მოგესალმებით,
პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურს
პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურის საჯარო ინფორმაციის გაცემაზე პასუხისმგებელ პირს.

საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად,
მათ შორის პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ საქართველოს კანონმდებლობის გათვალისწინებით,
მოგმართავ თხოვნით, მომაწოდეთ შემდეგი სახის საჯარო ინფორმაცია ან გამიწიოთ კონსულტაცია:

საქართველოს კონსტიტუციაში კი წერია, რომ ყველას აქვს ინტერნეტზე წვდომისა და ინტერნეტით თავისუფლად სარგებლობის უფლება (ამ უფლება შეზღუდვაც შესაძლებელია შესაბამისი გარემოების არსებობისას), თუმცა, კონკრეტულად ფიზიკური პირის რა შესაძლებლობებს და უფლებებს გულისხმობს ამ მხრივ არაფერია განმარტებული, მაგალითად გულისხმობს თუ არა ჩანაწერი, რომ ფიზიკური პირის უფლებას, რომ მას ინტერნეტი ჰქონდეს მაღალმთიან რეგიონებში, თუგინდ უშბაზე როდესაც ავა (საკვირველია ჯერ კიდევ ეკონომიურად განუვითარებლობის პირობებში რატომ მიანიჭეს ასეთი მნიშვნელობა ამას) და თუ ეს გულისხმობს იმას, რომ ადამიანს აქვს უფლება ისარგებლოს შეთავაზებული ინტერნეტ მომსახურებით, რატომ არ გვხვდება სანაცვლოდ ის გარანტიები, რომელიც მოცემული უფლებებით სარგებლობას უკავშირდება. არ მახსოვს საქართველოს კონსტიტუციაში ეს ჩანაწერი ზუსტად როდის შევიდა 2017 თუ 2018 კონსტიტუციური კანონის შედეგად, თუმცა, ამ პერიოდში სრულებით შეიძლებოდა - მინისტრთა კომიტეტის CM/Rec(2014)6 რეკომენდაციით გათვალისწინებული ნორმებით
(ეხება მინისტრთა კომიტეტის მიერ წევრი სახელმწიფოებისათვის ინტერნეტ მომხმარებლებისთვის ადამიანის უფლებებთან დაკავშირებული სახელმძღვანელოს) ნორმატიული აქტის მიღება. ასე მაგალითად:
1. სახელმწიფო ვალდებულია უზრუნველყოს მათ
იურისდიქციაში მყოფი ყველა პირის ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციით გარანტირებული ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვა (ETS
No. 5, კონვენცია). მოცემული ვალდებულება ასევე ინტერნეტ მომხმარებლებზეც ვრცელდება. ინტერნეტ მომხმარებლებზე ასევე ვრცელდება ევროპის საბჭოს სხვა
კონვენციებითა და ინსტრუმენტებით გათვალისწინებული მოთხოვნები, რომლებიც გამოხატვის თავისუფლებას, ინფორმაციაზე წვდომას, შეკრების თავისუფლებას,
კიბერდანაშაულისაგან დაცვას, პირადი ცხოვრების უფლებას და პერსონალური მონაცემების დაცვას შეეხება.
2. სახელმწიფოს ვალდებულება პატივი სცეს და ხელი შეუწყოს ადამიანის უფლებათა დაცვას, ასევე გულისხმობს კერძო კომპანიების საქმიანობაზე ზედამხედველობის განხორციელებას. ადამიანის უფლებებს, რომლებიც უნივერსალური და განუყოფელია, და მათთან დაკავშირებულ სტანდარტებს, უპირატესი ძალა
გააჩნიათ ნებისმიერი კერძო სექტორის კომპანიის მიერ ინტერნეტ მომხმარებელთა მიმართ დაწესებულ ზოგად პირობებსა და მოთხოვნებზე.
