისათვის რაიმე სასიკეთო გააკეთოს. სანაცვლოდ,
ხელისუფლება აქეთ თრგუნავს მათ და მოუწოდებს ზოგ შემთხვევაში 10 ათასი
კილომეტრი დაფაროს და
=> 4 წელიწადში ერთხელ ჩამოვიდეს საქართველოში ხმის მისაცემად. 

ეხლა კი დავსვათ კითხვა, როდის ვნახეთ ირაკლი ზარქუა და მისი წინამორბედი
ბექა ოდიშარია უცხოეთში მიგრანტებთან შეხვედრილი (მე ეს არ მახსენდება, თუ
იყო ამდაგვარი რამ მომიტევეთ).

როგორც საზოგადოდ ცნობილია, საქართველოს საზღვარგარეთ ჰყავს მილიონიდან
მილიონ ნახევრამდე საქართველოს მოქალაქე, რომლებიც ქვეყნის ფარგლებს გარეთ
აღმოჩდნენ იძულებით - გაურბოდნენ რა ქვეყანაში არსებულ ეკონომიკურ
სიდუხჭირეს, უპერსპექტივობას, პოლიტიკურ დევნას თუ სიკვდილის შიშს, ამასთან,
ამ ფონზე მათ შეძლეს რთულ პირობებთან შეგუება და არა მხოლოდ საკუთარი თავის
გადარჩენა, არამედ ასევე საქართველოში მყოფი ნათესავებზე ზრუნვაც უწევთ.
საქართველოს მოქალაქეთა ოჯახების დიდი ნაწილის თითო წევრი მაინცაა ნამყოფი
ემიგრანტად, აღარაფერს ვამბობ ნათესავების და მეგობრების მხრიდან.

მათ ფულად გზავნილებს მნიშვნელოვანი წვლილი შეაქვთ საქართველოს ეკონომიკაში.
რეალური მონაცემები გაცილებით მეტი იქნება, რადგან ვეჭვობ თანხის გამოტანება
ხელზეც ხორციელდებოდეს.

საგულისხმოა, რომ 2008-2016 წლებში იფუნქციონირა დიასპორის საკითხებში
სახელმწიფო მინისტრის აპარატმა, რომლის საქმიანობის ყველაზე მნიშვნელოვან
მიღწევათა შორის როგორც ლევილის მამულის საქართველოსათვის გადმოცემის საკითხი
იყო, ასევე, უცხოეთში გარდაცვლილი საქართველოს მოქალაქის გადმოსვენების
ხარჯების ანაზღაურების სამართლებრივი საფუძვლების შექმნა იყო. მას შემდეგ რაც
დიასპორის საკითხები საგარეო საქმეთა სამინისტროს უფლებამოსილებას მიეკუთვნა
საქმიანობის დეპარტამენტის დონეზე განხორციელების გზით 2016-2025 წლებში, მე
ამდაგვარი სახის დიასპორული მიღწევები აღარ მახსენდება. 2025 წელს დიასპორის
საკითხთა დეპარტამენტმა ცალკეულად სტრუქტურული ერთეულის სახით ფუნქციონირება
შეწყვიტა (იხილეთ საგარეო საქმეთა სამინისტროს დებულება) და საკონსულო
დეპარტამენტთან გაერთიანდა, ერთი სამართველოს შექმნის ფორმით. ერთის მხრივ
აღნიშნული კარგი იქნება ინფორმაციის გაცვლის და კოორდინაციისთვის, თუმცა,
ვეჭვობ, რომ მნიშვნელოვანი დიასპორული საკითხების გადასაწყვეტად პრიორიტეტის
მინიჭება გართულდება.

ადმინისტრაციულ-ფინანსური და საკადრო რესურსების შემცირების ფონზე, ვხედავთ
არათუ ემიგრაციის პრობლემების მოგვარებას, არამედ ხელისუფლების მხრიდან მათი
უფლებების შეზღუდვის ფაქტებს.

უცხოური გავლენების რეგისტრაციის აქტის მიღება, სწორედ, რომ გახლეჩილ ოჯახებს
შორის საჯარო პოლიტიკური მოსაზრებების გაცვლასაც კი უშლის ხელს თან იმ ფონზე,
როდესაც ემიგრანტები აფინანსებენ ყველა მის ნათესავს, მეგობარს, თუგინდ
მცირედითაც ვისზეც მიუწვდებათ ხელი.

პირადად მე უფრო მივესალმებოდი წინა ხელისუფლების სახელმწიფო პოლიტიკური
თანამდრბობის პირთა (მინისტრი, მინისტრის მოადგილე, დეპუტატი), პოლიტიკურ
თანამდებობის პირთა (მერი, საკრებულოს წევრი, რწმუნებული) და ასევე
სამინისტროების დეპარტამენტების ხელმძღვანელობის და პროკურორთა იმდაგვარ
დასანქცირებას, რომ 10 ან 20 წლის განმავლობაში თანამდებობაზე დანიშვნა
შეზღუდვოდათ, რადგან უშუალოდ ყოველივე მათგანმა შექმნა რეპრესიული და
არადემოკრატიულმა სისტემური მართველობა, თუმცა, ამ ფონზე (როდესაც გარკვეული
პოლიტიკური ძალები უქმდება) ემიგრანტი კიდევ გარკვეული პერიოდი ვერ
ჩამოყალიბდება თუ ვის მისცეს ხმა.

