hidrologiuri kvlevis angariSi 
martvilis municipaliteti, sof. pirveli balda, 
nakv. #41.12.37.048, “baldis kanioni”-Si 
safexmavlo-sabagiro xidis saproeqto 
teritoriis winaswari sainJinrogeologiuri 
Sefaseba 
Tbilisi 2021w 

---

287000.000000
287300.000000
287600.000000
orTo foto
K G
²
411236157
.000000
.000000
4707700
4707700
411236206
411236175
411236263
411237114
.000000
.000000
411237086411237085
411237043
4707400
411236261
411237100
4707400
411236181
411236262
411236290
411236181
411236141
411237003
411236144411236141
411237005
411237048
411237004
411237036
411237014
.000000
411237019
.000000
411237012411237008
4707100
4707100
411237013
.000000
.000000
4706800
4706800
287000.000000
287300.000000
287600.000000
S.p.s  "k.m.g grupi"
mis: martvilis r-ni, baldis kanionis bunebis Zegli.
saqarTvelo, Tbilisi, mtkvris quCa #4
s.kodi 41.12.37.048 / 41.12.37.043
dainteresebuli piri: S.p.s eqstrimlaini
Email:xxxxxxxx@xxxxx.xxx
s/k 405376025 
Mob: 577 60 17 98
masStabi: 1:5000
LTD " K.M.G Group 
N4 Mtkvari St.Tbilisi, Georgia,

---

287000.000000
287300.000000
287600.000000
orTo foto
K G
²
411236157
.000000
.000000
4707700
4707700
411236206
411236175
411236263
411237114
.000000
.000000
411237086411237085
411237043
4707400
411236261
411237100
4707400
411236181
411236262
411236290
411236181
411236141
411237003
411236144411236141
411237005
411237048
411237004
411237036
411237014
.000000
411237019
.000000
411237012411237008
4707100
4707100
411237013
.000000
.000000
4706800
4706800
287000.000000
287300.000000
287600.000000
S.p.s  "k.m.g grupi"
mis: martvilis r-ni, baldis kanionis bunebis Zegli.
saqarTvelo, Tbilisi, mtkvris quCa #4
s.kodi 41.12.37.048 / 41.12.37.043
dainteresebuli piri: S.p.s eqstrimlaini
Email:xxxxxxxx@xxxxx.xxx
s/k 405376025 
Mob: 577 60 17 98
masStabi: 1:5000
LTD " K.M.G Group 
N4 Mtkvari St.Tbilisi, Georgia,

---

mdinare abaSas mokle hidrografiuli 
daxasiaTeba 
 
mdinare  abaSa  saTaves  iRebs  asxis  masivis  samxreT-dasavleT  ganStoebaze 
arsebuli wekeldas qedis samxreT-aRmosavleT ferdobze 1700 metris simaRleze 
da  erTvis  md.  texurs  marcxena  mxridan  misi  SesarTavidan  6,5  km-ze.  mdinaris 
mTliani  sigrZe  66  km,  saerTo  vardna  1589  metri,  saSualo  qanobi  24,1
, 
wyalSemkrebi  auzis  farTobi  350  km2,  auzis  saSualo  simaRle  ki  320  metria. 
mdinares  erTvis  126  Senakadi  jamuri  sigrZiT  353  km.  Senakadebidan  yvelaze 
didia md. tarCeni sigrZiT 16 km. 
mdinaris  asimetriuli  formis  auzi  mdebareobs  md.  texurisa  da 
cxeniswylis auzebs Soris. saTavidan sof. boboTamde mdinaris auzi mdebareobs 
samegrelos 
qedis 
gorak-borcvian 
zonaSi, 
romelic 
mTiani 
reliefiT 
xasiaTdeba.  aq  calkeuli  mTebis  simaRle  1000-1500  metrs  aRwevs.  wyalgamyofis 
qedebi SedarebiT  gluvi  moxazulobebiT  gamoirCeva.  maTi  ferdobebi  cicabo  da 
mdinaris kalapotTan Camongreulia.  
auzis  mTiani  zonis  geologiur  agebulebaSi  monawileobas  iReben 
kirqvebi, romlebic Rrma bzarebiT da karstuli ZabrebiT xasiaTdeba. karstuli 
bzarebidan  sofel  baldas,  inCxuris  da  lebaCes  teritoriebze  gamoedineba 
miwisqveSa  wylebi  mZlavri  wyaroebis  saxiT.  ZiriTadi  qanebi  gadafarulia 
kirqvis  natexebis  Semcveli  Tixnari  niadagebiT.  auzis  mTian  zonaSi  ZiriTadad 
gavrcelebulia  xSiri  foTlovani  tye,  romelic  qvemoT  icvleba  sasoflo-
sameurneo kulturebiT. 
mdinaris  xeoba  saTavidan  sof.  baldamde  V-es  formisaa,  qvemoT  ki 
trapeciuli.  xeobis  ferdobebi,  romelTa  daxra  10-300,  calkeul  adgilebze  ki 
40-600-ia,  erwymian  mimdebare  qedebis  kalTebs.  mdinares  terasebi  gaaCnia  sof 
baldadan qvemoT. terasebis sigane 0,3-1 km, simaRle ki 5-6 metria. mdinaris Wala 
gvxvdeba  Sua  da  qvemo  dinebaSi.  Walis  sigane  50-100  metrs  ar  aRemateba. 
wyaldidobisa da wyal movardnebis periodSi mdinaris Wala ifareba 2-3 metris 
simaRlis  wylis  feniT.  mdinaris  kalapoti  zomierad  klaknili  da  saTaveebSi 
ZiriTadad dautotavia. nakadis sigane icvleba 3-dan 10 metramde, siRrme 0,2-dan 
1,0 metramde, xolo siCqare 1-1,4 m/wm-dan 0,5-0,7 m/wm-mde. 
mdinare  ZiriTadad  sazrdoobs  wvimisa  da  gruntis  wylebiT.  misi 
wylianobis  reJimi  xasiaTdeba  wyalmovardnebiT  mTeli  wlis  ganmavlobaSi. 
wyalmovardnebs  Sorisi  periodi  aRiniSneba  sxvadasxva  dros,  magram  yvelaze 
xSirad  zamTris  periodSi.  mdinareze  yinulovani  movlenebi  wanapirebis  saxiT 
fiqsirdeba mxolod saTaveebSi. 
mdinare  gamoiyeneba  soflis  wisqvilebis  samuSaod  da  energetikuli 
daniSnulebiT.  masze  funqcionirebs  abaSis  hidroeleqtrosadguri  dadgmuli 
simZlavriT 1,12 mgvt.  
amJamad,  sofel  pirveli  baldis  mimdebare  teritoriaze,  mdinaris 
kanionisebur  xeobaSi  gaTvaliswinebulia  turistuli  bilikebis  mowyoba. 
aRniSnul  ubnamde  mdinaris  sigrZe  11,2  km,  saerTo  vardna  1418  metri,  saSualo 
qanobi  127 ,  wyalSemkrebi  auzis  farTobi  73,1  km2,  auzis  saSualo  simaRle  ki 
960 metria. 
klimati 
mdinare abaSas auzis klimaturi daxasiaTeba Sedgenilia saproeqto ubnis 
uSualo 
siaxloves 
arsebuli 
martvilis 
meteorologiuri 
sadguris 
mravalwliuri dakvirvebis monacemebis safuZvelze. aRniSnuli meteorologiuri 
sadguris  monacemebiT,  aq  mzis  naTebis  xangrZlivoba  mTeli  wlis  ganmavlobaSi 