3. ინტერნეტს საჯარო მომსახურების ღირებულება გააჩნია. ადამიანები, თემები, საჯარო დაწესებულებები და კერძო კომპანიები საკუთარი საქმიანობის განხორცი-
ელებისას ინტერნეტზე არიან დამოკიდებულები და ლეგიტიმური მოლოდინი გააჩნიათ, რომ ეს სერვისი ფიზიკურად მისაწვდომი, ფინანსურად ხელმისავწდომი,
უწყვეტი, სანდო და დაცული იქნება ყოველგვარი დისკრიმინაციისაგან. გარდა ამისა, უზრუნველყოფილი უნდა იყოს, რომ არავინ არ დაექვემდებაროს არამარ-
თლზომიერ, ზედმეტ და არათანაზომიერ ჩარევას ინტერნეტის გამოყენებით ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა რეალიზაციის პროცესში.
4. ინტერნეტ მომხმარებლებმა დახმარება უნდა მიიღონ, რათა სათანადოდ გაიგონ და ეფექტურად ისარგებლონ ონლაინ სივრცეში ადამიანის უფლებებით იმ შემთხვევებში, როდესაც მათ უფლებებსა და თავისუფლებებში ჩარევა, ან მათი შეზღუდვა ხდება. ასეთი მხარდაჭერა ასევე გულისხმობს ინფორმაციის მიწოდებას სამართლებრივი დაცვის ეფექტური საშუალებების თაობაზე. იმის გათვალისწინებით, რომ ინტერნეტი საჯარო სექტორის საქმიანობის თაობაზე გამჭვირვალობისა და ანგარიშგების უზრუნველყოფის ქმედითი ინსტრუმენტია, ხელი უნდა შეეწყოს ინტერნეტ მომხმარებელთა მიერ ინტერნეტის გამოყენებას დემოკრატიულ ცხოვრებაში მონაწილეობის მიღების მიზნით.
როგორც უკვე გამოიკვეთა, ჩემს მიერ ვერ იქნა მოძიებული რომელიმე სამართლებრივი აქტი, რომელიც მოცემულ საკითხებს დაარეგულირებს, ახლა კი წარმოგიდგენთ მაგალითებს, რომელიც მოცემულ სიტუაციას რაიმე ფორმით შეიძლება უკავშირდებოდეს. საქართველოში სულ რამდენი ინტერნეტ პროვაიდერია არ ვიცი თუმცა, მათ შორის ყველაზე ცნობილი - შევარდნაძის სიძის კომპანია მაგთი და თურქულ კომპანიასთან ასოცირებული ჯეოსელი თუ სილქნეთი უნდა იყოს, თავისი აბონენტის დარეგისტრირებისას მომხმარებლის და უსაფრთხოების კოდის (პაროლი) გაწერის შემდგომ - მონაცემებს ღიად, ვერბალურად, ყოველგვარი მონაცემთა დაფარვის გარეშე გასცემენ, მათ შორის იმ შემთხვევაში, როდესაც ამ მონაცემებს ცვლი (მათ მიერ მოწოდებული ვერსია ან შენთვის სასურველი კოდი უფლებამოსილ თანამშრომელს, ოპერატორს თუ სხვა ადმინისტრაციულ პერსონალს ეცოდინება). ამასთან ვეჭვობ, რომ ისინი ხელს აწერდნენ პერსონალური მონაცემების გაუმჟღავნებლობის შესახებ რაიმე კონტრაქტს, რომელიც მონაცემთა საჯაროდ გამოყენებას, მესამე პირებთან გაუვრცელებლობის დაავალდებულებდა. ამასთან, ვფიქრობ, რომ პრობლემა მხოლოდ ამით არ შემოიფარგლება. მაგალითისთვის, კომპანია მაგთის მიერ 2025 წლის სექტემბრის დასაწყისში დაანონსებული სიახლის 07/09 დან იგივე ტარიფით უფრო ხარისხიანი ინტერნეტის 50 mbps ის ნაცვლად 70 mbps ის მიწოდება უზრუნველყო (ყველაზე მინიმალური ინტერნეტ სიხშირის მოცულობა, ყველაზე მაქსიმალური 100 mbps ია). რამდენადაც მახსოვს ამ საკითხზე მთავრობის ადმინისტრაციას 2025 წლის პირველ ნახევარშიც მივმართე (ალტერნატიული დაბალსიხშირიანი ინტერნეტის მოწოდებაზე). ამასთან, მოცემული განცხადების დამუშავების პროცესში დაგუგვლის შედეგად, მოვიძიე გარკვეულ ინფორმაციას, რომელიც ხსენებულ შესაძლებლობებს უკავშირდება - უფრო ხარისხიანი ვიდეოების მიღებას ან უფრო მეტი მოწყობილობის ინტერნეტში ჩართვას უკავშირდება. თუმცა, ჩემთვის მთავარია გავარკვიო თუ რომელ შესაძლებლობებს უკავშირდება ინტერნეტის გავრცელების მეტი არეალს დაფარვის შესაძლებლობა (გამომდინარე იქიდან, რომ მგონი თითქმის ყველა დაბალ სართულებზე მცხოვრები პირების ე.წ. ვაიფაი ექაუნთის დასახელება საცხოვრებელი ეზოს თუ გზის მიმდებარედ მოჭყობილობისთვის მოძიებადი ხდება), ზემოხსენებული მონაცემების ფლობისას თუგინდ მინიმალური საფრთხეების არსებობის პირობებში, - ზემოაღნიშნულ mbps, როუტერს თუ სხვა რამეს. თუ ეს ყველაფერი (სიძლიერე) როუტერის ბრალია, მაშინ გაუგებარია პირობითად თუ ნეტფლიქსის ან მსგავსი პაკეტს არ სთავაზობ ინტერნეტ ტელევიზიის მომხმარებელს ინტერნეტ პროვაიდერი, რატომ უნდა ზრდიდე აბონენტის ინტერნეტ ხარისხს ან რატომ იძენს იმდაგვარ როუტერს, რომლითაც მომხმარებელი კმაყოფილი არ იქნება. ამ სიტუაციაში გასათვალისწინებელია, პერსონლურ მონაცემების დაცვის შესახებ კანონის ის ნორმა, რომლის თანახმად მონაცემების უსაფრთხოების დაცვის მიზნით მონაცემთა დამუშავებისას მიღებული უნდა იქნეს ისეთი ტექნიკური და ორგანიზაციული ზომები, რომლებიც სათანადოდ უზრუნველყოფს მონაცემთა დაცვას, მათ შორის, უნებართვო ან უკანონო დამუშავებისგან, შემთხვევითი დაკარგვისგან, განადგურებისგან ან/და დაზიანებისგან. თუმცა, აქ გამოწვევა მხოლოდ იმაში არაა, რომ ინტერნეტ პაროლის გამოყენება შეიძლება მხოლოდ მას შემდეგ, რაც ამ მონაცემს არამართლზომიერად გამოიყენებს ან გაანდობს მესამე პირს ინტერნეტ პროვაიდერის თანამშრომელს. ეს რისკი ასევე მაშინაც დადგება თუ სპეციალური ცოდნის მქონე პირი (საქართველოს მთავრობაც უწყობს ხელს ასეთი უცხო ქვეყნის მოქალაქეების დამკვიდრებას) დაინტერესდება შეაღწიოს ღია სივრცეში გავრცელებულ ფიზიკური პირის საოჯახო ინტერნეტის ე.წ. ვაიფაის, რითაც მას ექნება შესაძლებლობა, რომ შეაღწიოს მომხმარებლის ინტერნეტ მიმოწერაშიც, გაეცნოს ჩანაწერებს და თავისთავად მისი თუ მისი ოჯახის წევრთა პერსონალურ მონაცემებს.
შესაბამისად, გამიწიეთ კონსულტაცია შემდეგზე:
1) არის თუ არა ვალდებული ინტერნეტ პროვაიდერი უზრუნველყოს მომხმარებლის რეგისტრაციასთან და მასში ცვლილებებთან დაკავშირებული მონაცემების უფრო უსაფრთხო ფორმით მიწოდება;
2) პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ ზემოხსენებული ნორმიდან გამომდინარე, არის თუ არა ინტერნეტ პროვაიდერი ვალდებული უზრუნველყოს იმდაგვარი ინტერნეტის მიწოდება (ან იმდაგვარი მომსახურების მომხმარებლისათვის შეთავაზება), რომლის შედეგად ინტერნეტის დაჭერა პირადი სივრცის/ საცხოვრებელი ფართის მიღმა შეუძლებელი იყოს.