ამას გარდა, ხელისუფლებამ დაანონსა, რომ შემდეგი არჩევნებისას უცხოეთში
საარჩევნო უბნები არ გაიხსნებოდა. შესაბამისად, გამომდინარე იქიდან რომ
საქართველოში დაბრუნება (გარკვეული პერიოდით) მოითხოვს სამუშაოდან
გათავისუფლებას, სატრანსპორტო ხარჯების გაღებას, საქართველოში მონატრებულ
ნათესავებთან სამყოფი თანხის ფლობას, არალეგალურად ყოფნის შემთხვევაში უკან
დაუბრუნებლობის რისკს... და სხვა ფაქტორების გამო, ისინი სავარაუდოდ აქტიური
საარჩევნო უფლების რეალიზაციის გარეშე რჩებიან.

ცხადია, რომ არ ჰყავდეს ხელისუფლებას და მასთან დაკავშირებულ ოპოზიციურ
ძალებს სიტუაციის სადავეები ხელთ (მათ შორის ან აქ მყოფი პირის ან უცხოეთში
მყოფი პირის დაკომპრომეტირება) დიდი ალბათობით ამდაგვარ რისკებზე არ
წავიდოდნენ. ერთ ერთ უარყოფით სამართლებრივ რეგულაციად ასევე უნდა
მოვიხსენიოთ უცხოეთიდან საქართველოსთან მიმართებით შექმნილი გადაცემების თუ
სიუჟეტების გარკვეულ რეეატრში დარეგიატრირების ვალდებულებაც (ზუსტად არ
ფახსოვს ფორმულირება, თუმცა, იდეა იყო ის, რომ გადაცემები რომლებიც
საქართველოსთვის შეიქმნებოდა ის ხალხიც აგენტებად დარეგისტრირებულიყვნენ.
სწორედ ამ გამოწვევიდან გამომდინარე წარმოგიდგინეთ განცხადება საზოგადოებრივი
მაუწყებლობის რესურსების მიგრანტებზე გაუვრცელებლობის კონსტიტუციურობასთან
მიმართებით). თუმცა, გარდა ზემოხსენებული ფაქტორებისა, შესაძლოა უცხოეთში
მყოფ პირს კანონმდებლობა არ აძლევს შესაძლებლობას, რომ იყოს პოლიტიკური
პარტიის დამფუძნებელი. საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად:

=> სახელმწიფო ცნობს და იცავს ადამიანის საყოველთაოდ აღიარებულ უფლებებსა და
თავისუფლებებს, როგორც წარუვალ და უზენაეს ადამიანურ ღირებულებებს;
=> საქართველოს კანონმდებლობა შეესაბამება საერთაშორისო სამართლის
საყოველთაოდ აღიარებულ პრინციპებსა და ნორმებს. საქართველოს საერთაშორისო
ხელშეკრულებას, თუ იგი არ ეწინააღმდეგება საქართველოს კონსტიტუციას ან
კონსტიტუციურ შეთანხმებას, აქვს უპირატესი იურიდიული ძალა
შიდასახელმწიფოებრივი ნორმატიული აქტის მიმართ.
=> ყველა ადამიანი სამართლის წინაშე თანასწორია. აკრძალულია დისკრიმინაცია
რასის, კანის ფერის, სქესის, წარმოშობის, ეთნიკური კუთვნილების, ენის,
რელიგიის, პოლიტიკური ან სხვა შეხედულებების, სოციალური კუთვნილების,
ქონებრივი ან წოდებრივი მდგომარეობის, საცხოვრებელი ადგილის ან სხვა ნიშნის
მიხედვით;
=> აზრისა და მისი გამოხატვის თავისუფლება დაცულია. დაუშვებელია ადამიანის
დევნა აზრისა და მისი გამოხატვის გამო.
=> საქართველოს მოქალაქეებს უფლება აქვთ ორგანული კანონის შესაბამისად
შექმნან პოლიტიკური პარტია და მონაწილეობა მიიღონ მის საქმიანობაში;
=> საქართველოს ყოველ მოქალაქეს 18 წლის ასაკიდან აქვს რეფერენდუმში,
სახელმწიფო, ავტონომიური რესპუბლიკისა და ადგილობრივი თვითმმართველობის
ორგანოების არჩევნებში მონაწილეობის უფლება. უზრუნველყოფილია ამომრჩევლის
ნების თავისუფალი გამოვლენა;
=> საქართველოს ყოველ მოქალაქეს აქვს უფლება დაიკავოს ნებისმიერი საჯარო
თანამდებობა, თუ იგი აკმაყოფილებს კანონმდებლობით დადგენილ მოთხოვნებს.
საჯარო სამსახურის პირობები განისაზღვრება კანონით.
=> სახელმწიფო ზრუნავს უცხოეთში მცხოვრები თანამემამულეების სამშობლოსთან
კავშირის შენარჩუნებასა და განვითარებაზე.
=> საქართველო მფარველობს თავის მოქალაქეს განურჩევლად მისი ადგილსამყოფლისა.

"პოლიტიკური გაერთიანებების შესახებ" საქართველოს კანონის თანახმად,
=> პარტიის შექმნისა და მის საქმიანობაში მონაწილეობის უფლება საქართველოს
ყოველი მოქალაქის კონსტიტუციური უფლებაა;
=> სახელმწიფო უზრუნველყოფს პარტიის უფლებებისა და კანონიერი ინტერესების
დაცვას. დაუშვებელია სახელმწიფო ორგანოებისა და თანამდებობის პირთა ჩარევა
პარტიის საქმიანობაში, გარდა კანონით გათვალისწინებული შემთხვევებისა.
=> დაუშვებელია პარტიის წევრობის შეზღუდვა რასის, კანის ფერის, ენის, სქესის,
რელიგიის, ეროვნული, ეთნიკური და სოციალური კუთვნილების, წარმოშობის,
ქონებრივი და წოდებრივი მდგომარეობის, საცხოვრებელი ადგილის მიხედვით;
=> პარტიის შესაქმნელად მოქალაქეთა არანაკლებ 300-კაციანი ჯგუფი წინასწარი
ნებართვის გარეშე ატარებს პარტიის დამფუძნებელ ყრილობას (კონფერენციას,
კონგრესს, ასამბლეას ან სხვ.). დამფუძნებელი ყრილობა იღებს პარტიის წესდებას.
დამფუძნებელ ყრილობას ესწრება და მის ოქმს ამოწმებს ნოტარიუსი
=> პარტიის დამფუძნებელი ყრილობის ჩატარებიდან ერთი კვირის ვადაში საჯარო
რეესტრის ეროვნულ სააგენტოს (უნდა) წარედგინოს შესაბამისი დოკუმენტები.