---

maRalia  da  misi    saSualo  wliuri  sidide  1800-dan  2200  saaTamde  icvleba. 
jamobrivi  radiaciac,  romlis  sidide  110-130  kkal/sm2-dan  Soris  meryeobs, 
sakmaod maRalia.  
mzis 
radiaciasTan 
uSualo 
kavSirSia 
klimaturi 
pirobebis 
maformirebeli  erT-erTi  ZiriTadi  faqtori  _  haeris  temperatura,  romlis 
saSualo  Tviuri,  wliuri  da  eqstremaluri  mniSvnelobebi,  aRniSnuli 
meteorologiuri  sadguris  mravalwliuri  dakvirvebis  monacemebis  mixedviT, 
mocemulia #1 cxrilSi. 
 
haeris temperaturis saSualo Tviuri, wliuri da 
eqstremaluri sidideebi t0C 
cxrili #1 
metsadguri  temperatura  I 
II  III  IV 
V 
VI  VII  VIII  IX 
X 
XI  XII  weli 
 
saSualo 
4.9  5.3  8.1  12.4  17.1  20.2  22.2  22.5  19.3  15.5  10.9  7.2 
13.8 
martvili 
abs.maqsimumi  22  25  32  35 
35 
39 
40 
39 
39 
33 
29 
25 
40 
abs.minimumi  -18  -15  -12 
-4 
1 
6 
10 
10 
4 
-3 
-14  -15 
-18 
 
wayinvebi, anu saSualo dRe-Remuri dadebiTi temperaturebis fonze haeris 
gaciveba  00C-ze  qvemoT,  saSualod  iwyeba  dekemberSi  da  mTavrdeba  martis 
bolos. 
wayinvebis  dawyebisa  da  dasrulebis  TariRebi,  aseve  uyinvo  periodis 
xangrZlivoba dReebSi, imave metsadguris mravalwliuri dakvirvebis monacemebis 
mixedviT, mocemulia #2 cxrilSi. 
 
wayinvebis dawyebisa da dasrulebis TariRebi da uyinvo periodis 
xangrZlivoba dReebSi 
cxrili #2 
met 
wayinvebis TariRi 
uyinvo periodi 
sadguri 
dReebSi 
dasawyisi 
dasasruli 
saSua  umci  udi 
saSualo 
naadre  gviani  saSualo  naadre  gviani 
lo 
resi  desi 
vi 
vi 
martvili 
11.XII. 
_ 
_ 
28.III. 
_ 
_ 
257 
_ 
_ 
 
niadagis zedapiris temperatura, romelic damokidebulia niadagis tipze, 
mis meqanikur Semadgenlobaze, sinotiveze, mis daculobaze mcenareuli safariT  
zafxulSi  da  Tovlis  safaris  simaRleze  zamTarSi,  iTvaliswinebs  niadagis 
zedapiris  ramdenime  mm-iani  sisqis  temperaturas.  misi  maCveneblebi  mWidro 
kavSirSia  haeris  temperaturis  sidideebTan.  amasTan,  misi  saSualo  wliuri 
maCvenebeli,  sakvlev  teritoraze,  1-1,50-ze  metad  aRemateba  haeris  temperaturis 
saSualo wliur sidides.  
niadagis  zedapiris  saSualo  Tviuri,  wliuri,  saSualo  maqsimaluri  da 
saSualo  minimaluri  mniSvnelobebi,  imave  metsadguris    mravalwliuri 
dakvirvebis monacemebis mixedviT, mocemulia #3 cxrilSi. 
 
niadagis zedapiris saSualo Tviuri, wliuri, saSualo maqsimaluri da 
saSualo minimaluri temperaturebi t0C 
cxrili #3 
metsadguri  temperatura 
I 
II  III  IV  V  VI  VII  VIII  IX  X  XI  XII  weli 
 
saSualo 
4 
4 
8 
14  21  25  26 
26 
22  16  10 
6 
15 
martvili 
saS.maqsimumi  11  12  19  27  37  42  42 
41 
36  29  19  12 
27 
saS.minimumi 
-1  -1 
2 
6 
11  15 
18 
18 
14  9 
4 
1 
8 