========
========
========
შესაძლო საფრთხეების შემცირების/ არიდების მიზნით, გთხოვთ, უზრუნველყოთ:
æ მიღებული ან ვებ გვერდის მეშვეობით გაცნობილი შეტყობინების/ წარმოდგენილი დოკუმენტის/ თანხმლები წერილების (ასეთის არსებობისას) ვირუსზე და სხვა შესაბამის ხარვეზის აღმომჩენ პროგრამებზე შემოწმება.
æ მიღებული შეტყობინების/ განაცხადის ჯერ ამობეჭვდა/ განცხადების სკანირების (საჭიროებისამებრ ცალკე კომპიუტერის გამოყოფა) პროცესის უზრუნველყოფა და
შემდგომში კი საქმისწარმოების მიზნით მისი რეგისტრაცია (სასურველია ამჯერადაც ზემოხსენებულ ხარვეზბზე შემოწმება);
æ .განაცხადზე სარეგისტრაციო მონაცემების (შტამპის) დატანის შემდგომ (თუ ეს გათვალისწინებულია საქმისწარმოების წესით), დოკუმენტის სკანირებული ვერსიის მოწოდება;
æ ელ. ფოსტის საპასუხო შეტყობინების კორესპონდენციის რეკვიზიტებით დასათაურება ან/და მათი ელ ფოსტის გზავნილში ტექსტური სახით აღნიშვნა;
æ განცხადების დამუშავება იმ კომპიუტერულ მოწყობილობაში, რომელსაც არ აქვს კავშირი სპეციფიფიურ მონაცემთა ბაზებთან, აუდიო-ვიდეო და ფოტო ფაილებთან;
æ საქმისქ წარმოების პროგრამაში არსებული ჩანაწერის პერიოდული შემოწმებაც (საჭიროებისამებრ ჩემი განცხადებებისპ დასალმუშავებლად ცალკე კომპიუტერული მოწყობილობის გამოყოფა).
æ ცნობისათვის: პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ საქართველოს კანონის თანახმად, მონაცემების უსაფრთხოების დაცვის მიზნით მონაცემთა დამუშავებისას მიღებული უნდა იქნეს ისეთი ტექნიკური და ორგანიზაციული ზომები, რომლებიც სათანადოდ უზრუნველყოფს მონაცემთა დაცვას, მათ შორის, უნებართვო ან უკანონო დამუშავებისგან, შემთხვევითი დაკარგვისგან, განადგურებისგან ან/და დაზიანებისგან.
===========
გთხოვთ, ამ პორტალის მეშვეობით ჩემს განცხადებებზე პასუხი მომაწოდოთ როგორც askgov.ge-ზე ასევე ჩემს ელ. ფოსტაზე. გთხოვთ, თუ ეს არაა გათვალისწინებული პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ საქართველოს კანონმდებლობით ან სხვა უპირატესი ძალის მქონე სამართლებრივი აქტით ამ პორტალზე არსებული ჩემი განცხადებული, მიღებული ჩემი მომართვები არ წაშალოთ ჩემგან მკაფიოდ გამოხატული თანხმობის მიღების გარეშე.
========
განცხადება წარმოდგენილია როგორც ჟურნალისტური საქმიანობის განმახორციელებელი პირის მიერ. სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლების შესახებ საქართველოს კანონის თანახმად, მედია განმარტებულია, როგორც მასობრივი კომუნიკაციის ბეჭდვითი ან ელექტრონული საშუალება, მათ შორის, ინტერნეტი. საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად, ყოველ ადამიანს აქვს უფლება თავისუფლად მიიღოს და გაავრცელოს ინფორმაცია. მასობრივი ინფორმაციის საშუალებები თავისუფალია. ცენზურა დაუშვებელია. სახელმწიფოს ან ცალკეულ პირებს არა აქვთ მასობრივი ინფორმაციის ან მისი გავრცელების საშუალებათა მონოპოლიზაციის უფლება.