საგულისხმოა, რომ ნოტარიატის შესახებ საქართველოს კანონის თანახმად
ახალდანიშნული ნოტარიუსი პირველი 3 წლის განმავლობაში სანოტარო საქმიანობას
ახორციელებს მაღალმთიან დასახლებაში ან ისეთ დასახლებაში, სადაც სანოტარო
მომსახურება სათანადოდ ხელმისაწვდომი არ არის. ამ კანონის მიზნებისათვის
„მაღალმთიანი დასახლების“ სტატუსი განისაზღვრება „მაღალმთიანი რეგიონების
განვითარების შესახებ“ საქართველოს კანონით დადგენილი წესით. იმ დასახლებათა
(მათ შორის, მაღალმთიან დასახლებათა) ნუსხას, სადაც სანოტარო მომსახურება
სათანადოდ ხელმისაწვდომი არ არის, განსაზღვრავს იუსტიციის მინისტრი ამ
კანონის მე-16 მუხლის მე-5 პუნქტით დადგენილი წესით. ზემოხსენებული პუნქტით
განსაზღვრული 3-წლიანი ვადის გასვლის შემდეგ ნოტარიუსს შეუძლია სანოტარო
საქმიანობა იმავე დასახლებაში ან საქართველოს ნებისმიერ სხვა დასახლებაში
გააგრძელოს.

ზემოხსენებული სამართლებრივი ნორმებით იკვეთება, რომ საქართველოს ნოტარიუს
ქვეყნის ფარგლებს გარეთ მოქმედების უფლებამოსილება არ გააჩნია. უცხო
სახელმწიფოებში მოქმედების უფლებამოსილებას, სახელმწიფოები მხოლოდ
დიპლომატიურ წარმომადგენლობებს და საკონსულო დაწესებულებებს ანიჭებენ.

საკონსულო საქმიანობის შესახებ საქართველოს კანონით განსაზღვრულია ის
სანოტარო მოქმედებები, რომელსაც საკონსულო თანამდებობის პირი ასრულებს,
ა) ადასტურებს/აუქმებს ანდერძს;
ბ) ადასტურებს/აუქმებს მინდობილობას/რწმუნებულებას;
გ) ამოწმებს დოკუმენტის ასლს ან/და დოკუმენტიდან ამონაწერს ან/და გასცემს
დოკუმენტის ასლს;
დ) ამოწმებს დოკუმენტზე ხელმოწერის ნამდვილობას;
ე) ამოწმებს დოკუმენტის ერთი ენიდან მეორეზე თარგმანის სისწორეს;
ვ) ადასტურებს პირის ცოცხლად ყოფნის ფაქტს;
ზ) ადასტურებს განსაზღვრულ ადგილას პირის ყოფნის ფაქტს;
თ) ადასტურებს პირის ფოტოსურათზე გამოსახულ პირთან იგივეობას;
ი) ადასტურებს დოკუმენტის წარდგენის დროს;
კ) ასრულებს საზღვაო პროტესტს.

ამასთან, სანოტარო მოქმედებათა შესრულების წესის თანახმად, ნოტარიუსის
ძირითადი ფუნქციები ასევე არის
ა) იმ აქტის (გარიგების, მოწმობის და სხვა.) შედგენა და დამოწმება/გაცემა,
რომლის ნამდვილობისათვის საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილია გარიგების
სანოტარო ფორმის დაცვა (სავალდებულო სანოტარო წესით დამოწმება);
ბ) იმ აქტის (გარიგება, მოწმობა და სხვა.) შედგენა და დამოწმება/გაცემა,
რომლის ნამდვილობისათვის საქართველოს კანონმდებლობით სავალდებულო არ არის
გარიგების სანოტარო ფორმის დაცვა, მაგრამ პირს სურს გარიგების დადება
სანოტარო ფორმის დაცვით;
გ) ხელმოწერის ნამდვილობის დამოწმება, მათ შორის, გარიგებებზე, რომელთა
ნამდვილობისათვის საქართველოს კანონმდებლობით სავალდებულო არ არის გარიგების
სანოტარო ფორმის დაცვა;
დ) კანონით დადგენილ შემთხვევებში იურიდიული შინაარსის მქონე ფაქტის
დამოწმება;
ე) პირის განცხადების დამოწმება;
ვ) დოკუმენტის დედანთან ან დამოწმებულ ასლთან ასლის (ფოტოასლის)
შესაბამისობის, აგრეთვე, დოკუმენტიდან ამონაწერის ნამდვილობის დამოწმება;
ზ) დეპოზიტში იღებს დოკუმენტებს, ფულს, ფასიან ქაღალდებსა და ფასეულობებს;
თ) შესანახად იღებს დოკუმენტებს;
ი) სამემკვიდრეო საქმისწარმოება და სამკვიდრო მოწმობის გაცემა;
კ) სამართლებრივი კონსულტაციის გაწევა;
ლ) საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი სხვა ფუნქციების შესრულება.