---

 
niadagis  zedapiris  wayinvebis  dawyebisa  da  dasrulebis  saSualo 
TariRebi,  aseve  uyinvo  periodis  xangrZlivoba  dReebSi,  imave  metsadguris 
mravalwliuri dakvirvebis monacemebis mixedviT, mocemulia #4 cxrilSi. 
 
niadagis zedapiris wayinvebis dawyebisa da dasrulebis  
saSualo TariRebi da uyinvo periodis xangrZlivoba  
dReebSi 
cxrili #4 
metsadguri 
wayinvis  saSualo TariRi 
uyinvo periodis 
pirveli 
saboloo 
xangrZlivoba 
Semodgomaze 
gazafxulze 
dReebSi 
martvili 
27.XI. 
6.IV. 
234 
 
atmosferuli 
naleqebi, 
romlebic 
warmoadgenen 
klimaturi 
da 
hidrologiuri  reJimis  maformirebel  erT-erT  ZiriTad  elements,  sakvlev 
teritoriaze sakmao raodenobiT modis. 
 atmosferuli  naleqebis  saSualo  Tviuri  raodenoba  da  wliuri  jami, 
imave  metsadguris  mravalwliuri  dakvirvebis  monacemebis  mixedviT,  mocemulia 
#5 cxrilSi. 
 
naleqebis saSualo Tviuri raodenoba da wliuri jami mm-Si 
cxrili #5 
metsadguri 
I 
II 
III 
IV 
V 
VI 
VII  VIII 
IX 
X 
XI 
XII  weli 
martvili 
202  193 
172 
118  100  148  172 
174 
207  191 
191 
171 
2039 
 
haeris  sinotive  erT-erTi  mniSvnelovani  klimaturi  elementia.  mas 
umTavresad  sami  sididiT  axasiaTeben,  esenia:  wylis  orTqlis  drekadoba  anu 
absoluturi  sinotive,  SefardebiTi  sinotive  da  sinotivis  deficiti.  pirveli 
axasiaTebs  haerSi  wylis  orTqlis  raodenobas,  meore  _  haeris  orTqliT 
gaJRenTvis  xarisxs,  xolo  mesame  _  miuTiTebs  SesaZlebeli  aorTqlebis 
sidideze.  
haeris  sinotivis  maCveneblebis  saSualo  Tviuri  da  wliuri  sidideebi 
imaveEmetsdguris  mravalwliuri  dakvirvebis  monacemebis  mixedviT,  mocemulia 
#6 cxrilSi. 
 
haeris sinotivis saSualo Tviuri da wliuri sidideebi  
cxrili #6 
metsadguri 
tenianoba 
I 
II  III  IV 
V 
VI  VII  VIII  IX 
X 
XI  XII  weli 
 
absoluturi  6.1  6.0  6.8  9.1  13.5  18.2  21.4  21.6  17.4  12.2  8.8  6.6 
12.3 
 
mb-Si 
martvili 
SefardebiTi  70  69  69  68 
72 
76 
81 
80 
80 
74  69  67 
73 
%-Si 
deficiti 
3.4  3.8  4.4  6.4  7.3  7.4 
6.1 
6.6 
5.7  5.7  5.1  4.4 
5.5 
mb-Si 
 
imave  meteorologiuri  sadguris  mravalwliuri  dakvirvebis  monacemebis 
mixedviT, Tovlis safari saSualod Cndeba dekemberSi da qreba martSi.  
Tovlis  safaris  gaCenisa  da  gaqrobis  TariRebi,  imave  metsadguris 
mravalwliuri dakvirvebis monacemebis mixedviT, mocemulia #7 cxrilSi. 
 
 

---

 
Tovlis safaris gaCenisa da gaqrobis TariRebi 
cxrili #7 
metsadguri 
Tovlian 
Tovlis safaris gaCenis 
Tovlis safaris gaqrobis 
dReTa 
TariRi 
TariRi 
ricxvi 
saSualo 
naadrevi  gviani 
saSualo 
naadrevi  gviani 
martvili 
18 
31.XII 
_ 
_ 
12.III 
_ 
_ 
 
raionSi 
qris 
yvela 
mimarTulebis 
qari, 
magram 
gabatonebulia 
aRmosavleTis  da  dasavleTis  mimarTulebis  qarebi,  rac  ganpirobebulia 
mdinareebis  xeobebis  mimarTulebiT  da  kolxeTis  dablobze  dasavliTidan 
SemoWrili haeris masebiT.  
qarebis  mimarTulebebi  da  Stilebis  raodenoba  imave  metsadguris 
mravalwliuri dakvirvebis monacemebis mixedviT, mocemulia #8 cxrilSi. 
 
qarebis mimarTuleba da Stilebis raodenoba %-Si wliuridan 
cxrili #8 
metsadguri 
C 
Ca 
a 
sa 
s 
sd 
d 
Cd 
Stili 
martvili 
7 
7 
29 
5 
8 
8 
31 
5 
30 
 
qaris  saSualo  Tviuri  da  wliuri  siCqareebi,  imave  metsadguris 
mravalwliuri  dakvirvebis  monacemebis  mixedviT,  mocemulia  #9,  xolo  qaris 
sxvadasxva ganmeorebadobis maqsimaluri siCqareebi #10 cxrilSi. 
 