========
საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად, ყველას აქვს უფლება კანონით დადგენილი წესით გაეცნოს საჯარო დაწესებულებაში მასზე არსებულ ან სხვა ინფორმაციას ან ოფიციალურ დოკუმენტს, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც იგი შეიცავს კომერციულ ან პროფესიულ საიდუმლოებას ან დემოკრატიულ საზოგადოებაში აუცილებელი სახელმწიფო ან საზოგადოებრივი უსაფრთხოების ან სამართალწარმოების ინტერესების დასაცავად კანონით ან კანონით დადგენილი წესით აღიარებულია სახელმწიფო საიდუმლოებად. საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 42-ე მუხლის თანახმად, ინფორმაციის გასაიდუმლოება დაუშვებლობასთან დაკავშირებით მოცემულია რამდენიმე თემატური სფერო და მის დასკვნით, ბოლო "ნ" პუნქტში კი აღნიშნულია, რომ ყველას ააქვს უფლება ასევე იცოდეს ყველა სხვა ინფორმაცია, რომელიც კანონით გათვალისწინებულ შემთხვევებში და დადგენილი წესით არ არის მიჩნეული სახელმწიფო, კომერციულ ან პროფესიულ საიდუმლოებად ან არ წარმოადგენს პერსონალურ მონაცემებს. სახელმწიფო საიდუმლოების შესახებ საქართველოს კანონის მე-6 და მე-7 მუხლები (თუ რა შეიძლება ან არ შეიძლება მიეკუთვნებოდეს სახელმწიფო საიდუმლოებას).
========
საქართველოს კონსტიტუციის თანახმად, აზრისა და მისი გამოხატვის თავისუფლება დაცულია. დაუშვებელია ადამიანის დევნა აზრისა და მისი გამოხატვის გამო. სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლების შესახებ საქართველოს კანონის თანახმად, აზრი განიმარტება, როგორც შეფასებითი მსჯელობა, თვალსაზრისი, კომენტარი, აგრეთვე ნებისმიერი სახით ისეთი შეხედულების გამოხატვა, რომელიც ასახავს რომელიმე პიროვნების, მოვლენის ან საგნის მიმართ დამოკიდებულებას და არ შეიცავს დადასტურებად ან უარყოფად ფაქტს.
ხოლო მოწოდება კი განმარტებულია, როგორც განცხადება, რომლის ავტორიც მიზნად ისახავს ან აშკარად უშვებს გარკვეული ქმედების გამოწვევას;
==========
პირი პასუხს აგებს მხოლოდ იმ საიდუმლოების გამხელისათვის, რომლის დაცვაც მას ევალება სამსახურებრივად ან სამოქალაქო გარიგებით და რომლის გამხელა აშკარა, პირდაპირ და არსებით საფრთხეს უქმნის კანონით დაცულ სიკეთეებს. პირი თავისუფლდება პასუხისმგებლობისაგან, თუ საიდუმლოების გამხელა მიზნად ისახავდა საზოგადოების კანონიერი ინტერესების დაცვას და დაცული სიკეთე აღემატება მიყენებულ ზიანს.
=======≈==
ცნობისათვის: საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს 29/12/2011 158 ბრძანებით საკანონმდებლო მაცნესთვის რედაქციული სახის შეცდომის გასწორების შესაძლებლობა. შესაბამისად, მიზანშეწონილია საქმის შესწავლისას უფლებამოსილი ადმინისტრაციული ორგანოდან სამართლებრივი აქტების შესახებ გამოთხოვილი ინფორმაციით/ დოკუმენტაციით ხელმძღვანელობა.
===========
გთხოვთ, საპასუხო წერილში დაშტრიხოთ ან არ მიუთითოთ ჩემი მისამართი, პირადი ნომერი, საპასუხო წერილში მიუთითეთ რეგისტრირებული განცხადების რეკვიზიტები, პასუხი მომაწოდეთ პდფ ფორმატში, ამასთან, მოთხოვნილი ინფორმაცია უმჯობესია მომაწოდეთ წერილის ძირითადი ტექსტის ნაწილის სახით, ვიდრე დანართის ფორმით.
====≠=====
ეს და მათ შორის ამ პორტალის მეშვეობით ან სხვა ფორმით წარმოდგენილი ჩემი წინა განცხადებები, მათ შორის 2025 წლის აგვისტოს მეორე ნახევრიდან მოყოლებული
პროგრამულად უფლებამოსილ ადმინისტრაციულ ორგანოში გაგზავნილი განცხადებები მიწოდებულია ყოველგვარი დანართი დოკუმენტის/ ფაილის/ კორესპონდენციის ასლის გარეშე.
==========

პატივისცემით,

ნიკოლოზ ნიკოლაძე