ამასთან, ზემოხსენებული წესის თანახმად, ნოტარიუსი, აგრეთვე სანოტარო
მოქმედების შემსრულებელი სხვა პირი, ვალდებულია აწარმოოს სანოტარო რეესტრი,
რომელშიც რეგისტრირდება მის მიერ შესრულებული ყველა სანოტარო მოქმედება,
აგრეთვე დადგენილებები და კანონმდებლობით გათვალისწინებული სხვა მოქმედებები
(აქტები). სანოტარო რეესტრი იწარმოება ელექტრონული ფორმით. სანოტარო რეესტრი
ერთიანია მასში ჩართული ყველა ნოტარიუსისათვის. სანოტარო რეესტრში
რეგისტრირებულ თითოეულ სანოტარო მოქმედებას ენიჭება უნიკალური სარეგისტრაციო
ნომერი. სანოტარო რეესტრში სანოტარო მოქმედება რეგისტრაციაში ტარდება
დოკუმენტზე ნოტარიუსის ხელმოწერისა და ბეჭდის დასმისთანავე, თუ ამ
ინსტრუქციით სხვა რამ არ არის დადგენილი. ბათილია სანოტარო მოქმედება,
რომელიც არ არის რეგისტრირებული რეესტრში, გარდა ამ ინსტრუქციით დადგენილი
შემთხვევებისა.
ზემოხსენებული ნორმების შესაბამისად, შეუძლებელია, რომ პირობითად ფლორიდის
შტატში/ აშშ საქართველოს ნოტარიუსმა, რომელსაც არ აქვს იქ სანოტარო ბიურო
შეძლოს სანოტარო აქტის იმავე დღეს დარეგისტრირება. შესაბამისად, თეორიულადაც
რომ ჩავთვალოთ შესაძლებლად უცხოეთში გამგზავრება, პრაქტიკაში იგი სანოტარო
აქტს (ყრილობის ოქმს, წესდწბას და ა.შ.) ვერ დაარეგისტრირებს - შესაბამის
ბაზებზე წვდომის უქონლობის გამო.
ამასთან, ზემოხსენებული წესით ასევე განსაზღვრულია თუ რა შემთხვევაში
შეიძლება განხორციელდეს პირდაპირი ელექტრონული კომუნიკაცია.

გარიგება, რომელშიც მონაწილეობს ორი ან მეტი მხარე, შეიძლება დამოწმდეს
საჯარო აქტის ფორმით ორი ან მეტი ნოტარიუსის მონაწილებით, პირდაპირი
ელექტრონული კომუნიკაციის საშუალებების გამოყენებით, იმგვარად, რომ გარიგების
მონაწილე ერთი ან რამდენიმე მხარე წარდგეს ერთ ნოტარიუსთან, ხოლო სხვა მხარე
წარსდგეს შესაბამისად სხვა ნოტარიუსთან, თუ პირდაპირი ელექტრონული
კომუნიკაცია იძლევა გარიგების ყველა მხარის და ნოტარიუსების ერთდროული
პირდაპირი ვიზუალური კონტაქტის საშუალებას (ტელეკონფერენცია).
=> ნოტარიუსი ამოწმებს პირის განცხადებას, რომელიც მიღებულია კომუნიკაციის
ელექტრონული საშუალებების გამოყენებით იმ შემთხვევაში, თუ ელექტრონული
კომუნიკაცია სანოტარო მოქმედების შესრულებისას იძლევა განმცხადებლის და
ნოტარიუსის პირდაპირი ვიზუალური კონტაქტის საშუალებას და განმცხადებლის
პიროვნება ნოტარიუსისისათვის ცნობილია..
=> ნოტარიუსი უფლებამოსილია დაესწროს სამეწარმეო და არასამეწარმეო იურიდიული
პირების მმართველი ორგანოების კრებებს (სხდომებს), რომლებიც ტარდება
კომუნიკაციის ელექტრონული საშუალებების გამოყენებით და შეადგინოს კრების ოქმი
იმ შემთხვევაში, თუ პირდაპირი ელექტრონული კომუნიკაცია იძლევა კრებაში
გადამწყვეტი ხმის უფლებით მონაწილე ყველა პირის და ნოტარიუსის ერთდროული
პირდაპირი ვიზუალური კონტაქტის საშუალებას (ტელეკონფერენცია) და კრებაში
მონაწილეთა პიროვნება ნოტარიუსისათვის ცნობილია ან შესაძლებელია მათი
იდენტიფიცირება და პირადობის დადასტურება...

ამას გარდა, სანოტარო მოქმედებათა შესრულებისათვის საზღაურისა და საქართველოს
ნოტარიუსთა პალატისთვის დადგენილი საფასურის ოდენობები, მათი გადახდევინების
წესი და მომსახურების ვადების შესახებ უფლებამოსილი ორგანოს მიერ
დამტკიცებული დადგენილების თანახმად, პირი, რომლის თხოვნითაც სრულდება
სანოტარო მოქმედება, ვალდებულია აანაზღაუროს სანოტარო მომსახურებასთან
დაკავშირებული საერთაშორისო სატელეფონო კავშირის, ფაქსის, ტელეფაქსის,
საფოსტო გზავნილების, სატრანსპორტო, სანოტარო მოქმედების შესასრულებლად
აუცილებელი დოკუმენტებისა და ინფორმაციის გამოთხოვის, აგრეთვე სანოტარო
მომსახურების შედეგად დამოწმებული დოკუმენტის ან/და უფლების რეგისტრაციის
ხარჯები. ეს მომსახურება გაიწევა პირთან წინასწარი შეთანხმების საფუძველზე.
თუ სანოტარო მოქმედება შესრულებულია სანოტარო ბიუროს გარეთ, საზღაურს ემატება
ნოტარიუსსა და დაინტერესებულ პირს შორის შეთანხმებით განსაზღვრული თანხა,
რომელიც არ უნდა აღემატებოდეს 20 ლარს.