qaris saSualo Tviuri da wliuri siCqare m/wm-Si 
cxrili #9 
metsadguri 
fliugeris 
I 
II 
III  IV  V  VI  VII  VIII  IX  X  XI  XII 
weli 
simaRle 
martvili 
11 m. 
2.1  1.9  2.7  2.5  1.8  1.3  1.3 
1.1 
1.2  1.4  2.5  2.1 
1.8 
 
qaris maqsimaluri siCqareebi m/wm-Si 
 cxrili #10 
metsadguri 
qaris maqsimaluri siCqare (m/wm) SesaZlebeli erTjer 
1 welSi 
5 welSi 
10 welSi 
15 welSi 
20 welSi 
martvili 
33 
42 
46 
48 
50 
 
raionSi  Rrublianoba  sakmaod  maRalia.  saSualod,  wlis  ganmavlobaSi, 
cis TaRis 50-65 % dafarulia RrublebiT. Rrublianoba yvelgan metia zamTarSi, 
naklebia  zafxulSi.  saerTo  Rrublianobis  mixedviT  moRrubluli  dReebi  100-
170-s, xolo minimaluri ki 40-65 Soris icvleba. elWeqi sakmaod xSiri movlenaa 
_  30-45  dRe  weliwadSi.  calkeul  wlebSi  ufro  metia  da  70-s  uaxlovdeba. 
elWeqi  aq  umTavresad  wlis  Tbil  periodSi  icis  (TveSi  5-12  dRe).  iSviaTad 
elWeqi  zamTarSic  aRiniSneba.nelWeqisagan  gansxvavebiT  setyva  mxolod  wlis 
Tbil  periodSi  icis,  yvelaze  xSiria  mais-ivnisSi.  setyvian  dReTa  ricxvi  1-2 
dRes ar aRemateba. calkeul wlebSi setyva 6-7-jer fiqsirdeba. 
 
wylis maqsimaluri xarjebi 
 
mdinare  abaSas  Camonadeni  wyvetilad  Seiswavleboda  sxvadasxva  dros  da 
sxvadasxva  kveTebSi  _  abhesis  saTave  nagebobis  zeviT  6  wlis  (1929-34  ww)  da  q. 
abaSaSi  22  wlis  (1913-34  ww)  ganmavlobaSi.  qalaq  abaSaSi  arsebuli  dakvirvebis 
22  wliani  monacemebidan  oficialurad  gamoqveynebulia  mxolod  4  wlis  (1931-34 
ww)  monacemebi,  romelTa  Ggamoyeneba  analogad  SeuZlebelia.  amasTan,  rogorc 

---

cnobilia  mTis  mdinareebze  maqsimaluri  xarjebis  parametrebis  dasadgenad 
aucilebelia  30  wliani  uwyveti  dakvirvebis  rigi.  maqsimalur  xarjebze 
dakvirvebis    rigis  aRdgena  da  misi  dagrZeleba  ki  dauSvebelia.  amitom,  md. 
abaSas  wylis  maqimaluri  xarjebi  saproeqto  ubnis  qveda  kveTSi,  dadgenilia 
meTodiT,  romelic  mocemulia  ,,kavkasiis  pirobebSi  mdinareTa  maqsimaluri 
Camonadenis saangariSo teqnikur miTiTebaSi".  
aRsaniSnavia, rom SemoTavazebuli meTodi wylis maqsimaluri xarjebis 10-
12%-iT maRal mniSvnelobebs iZleva, vidre imave teqnikur miTiTebaSi mocemuli 
detaluri  meTodi  da  СНиПС2.01.14-83–Si  (,,Определение  расчетных  Гидролгических 
Характеристик”)  mocemuli  zRvruli intensivobis  formula, romelic gamoyvanilia 
yofili ssr kavSiris mdinareebisTvis gasuli saukunis 60-ian wlebSi. zRvruli 
intensivobis  formula  ar  iTvaliswinebs  bolo  aTwleulebis  ganmavlobaSi 
mimdinare  klimatis  globalur  cvlilebebs  da  masTan  dakavSirebul  naleqebis 
gazrdil  intensivobas,  rac  Sesabamisad  aisaxeba  zRvruli  intensivobis 
formuliT  miRebuli  xarjebis  dabal  sidideebze.  klimatis  globaluri 
cvlilebebis  fonze  naleqebis  gazrdili  intensivobisa  da  Sesabamisad 
maqsimaluri  xarjebis  gazrdili  maCveneblebis  gaTvaliswinebiT,  miRebuli  iqna 
gadawyvetileba  wylis  maqsimaluri  xarjebis  saangariSo  sidideebis  dadgenis 
Sesaxeb  teqnikur  miTiTebaSi  mocemuli,  zemoT  aRniSnuli  meTodiT.  aRniSnuli 
meTodi  kargad  aprobirebulia  saqarTvelos  pirobebSi  da  praqtikuli 
gamocdilebidan  gamomdinare  akamyofilebs  klimatis  clilebebiT  gamowveul  
Tanamedrove pirobebs.  
aRniSnuli  meTodis  Tanaxmad,  wylis  maqsimaluri  xarjebis  sidideebi 
dasavleT saqarTvelos im mdinareebze, romelTa wyalSemkrebi auzis farTobi 5-
dan 400 km2-mdea, iangariSeba formuliT, romelsac Semdegi saxe gaaCnia 
 2/3
F

,
1 35
K
 0,38  0 1,25
i

Q = R  
 m3/wm 

(L +10)0,44
     

sadac  R _raionuli parametria. misi mniSvneloba  dasavleT  saqarTvelos 
pirobebSi miRebulia 1,35-is toli; 
          F _ wyalSemkrebi auzis farTobia saproeqto kveTSi km2-Si; 
           K _ raionis klimaturi koeficientia, romlis mniSvneloba aiReba 
specialuri rukidan;  
          _ ganmeorebadobaa wlebSi; 
          i _mdinaris 
nakadis 
gawonasworebuli 
qanobia 
erTeulebSi 
saTavidan saproeqto kveTamde; 
          L _ mdinaris sigrZea saTavidan saproeqto kveTamde km-Si; 
          _mdinaris auzSi arsebuli niadagis safarvelis maxa- siaTebeli 
koeficientia.  misi  mniSvneloba  aiReba  specialuri  rukidan  da  Sesabamisi 
cxrilidan. Cven SemTxvevaSi   =1,0. 
            _  auzis  tyianobis  koeficientia,  romlis  sidide  iangariSeba 
gamosaxulebiT 
=
1

 
Ft
1 + ,
0 2  F
      aq  F _ auzis tyiT dafruli farTobia %-Si, rac tolia 85%-is. aqedan 
t
tyianobis koeficienti tolia 0,86-is. 

          _auzis 
formis 
koeficientia. 
misi 
mniSvneloba 
miiReba 
gamosaxulebiT 

---

=
B

,
0 25
max

+ 75
,
0
 
Bsas
sadac  B
_ auzis maqsimaluri siganea km-Si; 
max
       B
_  auzis  saSualo  siganea  km-Si.  misi  mniSvneloba  miiReba 
sas
F
gamosaxulebiT  B
=
;  Cven SemTxvevaSi auzis formis koeficienti miRebulia 
sas
L
1-is toil. 
saproeqto  ubnis  qveda  kveTSi  md.  abaSas  wylis  maqsimaluri  xarjebis 
saangariSod  saWiro  morfometriuli  elementebis  mniSvnelobebi,  dadgenili 
1:25000  masStabis  topografiuli  rukis  mixedviT,  aseve  zemoT  moyvanili 
formuliT  gaangariSebuli  100  wliani,  50  wliani,  20  wliani  da  10  wliani 
ganmeorebadobis wylis maqsimaluri xarjebis sidideebi, mocemulia qvemoT,  #11 
cxrilSi 
mdinare abaSas wylis maqsimaluri xarjebi m3/wm-Si 
cxrili #11 
kveTi 
  F   
  L  
i  
    

 
 
  K  
     maqsimaluri xarjebi 
 km2 
 km 
 kal 
 =
 =
 =
 =
 
 
 
100 
50 
20 
10 
wels  wels  wels 
wels 
saproeqto 
73,1 
11,2 
0,127 
0.86 
1,00 
8,00 
380 
295 
205 
160 
 
wylis maqsimaluri doneebi 
saproeqto  ubanze  md.  abaSas  wylis  maqsimaluri  xarjebis  Sesabamisi 
doneebis  niSnulebis  dadgenis    mizniT,  gadaRebuli  iqna  mdinaris  kalapotis 
ganivi  kveTebi,  romelTa  mixedviT  dadgenili  iqna  mdinaris  hidravlikuri 
elementebi.  hidravlikuri  elementebis  safuZvelze  agebuli  iqna  wylis 
maqsimalur  xarjebsa  da  doneebs  Soris  Q = f (H)   damokidebulebis  mrudebi, 
romlebic  erTmaneTTan  Sebmulia  nakadis  hidravlikuri  qanobis  SerCevis  gziT 
or mezobel kveTs Soris.  
kveTSi  nakadis  saSualo  siCqare  naangariSevia  Sezi-maningis  cnobili 
formuliT, romelsac Semdegi saxe gaaCnia 
h 2 / 3  i1/ 2
V =
 
n
sadac  h  – nakadis saSualo siRrmea kveTSi m-Si; 
        i  _ nakadis hidravlikuri qanobia or mezobel kveTs Soris; 
   n _kalapotis 
simqisis 
koeficientia, 
romlis 
sidide 
specialuri 
gaTvlebiT  miRebulia 0,054-is toli. 
qvemoT,  #12  cxrilSi,  mocemulia  md.  abaSas  sxvadasxva  ganmeorebadobis 
wylis maqsimaluri xarjebis Sesabamisi doneebis niSnulebi saproeqto ubanze.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