ამავე სამართლებრივი აქტის თანახმად,  სამეწარმეო იურიდიული პირის მართვის
ორგანოს კრების (სხდომის) მიმდინარეობისა (მათ შორის, პირდაპირი ელექტრონული
კომუნიკაციის საშუალებებით) და გადაწყვეტილებების შესახებ ოქმის
შედგენისათვის საზღაურის ოდენობა განისაზღვრება ნოტარიუსსა და დაინტერესებულ
პირს შორის შეთანხმებით. საზღაურის ოდენობა არ უნდა აღემატებოდეს 500 ლარს.

აქვე, გაწეული დანახარჯების გათვალისწინებითაც, რომელიც სავარაუდოდ აღემატება
საფასურის ოდენობას, ნოტარიიუსის იუარი სანოტარო მომსახურების გაწევაზე არ
იქნება საფუძველს მოკლებული.

ზემოხსენებული სამართლებრივი აქტების მიმოხილვით, იკვეთება, რომ საქართველოს
ნოტარიუსებს ტექნიკური შესაძლებლობა არ გააჩნიათ, რომ სანოტარო აქტი
შეადგინონ ქვეყნის ფარგლებს გარეთ იმდაგვარად, რომ იმავე დღეს უზრუნველყოფილი
იქნას მისი რეესტრში (მათ შორის წიმსწრებით) რეგისტრაცია. ამას გარდა,
სამართლებრივი აქტით არც ისაა დაშვებული, რომ პოლიტიკური პარტიის ყრილობას
დისტანციურად დაესწროს ნოტარიუსი და ამდაგვარი პროცესის ჩატარების შედეგად,
წესდება, ყრილობის ოქმი თუ სხვა დოკუმენტი დამოწმდეს სანოტარო ბიუროში.

ლოგიკურად თუ ვიმსჯელებთ, ნოტარიუსის სანოტარო ბიუროს გარეთ მოქმედებაც უნდა
განისაზღვროს იმ ფარგლებში, რა ფარგლებშიც მას შეუძლია სამემკვიდრეო
საქმესთან დაკავშირებული საქმის წარმოება. ასევე, დავუშვათ და ქვეყნის
ფარგლებს გარეთაც, რომ გაემგზავროს ნოტარიუსი სანოტარო მოქმედებების
შესასრულებლად, იგი დიდი ალბათობით ვერ შეძლებს შესაბამისი შესაბამისი
დოკუმენტაციის საქართველოში იმ დროში ჩამოტანას და რეგისტრაციის
უზრუნველყოფას, რა ვადაცაა განსაზღვრული ოქმის გაფორმებიდან საჯარო რეესტრის
ეროვნულ სააგენტოში პოლიტიკური პარტიის რეგისტრაციისთვის მიმართვისათვის.

ასევე, საკონსულო საქმიანობის შესახებ საქართველოს კანონით მოცემული
შეზღუდული უფლებამოსილება, საკონსულო თანამდებობის პირს არ აძლევს
უფლებამოსილებას დაესწროს პოლიტიკური პარტიის დაფუძნების თაობაზე შემდგარ
ყრილობას და სანოტარო წესით გააფორმოს პარტიის დაფუძნებასთან დაკავშირებული
დოკუმენტაცია. ამას გარდა, მხედველობაშია მისაღები ემიგრანტის ადგილსამყოფელ
ქვეყანაში კანონიერი საფუძვლის გარეშე ყოფნა, რომელიც უზღუდავს სანოტარო
აქტის გაფორმების შესაძლებლობას, აღარაფერს ვამბობ იმ ფაქტზე, რომ ამდაგვარი
დოკუმენტაციის გაფორმების შესაძლებლობა მთელ რიგ ქვეყნებში ნოტარიუსებს არ
გააჩნიათ.

ზემოხსენებული სამართლებრივი ნორმები ზღუდავს შესაძლებლობას, რომ ემიგრანტმა
თავი იგრძნოს თანასწორ უფლებიანად, მიუხედავად მისი საცხოვრებელი ადგილისა,
შექმნას პარტია უცხო სახელმწიფოში მყოფებთან ერთად ან თუგინდ შერეული ფორმით
საქართველოში და უცხოეთში მყოფი პურების მიერ, ისარგებლონ პასიური საარჩევნო
უფლებითროგორც იმ სუბიექტის წარმომადგენლები, რომელსაც ყველაზე მეტად
ენდობიან, დაიკავონ საჯარო თანამდებობა და მათ შორის იმსჯელოს, გამოხატოს
მოსაზრებები პარლამენტის ტრიბუნიდან და გადაწყვიტოს საკითხები, როგორც
სახელმწიფო პოლიტიკური თანამდებობის, პოლიტიკური თანამდებობის პირი.

ვფიქრობ, რომ ამ გამოწვევის გასაბათილებლად, საჭიროა, რომ ნოტარიუსებს ასევე
მიენიჭოთ პოლიტიკური პარტიების დაფუძნებასთან დაკავშირებით საქმიანობის
დისტანციურად განხორციელების უფლებამოსილება, ისევე, როგორც საკონსულო
თანამდებობის პირებს პოლიტიკური გაერთიანებების შესახებ საქართველოს კანონით
განსაზღვრული დოკუმენტების სანოტარო წესით გაფორმების უფლებამოსილება.