mdinare abaSas wylis maqsimaluri xarjebis Sesabamisi doneebi 
saproeqto ubanze 
cxrili #12 
ganivis 
manZili 
wylis 
fskeris 
w.m.d
# 
ganivebs 
napiris 
udablesi 
 = 100
 = 50 
 = 20 
 = 10 
Soris 
niSnulebi 
niSnulebi 
wels, 
wels, 
wels, 
wels, 
m-Si
m. abs.
m. abs.
Q=380 
Q=295 
Q=205 
Q=160 
m3/wm 
m3/wm 
m3/wm 
m3/wm 
1 
282.81 
282.11 
288.20 
287.55 
286.90 
286.40 
2 
56 
283.46 
282.56 
289.10 
288.40 
287.70 
287.25 
3 
52 
284.30 
283.70 
290.30 
289.55 
288.60 
288.00 
4 
60 
284.42 
283.80 
291.15 
290.35 
289.40 
288.80 
5 
84 
285.75 
285.01 
292.30 
291.50 
290.50 
289.90 
66 
6 
287.15 
286.62 
292.90 
292.10 
291.10 
290.50 
62 
7 
289.00 
288.62 
293.80 
293.10 
292.15 
291.60 
72 
8 
289.34 
288.47 
295.00 
294.20 
293.25 
292.70 
71 
9 
290.75 
290.40 
295.55 
294.80 
293.90 
293.35 
70 
10 
291.80 
291.38 
296.40 
295.70 
294.85 
294.35 
70 
11 
292.65 
292.17 
297.15 
296.50 
295.70 
295.30 
naxazze,  md.  abaSas  saproeqto  ubnis  ganiv  kveTze,  datanilia  100  wliani 
da 10 wliani ganmeorebadobis wylis maqsimaluri xarjebis Sesabamisi doneebis 
niSnulebi.  
mdinaris  hidravlikuri  elementebi,  romelTa  safuZvelze  ganxorcielda 
wylis  maqsimalur  xarjebsa  da  doneebs  Soris  Q = f (H)   damokidebulebis  
mrudebis ageba, mocemulia #13 cxrilSi.  
mdinare abaSas hidravlikuri elementebi 
saproeqto ubanze 
cxrili #13 
niSnulebi 
kveTis 
kveTis 
nakadis  saSualo  nakadis  saSualo  wylis 
m.abs.
elementebi  farTobi  sigane 
siRrme 
qanobi 
siCqare 
xarji 
ωMm2 
Β m 
h m 
і 
Mν m/wm 
Q 
m3/wm 
ganivi #1 
282.81 
kalapoti 
2.61 
5.56 
0.47 
0.0148 
1.36 
3.55 
284.00 
kalapoti 
10.7 
8.00 
1.34 
0.0148 
2.74 
29.3 
285.00 
kalapoti 
20.2 
11.0 
1.84 
0.0148 
3.39 
68.5 
286.00 
kalapoti 
32.7 
14.0 
2.34 
0.0148 
3.98 
130 
287.00 
kalapoti 
48.1 
16.8 
2.86 
0.0148 
4.56 
219 
288.00 
kalapoti 
69.5 
20.7 
3.36 
0.0148 
5.07 
352 
288.50 
kalapoti 
80.2 
22.2 
3.61 
0.0148 
5.32 
427 
ganivi #2  L =56 m 
283.46 
kalapoti 
2.49 
4.13 
0.60 
0.0116 
1.42 
3.54 
285.00 
kalapoti 
11.8 
8.00 
1.48 
0.0152 
2.97 
35.0 
286.50 
kalapoti 
27.1 
12.4 
2.18 
0.0152 
3.85 
104 
288.00 
kalapoti 
47.6 
15.0 
3.17 
0.0155 
4.99 
238 
289.50 
kalapoti 
71.4 
16.8 
4.25 
0.0162 
6.21 
443 
ganivi #3  L =52 m. 
284.30 
kalapoti 
2.80 
6.99 
0.40 
0.0161 
1.27 
3.55 
286.00 
kalapoti 
12.8 
4.80 
2.67 
0.0115 
3.83 
49.0 
288.00 
kalapoti 
21.4 
3.80 
5.63 
0.0152 
7.27 
156 

---

290.00 
kalapoti 
28.5 
3.30 
8.64 
0.0232 
12.0 
342 
291.00 
kalapoti 
31.6 
3.00 
10.5 
0.0262 
14.5 
458 
ganivi #5  L =144 m. 
285.75 
kalapoti 
3.01 
6.07 
0.50 
0.0101 
1.17 
3.52 
287.00 
kalapoti 
10.8 
6.40 
1.69 
0.0107 
2.72 
29.4 
288.50 
kalapoti 
20.7 
6.80 
3.04 
0.0113 
4.15 
85.9 
290.00 
kalapoti 
31.5 
7.60 
4.14 
0.0127 
5.41 
170 
291.50 
kalapoti 
43.5 
8.40 
5.18 
0.0140 
6.60 
287 
293.00 
kalapoti 
57.1 
9.70 
5.89 
0.0140 
7.19 
410 
ganivi #6  L =66 m 
287.15 
kalapoti 
2.68 
7.56 
0.35 
0.0212 
1.33 
3.56 
288.50 
kalapoti 
15.0 
10.7 
1.40 
0.0153 
2.87 
43.0 
291.50 
kalapoti 
52.8 
13.6 
3.88 
0.0095 
4.48 
236 
293.00 
kalapoti 
74.2 
14.9 
4.98 
0.0093 
5.24 
389 
ganivi #7  L =62 m 
289.00 
kalapoti 
2.80 
11.0 
0.25 
0.0298 
1.26 
3.53 
290.00 
kalapoti 
14.2 
11.9 
1.19 
0.0242 
3.24 
46.0 
291.00 
kalapoti 
26.4 
12.6 
2.10 
0.0190 
4.20 
111 
292.00 
kalapoti 
39.6 
13.7 
2.89 
0.0166 
4.86 
192 
293.00 
kalapoti 
53.7 
14.5 
3.70 
0.0149 
5.43 
292 
294.00 
kalapoti 
68.6 
15.3 
4.48 
0.0136 
5.90 
405 
ganivi #8  L =72 m 
289.34 
kalapoti 
4.06 
7.04 
0.57 
0.0047 
0.87 
3.53 
291.00 
kalapoti 
16.5 
8.00 
2.06 
0.0121 
3.31 
54.6 
292.50 
kalapoti 
29.0 
8.60 
3.37 
0.0142 
4.98 
144 
294.00 
kalapoti 
42.4 
9.20 
4.61 
0.0160 
6.52 
276 
295.50 
kalapoti 
57.4 
10.8 
5.52 
0.0173 
7.65 
439 
ganivi #9  L =71 m 
290.75 
kalapoti 
3.63 
15.5 
0.23 
0.0198 
0.97 
3.52 
292.00 
kalapoti 
23.3 
16.0 
1.46 
0.0122 
2.64 
61.5 
293.50 
kalapoti 
47.8 
16.6 
2.88 
0.0091 
3.59 
172 
295.00 
kalapoti 
77.4 
22.8 
3.39 
0.0091 
4.00 
310 
296.00 
kalapoti 
101 
23.7 
4.26 
0.0078 
4.32 
436 
ganivi #10  L =70 m 
291.80 
kalapoti 
3.60 
12.8 
0.28 
0.0150 
0.97 
3.49 
293.00 
kalapoti 
19.8 
14.2 
1.39 
0.0156 
2.88 
57.0 
294.50 
kalapoti 
42.4 
16.0 
2.65 
0.0135 
4.13 
175 
296.00 
kalapoti 
68.0 
18.2 
3.74 
0.0120 
4.91 
334 
297.00 
kalapoti 
87.0 
19.7 
4.42 
0.0112 
5.30 
461 
ganivi #11  L =70 m 
292.65 
kalapoti 
3.63 
11.3 
0.32 
0.0121 
0.95 
3.45 
294.0 
kalapoti 
21.6 
15.4 
1.40 
0.0140 
2.74 
59.2 
295.50 
kalapoti 
50.6 
23.2 
2.18 
0.0130 
3.56 
180 
297.00 
kalapoti 
92.0 
32.0 
2.88 
0.0108 
3.91 
360 
kalapotis mosalodneli zogadi garecxvis 
siRrme 
mdinare 
abaSa, 
saproeqto 
ubanze 
Seuswavlelia 
hidrologiuri 
TvalsazrisiT.  Seuswavlelia  misi  kalapoturi  procesebic.  amitom, 
misi 
kalapotis  mosalodneli  zogadi  garecxvis  maqsimaluri  siRrme  dadgenilia 
meTodiT,  romelic  mocemulia  v.  lapSenkovis  monografiaSi  ,,hidrokvanZebis 

---

biefebSi mdinareTa kalapotebis deformaciebis prognozireba" (leningradi, 1979 
w). 
aRniSnuli  meTodis  Tanaxmad,  Tavdapirvelad  ganisazRvreba  kalapotis 
mosalodneli zogadi garecxvis saSualo siRrme Semdegi formuliT 
1
2 / 3
+
1 2 / 
3 y
Q  n
%
 10 
p
H
=
 m 
.



sash



B
d



sash

sadac  Q
_ wylis 1%-iani uzrunvelyofis maqsimaluri xarjia ;  
p %
         n _kalapotis simqisis koeficientia ;  
         B _mdgradi 
kalapotis 
siganea, 
romlis 
sidide 
dadgenilia 
formuliT 
0,5
Qp%
B = A 
 
0,2
i
sadac A A _ ganzomilebiTi koeficientia, romlis sidide meryeobs 0,75-dan 
1,1-mde. Cven SemTxvevaSi misi sidide aRebulia 0,75-is toli; 
        Q
−  aqac 1%-iani uzrunvelyofis wylis maqsimaluri xarjia;  
p %
           i −   nakadis  hidravlikuri  qanobia  saproeqto  ubanze,  rac  tolia 
0,0148-is; 
mocemuli 
ricxviTi 
mniSvnelobebis 
SeyvaniT  zemoT 
warmodgenil 
formulaSi,  miiReba  md.  abaSas  mdgradi  kalapotis  sigane  100  wliani 
ganmeorebadobis  (1%-iani  uzrunvelyofis)  wylis  maqsimaluri  xarjis  gavlis 
pirobebSi 33,97≈34,0 metris toli.   
        d
_ kalapotis amgebi myari masalis saSualo diametria m-Si. misi 
sash
sidide ganisazRvreba gamosaxulebiT 
                                 
0,8
d
= 5
,
5  i
 m 
sash
     aq  i −   aqac  nakadis  hidravlikuri  qanobia  saproeqto  ubanze;  aqedan 
kalapotis amgebi myari masalis saSualo diametri miiReba 0,19 m-is anu 190 mm-is 
toli.  
          y _  n.  pavlovskis  formulaSi  Sezis  koeficientis  ganmsazRvreli 
xarisxis maCvenebelia. misi sidide iangariSeba gamosaxulebiT 
y =
5
,
2  n − 13
,
0
− 75
,
0
 R ( n − )
1
,
0
 
sadac  R -hidravlikuri  radiusia,  rac  mdinareebisTvis  saSualo  siRrmis 
tolia,  e.i.  R = h   m.  Cven  SemTxvevaSi  mdinaris  saSualo  siRrme,  dadgenili 
saproeqto  ubnis  hidravlikuri  elementebis  cxrilis  mixedviT,  Seadgens  4,70 
metrs. 
       n _ aqac kalapotis simqisis koeficientia. aqedan  y =0,237-s. 
mocemuli  ricxviTi  sidideebis  SeyvaniT  zemoT  moyvanil  formulaSi 
miiReba kalapotis zogadi garecxvis saSualo siRrme 4,58 metris toli. 
kalapotis  zogadi  garecxvis  maqsimaluri  siRrme  mdinaris  sworxazovan 
ubanze miiReba damokidebulebiT 
                        H
= 1,6 H  metrs 
max
s
aqedan, md. abaSas kalapotis mosalodneli zogadi garecxvis maqsimaluri 
siRrme saproeqto ubanze miiReba 7,33≈7,35   metris toli. 
kalapotis  miRebuli  zogadi  garecxvis  maqsimaluri  siRrme  unda 
gadaizomos  md.  abaSas  100  wliani  ganmeorebadobis  wylis  maqsimaluri  xarjis 
Sesabamisi donis niSnulidan qvemoT.  