ამას გარდა, სათუოა მოქალაქეთა პოლიტიკური ფაერთიანების შესახებ საქართველოს
ორგანული კანონით საჯარეო რეესტრის ეროვნული სააგენტოსათვის 7 დღის ვადაში
მიმართვის შესაძლებლობა და გონივრულობა, რამეთუ ზოგ შემთხვევაში საქართველოში
გამომგზავრების დაგეგმვა (მითუმეტეს, როდესაც დამოკიდებული ხარ არანაკლებ 300
პირის შეკრებაზე, წინმსწრებით სამგზავრო საჰაერო ტრანსპორტის ბილეთის შეძენა
რისკის შემცველია) გაცილებით მეტ დროს მოითხოვს. შესაბამისად, შესაძლოა
საქართველოში მყოფი პირისათვის ეს ვადა საკმარისი იყოს, თუმცა, უცხოეთიდან
პირის გამომგზავრება ან დაზღვეული ფოსტით მასალების გამოგზავნა უფრო მეტ დროს
მოითხოვს. შესაბამისად, ზემოხსენებული მდგომარეობა ასევე უთანასწორობას
ქმნის.

არის კიდევ ერთი საკითხი, ნოტარიუსი უფლებამოსილია, რომ კონსულტაცია გაუწიოს
პირს მის მიერ განსახორციელებელ ქმედებებთან მიმართებით. ამასთან, საკონსულო
თანამდებობის პირის მიერ გასაწევი კონსულტაციის ფარგლები სავარაუდოდ
შემოფარგლულია საკონსულო საქმიანობის შესახებ საქართველოს კანონის მე-12
მუხლით, რომლის თანახმადაც საკონსულო თანამდებობის პირი საქართველოს ფიზიკური
ან იურიდიული პირის მოთხოვნის შემთხვევაში აწვდის მას ინფორმაციას
ადგილსამყოფელი სახელმწიფოს კანონმდებლობის, სოციალური დაცვის, სამედიცინო
დახმარების, შრომითი საკითხების, მიგრაციისა და ადგილსამყოფელ სახელმწიფოში
ყოფნის სამართლებრივი საფუძვლების შესახებ. საკონსულო თანამდებობის პირი
საქართველოს ფიზიკურ და იურიდიულ პირებს აწვდის შესაბამის ინფორმაციას
ადგილსამყოფელ სახელმწიფოში არსებული იურიდიული (საადვოკატო) ბიუროების,
ქართული ენის თარჯიმნების, ქართული სკოლების, სათვისტომოებისა და ეკლესიების
ადგილმდებარეობის თაობაზე, ასევე აძლევს მათ რჩევებს ადგილსამყოფელი
სახელმწიფოს ჩვეულებების, ტრადიციების, უსაფრთხოებისა და სხვა აუცილებელი
საკითხების შესახებ.

აქვე, მიუხედავად იმისა, რომ საკონსულო საქმიანობის შესახებ საქართველოს
კანონით ჯერ კიდევ 2012 წელს განისაზღვრა საკონსულო თანამდებობის პირის მიერ
სანოტარო მოქმედებების შესრულების წესი ერთობლივი ბრძანებით მიღება,
ამდაგვარი სამართლებრივი აქტი, რამდენადაც ვიცი იუსტიციის მინისტრსა და
საგარეო საქმეთა მინისტრს შორის ჯერ კიდევ ხელმოწერილი არაა. ამასთან, იმ
შემთხვევაში თუ განისაზღვრება საკონსულო თანამდებობის პირის მიერ პოლიტიკური
გაერთიანებების შესახებ საქართველოს ორგანული კანონით განსაზღვრული
დოკუმენტების სანოტარო წესით შესრულება და წარმომადგენლობითი უფლებამოსილება
კონსტიტუციის მეორე თავთან შესაბამისობის მოყვანის მიზნით, თანასწორობის
მიზნებიდან გამომდინარე ასევე აუცილებელი იქნებანოტარიუსისთვის
დამახასიათებელ უფლებამოსილების ფარგლებში ამ კუთხით მაინც საკონსულო
თანამდებობის პირისათვის კონსულტაციების გაწევის უფლებამოსილების
განსაზღვრაც.

ცნობისათვის, საკონსულო ურთიერთობების შესახებ ვენის კონვენციის მე-5 მუხლის
თანახმად, საკონსულო ფუნქციას ასევე წარმოადგენს acting as notary and civil
registrar and in capacities of a similar kind, and performing certain
functions of an administrative nature, provided that there is nothing
contrary thereto in the laws and regulations of the receiving State.
შესაბამისად, იქ სადაც არ არსებობს წინააღმდეგობრივი სამართლებრივი ნორმები
ადგილსამყოფელ ქვეყანაში, საკონსულო თანამდებობის პირის მიერ პარტიის
დაფუძნებასთან დაკავშირებული დოკუმენტების სანოტარო წესით დამოწმების
უფლებამოსილება საკონსულო საქმიანობის შესახებ საქართველოს კანონითაც
შესაძლებელია, რომ განისაზღვროს.

ისინი ნამდვილად არ შექმნიან პარტიას, რომლის მიზანი იქნება საქართველოს
კონსტიტუციური წყობილების დამხობა ან ძალადობით შეცვლა, ქვეყნის
დამოუკიდებლობის ხელყოფა, ტერიტორიული მთლიანობის დარღვევა ან რომელიც ეწევა
ომის ან ძალადობის პროპაგანდას, აღვივებს ეროვნულ, ეთნიკურ, კუთხურ, რელიგიურ
ან სოციალურ შუღლს. დაუშვებელია პოლიტიკური პარტიის შექმნა ტერიტორიული
ნიშნით. მათ მიერ დაფუძნებული პარტია არ იქნება რეგიონული ან ტერიტორიული
ნიშნის მიხედვით შექმნილი. მისი წევრები იქნებიან, როგორც უცხოეთში მყოფი
პირები, ასევე, მათი ნათესავები, მეგობრები და მხარდამჭერები საქართველოში.
ისინი სრულად დააკმაყოფილებენ პოლიტიკური გაერთიანების შესახებ საქართველოს
ორგანული კანონით გათვალისწინებულ მოთხოვნებს.