---

aqve aRsaniSnavia, rom zemoT moyvanili meTodiT kalapotis zogadi 
garecxvis siRrme iangariSeba mxolod aluviur kalapotebSi wylis maqsimaluri 
xarjebis gavlisas. meTodi ar iTvaliswinebs mdinareebis siRrmuli eroziis 
parametrebis dadgenas ZiriTad, kldovan qanebSi, sadac siRrmuli eroziis 
ganviTareba metad xangrZlivi procesia. amrigad, Tu saproeqto nagebobis 
safuZvelSi dafiqsirdeba ZiriTadi qanebi garecxvis siRrmeze maRla, nageboba 
unda daefuZnos ZiriTad qanebs.  
sabolood, daskvnis saxiT SeiZleba aRiniSnos, rom md. abaSa xasiaTdeba 
wyalmovardnebiT mTeli wlis ganmavlobaSi, rac gamowveulia dasavleT 
saqarTvelos 
uxnaleqiani 
klimaturi 
pirobebiT. 
amitom, 
mizanSeuwonlad  migvaCnia  turistebis  gayvana  kanionSi  mowyobil  bilikebze 
uxvnaleqianobis  da  gadauRebeli  wvimebis  periodSi, 
vinaidan 
rodis 
gadaizrdeba  mosuli  atmosferuli  naleqi  Tvsxma  wvimaSi,  rac  gamoiwvevs 
mdinareze  maqsimaluri  xarjis  Camoyalibebas,  ucnobia.  maqsimaluri  xarjebis 
SemTxvevaSi  ki  mdinaris  siCqare  (ix.  cxrili  #13)  10  m/wm-s  aRemateba,  romlis 
dros nakadidan Tavis daRweva praqtikulad SeuZlebelia. 
rekomendaciis  saxiT  ki  SeiZleba  aRiniSnos,  rom  turistuli  bilikebi 
unda  moewyos  mdinaris  100  wliani  ganmeorebadobis  wylis  maqsimaluri 
xarjis  Sesabamisi  donidan  1  metriT  maRla,  raTa  wyalmovardnis  talRis 
piki  ver miwvdes turistul biliks da ar daazianos igi. 
inJiner-hidrologi 
baadur ukleba 

---

mdinare abaSis wylis maqsimalur
xarjebsa da doneebs Soris Q = ƒ (H)
damokidebulebis mrudebi sof. pirveli
baldis kanionis ubanze
H m
abs
m-10
297
m-9
m-8
296
m-7
295
m-6
294
m-5
293
m-4
292
m-3
291
290
m-2
289
m-1
288
287
286
285
284
283
Q m3/wm
282
0
100
200
300
400
500
GSPublisherVersion 0.80.100.100

---

ganivi profilebis ganlagebis gegma
11
9
70
70
01
71
8
6
62
7
72
66
5
84
4
3
60
2
52
1 56

---

profili #1
masStabi: 1:200
305
295
ῑ 100
288.20
ῑ 10
286.40
285
1
1
275
RerZis niSnuli 97.
85.
44.
81.
81.
32.
00.
292
289
287
282
282
294
305
manZilebi
5.33
12.58
11.22
5.56
4.16
12.32
GSPublisherVersion 0.80.100.100

---

profili #2
masStabi: 1:200
305
295
ῑ 100
289.10
ῑ 10
287.25
285
1
1
275
RerZis niSnuli 00.
29.
49
46
95
.
.
.
03.
309
301
283
293
293
305
manZilebi
24.32
6.87
4.13
11.10
7.53
GSPublisherVersion 0.80.100.100

---

profili #3
masStabi: 1:200
305
295
ῑ 100
290.30
ῑ 10
288.00
285
1
1
275
RerZis niSnuli 53.
47.
66.
30.
85.
67.
31.
91.
95.
311
311
301
284
291
295
284
299
307
manZilebi
4.55
11.65
9.81
2.60
24.
15.
5.38
5.91
2
2
GSPublisherVersion 0.80.100.100

---

profili #4
masStabi: 1:200
305
295
ῑ100
291.15
ῑ 10
288.80
285
1
1
275
RerZis niSnuli 58.
14.
59.
42.
42.
42.
316
316
310
284
284
313
manZilebi
3.73
7.89
4.94
5.74
8.73
GSPublisherVersion 0.80.100.100

---

profili #5
masStabi: 1:200
310
300
ῑ 100
292.30
290
ῑ 10
289.90
1
1
280
RerZis niSnuli 26.
69
26
79
68
.
.
.
.
96.
33.
312
311
305
285
285
295
307
manZilebi
3.80
2.45
14.34
15.30
6.07
7.77
GSPublisherVersion 0.80.100.100

---

profili #6
masStabi: 1:200
310
300
ῑ 100
292.90
290
ῑ 10
290.50
1
1
280
RerZis niSnuli 06.
07
03
19
05
.
.
.
.
93.
98.
308
308
299
287
287
289
308
manZilebi
3.80
14.34
9.12
7.56
6.45
3.82
GSPublisherVersion 0.80.100.100

---

profili #7
masStabi: 1:200
310
300
ῑ 100
293.80
ῑ 10
291.60
290
1
1
280
RerZis niSnuli 94.
58
97
00
.
.
.
97.
43.
310
303
293
289
289
312
manZilebi
8.98
8.28
3.18
11.02
7.32
GSPublisherVersion 0.80.100.100

---

profili #8
masStabi: 1:200
310
300
ῑ 100
295.00
ῑ 10
292.70
290
1
1
280
RerZis niSnuli 33.
92.
92.
34.
31.
51.
315
307
300
289
289
314
manZilebi
12.99
6.03
8.12
7.04
9.65
GSPublisherVersion 0.80.100.100

---

profili #9
masStabi: 1:200
310
300
ῑ 100
295.55
ῑ 10
293.35
290
1
1
280
RerZis niSnuli 11.
46.
75.
70.
62.
12.
322
305
290
290
293
308
manZilebi
9.60
2.19
15.48
5.39
8.98
GSPublisherVersion 0.80.100.100

---

profili #10
masStabi: 1:200
310
300
ῑ 100
296.40
ῑ 10
294.35
290
1
1
280
RerZis niSnuli 73.
02.
84.
77.
04.
08.
318
312
291
291
298
318
manZilebi
9.60
13.34
12.82
6.42
5.34
GSPublisherVersion 0.80.100.100

---

profili #11
masStabi: 1:200
310
300
ῑ 100
297.15
ῑ 10
295.30
290
1
1
280
RerZis niSnuli 00.
34.
61.
71.
26.
87.
305
296
292
292
297
311
manZilebi
9.60
15.45
11.30
4.80 2.45
GSPublisherVersion 0.80.100.100

---