ზემოხსენებულის გათვალისწინებით გთხოვთ, შეაფასოთ ჩემს მიერ მოყვანილი
სამართლებრივი აქტები და მისი ნორმები განცხადებაში დაფიქსირებულ
კონსტიტუციის ნორმებთან და კონსტიტუციის მეორე თავის სხვა ნორმებთან
მიმართებით.
=====
გთხოვთ, საპასუხო ინფორმაცია მომაწოდოთ იმავე ფორმითაც (ელ. ფოსტასთან
ერთად), რა ფორმითაც მოცემული განცხადება ჩემგან იქნა წარმოდგენილი, ასევე
პდფ ფორმატში, მოთხოვნილი ინფორმაციის ძირითად ტექსტში ასახვის ფორმით.
=====
შესაძლო საფრთხეების შემცირების/ არიდების მიზნით, გთხოვთ, უზრუნველყოთ:
æ მიღებული ან ვებ გვერდის მეშვეობით გაცნობილი შეტყობინების/ წარმოდგენილი
დოკუმენტის/ თანხმლები წერილების/ წინა, ამ თუ შემდგომი განცხადების (ასეთის
არსებობისას) ვირუსზე და სხვა შესაბამის ხარვეზის აღმომჩენ პროგრამებზე
შემოწმება.
æ მიღებული შეტყობინების/ განაცხადის ჯერ ამობეჭვდა/ განცხადების სკანირების
(საჭიროებისამებრ ცალკე კომპიუტერის გამოყოფა) პროცესის უზრუნველყოფა და
შემდგომში კი საქმისწარმოების მიზნით მისი რეგისტრაცია (სასურველია ამჯერადაც
ზემოხსენებულ ხარვეზბზე შემოწმება);
æ .განაცხადზე სარეგისტრაციო მონაცემების (შტამპის) დატანის შემდგომ (თუ ეს
გათვალისწინებულია საქმისწარმოების წესით), დოკუმენტის სკანირებული ვერსიის
მოწოდება;
æ ელ. ფოსტის საპასუხო შეტყობინების კორესპონდენციის რეკვიზიტებით
დასათაურება ან/და მათი ელ ფოსტის გზავნილში ტექსტური სახით აღნიშვნა;
æ განცხადების დამუშავება იმ კომპიუტერულ მოწყობილობაში, რომელსაც არ აქვს
კავშირი სპეციფიფიურ მონაცემთა ბაზებთან, აუდიო-ვიდეო და ფოტო ფაილებთან;
æ საქმისქ წარმოების პროგრამაში არსებული ჩანაწერის პერიოდული შემოწმებაც
(საჭიროებისამებრ ჩემი განცხადებებისპ დასალმუშავებლად ცალკე კომპიუტერული
მოწყობილობის გამოყოფა).
æ ცნობისათვის: პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ საქართველოს კანონის
თანახმად, მონაცემების უსაფრთხოების დაცვის მიზნით მონაცემთა დამუშავებისას
მიღებული უნდა იქნეს ისეთი ტექნიკური და ორგანიზაციული ზომები, რომლებიც
სათანადოდ უზრუნველყოფს მონაცემთა დაცვას, მათ შორის, უნებართვო ან უკანონო
დამუშავებისგან, შემთხვევითი დაკარგვისგან, განადგურებისგან ან/და
დაზიანებისგან.
===========
გთხოვთ, ამ პორტალის მეშვეობით ჩემს განცხადებებზე პასუხი მომაწოდოთ როგორც
askgov.ge-ზე ასევე ჩემს ელ. ფოსტაზე. გთხოვთ, თუ ეს არაა გათვალისწინებული
პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ საქართველოს კანონმდებლობით ან სხვა
უპირატესი ძალის მქონე სამართლებრივი აქტით ამ პორტალზე არსებული ჩემი
განცხადებები, წარმოდგენილი/ მიღებული ჩემი მომართვები არ წაშალოთ თუ კანონით
ამის შესაძლებლობა ჩემი ნებართვის გარეშეც განახორციელოთ იგი.
========
განცხადება წარმოდგენილია როგორც ჟურნალისტური საქმიანობის განმახორციელებელი
პირის მიერ. სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლების შესახებ საქართველოს
კანონის თანახმად, მედია განმარტებულია, როგორც მასობრივი კომუნიკაციის
ბეჭდვითი ან ელექტრონული საშუალება, მათ შორის, ინტერნეტი. საქართველოს
კონსტიტუციის თანახმად, ყოველ ადამიანს აქვს უფლება თავისუფლად მიიღოს და
გაავრცელოს ინფორმაცია. მასობრივი ინფორმაციის საშუალებები თავისუფალია.
ცენზურა დაუშვებელია. სახელმწიფოს ან ცალკეულ პირებს არა აქვთ მასობრივი
ინფორმაციის ან მისი გავრცელების საშუალებათა მონოპოლიზაციის უფლება.
========
საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად, ყველას აქვს უფლება კანონით დადგენილი
წესით გაეცნოს საჯარო დაწესებულებაში მასზე არსებულ ან სხვა ინფორმაციას ან
ოფიციალურ დოკუმენტს, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც იგი შეიცავს კომერციულ
ან პროფესიულ საიდუმლოებას ან დემოკრატიულ საზოგადოებაში აუცილებელი
სახელმწიფო ან საზოგადოებრივი უსაფრთხოების ან სამართალწარმოების ინტერესების
დასაცავად კანონით ან კანონით დადგენილი წესით აღიარებულია სახელმწიფო
საიდუმლოებად. საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 42-ე მუხლის
თანახმად, ინფორმაციის გასაიდუმლოება დაუშვებლობასთან დაკავშირებით მოცემულია
რამდენიმე თემატური სფერო და მის დასკვნით, ბოლო "ნ" პუნქტში კი აღნიშნულია,
რომ ყველას ააქვს უფლება ასევე იცოდეს ყველა სხვა ინფორმაცია, რომელიც
კანონით გათვალისწინებულ შემთხვევებში და დადგენილი წესით არ არის მიჩნეული
სახელმწიფო, კომერციულ ან პროფესიულ საიდუმლოებად ან არ წარმოადგენს
პერსონალურ მონაცემებს. სახელმწიფო საიდუმლოების შესახებ საქართველოს კანონის
მე-6 და მე-7 მუხლები (თუ რა შეიძლება ან არ შეიძლება მიეკუთვნებოდეს
სახელმწიფო საიდუმლოებას).
========
საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად, აზრისა და მისი გამოხატვის თავისუფლება
დაცულია. დაუშვებელია ადამიანის დევნა აზრისა და მისი გამოხატვის გამო.
სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლების შესახებ საქართველოს კანონის თანახმად,
აზრი განიმარტება, როგორც შეფასებითი მსჯელობა, თვალსაზრისი, კომენტარი,
აგრეთვე ნებისმიერი სახით ისეთი შეხედულების გამოხატვა, რომელიც ასახავს
რომელიმე პიროვნების, მოვლენის ან საგნის მიმართ დამოკიდებულებას და არ
შეიცავს დადასტურებად ან უარყოფად ფაქტს.
ხოლო მოწოდება კი განმარტებულია, როგორც განცხადება, რომლის ავტორიც მიზნად
ისახავს ან აშკარად უშვებს გარკვეული ქმედების გამოწვევას.
==========
პირი პასუხს აგებს მხოლოდ იმ საიდუმლოების გამხელისათვის, რომლის დაცვაც მას
ევალება სამსახურებრივად ან სამოქალაქო გარიგებით და რომლის გამხელა აშკარა,
პირდაპირ და არსებით საფრთხეს უქმნის კანონით დაცულ სიკეთეებს. პირი
თავისუფლდება პასუხისმგებლობისაგან, თუ საიდუმლოების გამხელა მიზნად ისახავდა
საზოგადოების კანონიერი ინტერესების დაცვას და დაცული სიკეთე აღემატება
მიყენებულ ზიანს.
==========
ცნობისათვის: საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს 29/12/2011 158 ბრძანებით
საკანონმდებლო მაცნესთვის რედაქციული სახის შეცდომის გასწორების
შესაძლებლობა. შესაბამისად, მიზანშეწონილია საქმის შესწავლისას უფლებამოსილი
ადმინისტრაციული ორგანოდან სამართლებრივი აქტების შესახებ გამოთხოვილი
ინფორმაციით/ დოკუმენტაციით ხელმძღვანელობა.
===========
გთხოვთ, საპასუხო წერილში დაშტრიხოთ ან არ მიუთითოთ ჩემი მისამართი, პირადი
ნომერი, საპასუხო წერილში მიუთითეთ რეგისტრირებული განცხადების რეკვიზიტები,
პასუხი მომაწოდეთ პდფ ფორმატში, ამასთან, მოთხოვნილი ინფორმაცია უმჯობესია
მომაწოდეთ წერილის ძირითადი ტექსტის ნაწილის სახით, ვიდრე დანართის ფორმით.
==========
ეს და მათ შორის ამ პორტალის მეშვეობით ან სხვა ფორმით წარმოდგენილი ჩემი
წინა განცხადებები, მათ შორის 2025 წლის აგვისტოს მეორე ნახევრიდან
მოყოლებული
პროგრამულად უფლებამოსილ ადმინისტრაციულ ორგანოში გაგზავნილი განცხადებები
მიწოდებულია ყოველგვარი დანართი დოკუმენტის/ ფაილის/ კორესპონდენციის ასლის
გარეშე.
=========

პატივისცემით,

ნიკოლოზ ნიკოლაძე

-------------------------------------------------------------------

ეს წერილი გამოგზავნილია AskGov.ge-ის დახმარებით. ევროკავშირის და “ღია
მმართველობის პარტნიორობის” მხარდაჭერით, პლატფორმა ინფორმაციის გამოთხოვის
პროცედურის გამარტივებას და ინკლუზიურობას ემსახურება.

მოცემული წერილი წარმოადგენს საჯარო ინფორმაციის ელექტრონული ფორმით
მოთხოვნას და, სზაკ-ის 37-ე მუხლის თანახმად, საჯარო დაწესებულება
ვალდებულია, უზრუნველყოს მოქალაქის მოთხოვნაზე რეაგირება.

ინფორმაცია შეგიძლიათ გასცეთ ამავე წერილზე პასუხით, ან შემდეგ ელ-ფოსტაზე
წერილის გაგზავნით:
[მოთხოვნის #3793 ელ-ფოსტა]

თუ თქვენ არ ხართ საჯარო ინფორმაციის გაცემაზე პასუხისმგებელი პირი და ეს
წერილი შეცდომით მიიღეთ, ბოდიშს გიხდით. გთხოვთ, მოგვწეროთ შეცდომის შესახებ,
რათა ბაზიდან ამოვიღოთ თქვენი საკონტაქტო ინფორმაცია: [ელ-ფოსტა]
[1]http://askgov.ge/ka/change_request/new?b...

წერილზე გაცემული პასუხი საჯაროდ გამოქვეყნდება პორტალზე Askgov.ge.
კონფიდენციალურობის პოლიტიკა:
[2]http://askgov.ge/ka/help/officers

პატივისცემით, AskGov.ge-ის გუნდი.

-------------------------------------------------------------------

References

Visible links
1. http://askgov.ge/ka/change_request/new?b...
2. http://askgov.ge/ka/help/officers